Fiskus widzi Twoje zakupy. Masz 14 dni na podatek. Inaczej grzywna nawet do 90 tys. zł

Krajowa Administracja Skarbowa korzysta dziś z analityki danych i algorytmów, które łączą informacje z banków, operatorów płatności i platform sprzedażowych. Efekt? Transakcje wybijające się ponad normę — zwłaszcza zakupy między osobami prywatnymi — są szybciej wychwytywane, a obowiązki podatkowe łatwiej egzekwowane.

Kiedy naprawdę musisz zapłacić?

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) dotyczy umowy sprzedaży rzeczy ruchomej (np. auta, motocykla, biżuterii, elektroniki) o wartości powyżej 1 000 zł, kupionej od osoby prywatnej.

• Stawka: 2% wartości rynkowej.
• Termin: 14 dni na złożenie PCC-3 i zapłatę.
• Kto płaci: kupujący (nie sprzedawca).

Nie płacisz PCC, gdy kupujesz od firmy i transakcja jest objęta VAT (faktura), przy wielu zakupach w sklepie internetowym/fizycznym, przy niektórych darowiznach w najbliższej rodzinie (inne przepisy) lub gdy przepisy przewidują szczególne wyłączenia.

Przykłady z życia

• Auto za 22 000 zł kupione od osoby prywatnej → PCC 2% = 440 zł, PCC-3 w 14 dni.
• Konsola za 1 200 zł od osoby prywatnej → PCC 24 zł.
• Laptop za 4 000 zł w sklepie (faktura VAT) → brak PCC.
• „Rozbiję płatność na dwie raty po 900 zł” → jeśli to jedna sprzedaż tej samej rzeczy, fiskus traktuje całość łącznie.

Skarbówka ma narzędzia

Nowe systemy łączą cyfrowe ślady: przelewy, potwierdzenia płatności, zmiany właścicieli w rejestrach (np. pojazdów), wzorce zakupów w krótkich odstępach czasu. Próby „ominięcia” progu przez sztuczne dzielenie transakcji są wyłapywane coraz częściej.

Kary za spóźnienie lub brak zgłoszenia

Za wykroczenie skarbowe grozi grzywna do 20-krotności płacy minimalnej (w 2025 r. to ponad 90 tys. zł), plus odsetki. Jeżeli zapomniałeś, złóż czynny żal razem z PCC-3 i dokonaj wpłaty — zwykle to najbezpieczniejsza droga do uniknięcia surowszych sankcji.

Jak zapłacić w praktyce (3 kroki)

1. Ustal wartość rynkową (nie „po znajomości”).
2. Wypełnij PCC-3: e-Urząd Skarbowy / ePUAP / papier w US.
3. Wpłać 2% na właściwy rachunek urzędu w ciągu 14 dni.

Najczęstsze mity — krótko

• „Kupiłem online, więc nie ma PCC.” Zakup od firmy – zwykle VAT i brak PCC; od osoby prywatnej – PCC jest.
• „Sklep/internet sam zgłosi.” Nie – przy umowie między osobami prywatnymi zgłasza kupujący.
• „Podzielę płatność i nie przekroczę 1 000 zł.” To nadal jedna transakcja.

Wniosek: jeśli kupujesz droższą rzecz od osoby prywatnej, ustaw przypomnienie na 14 dni. Złożenie PCC-3 i zapłata 2% to chwila — a oszczędza nerwów, odsetek i ryzyka grzywny, której wysokość może naprawdę zaboleć.