Nowe zasady zasiłku pogrzebowego. Od stycznia wyższa kwota i mniej formalności

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł, a ZUS uprości procedury jego przyznawania. To pierwsza tak duża podwyżka od 2011 roku i realne wsparcie dla osób pokrywających rosnące koszty pochówku. Nowe przepisy zmieniają również zasady rozliczania wydatków i wprowadzają możliwość automatycznej waloryzacji świadczenia.

Zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł. Od 2026 roku ZUS wprowadza kluczowe zmiany

Od 1 stycznia 2026 roku w życie wejdzie największa od lat reforma dotycząca zasiłku pogrzebowego. Świadczenie, którego wysokość pozostawała niezmienna od 2011 roku, wzrośnie z 4000 do 7000 zł. To reakcja państwa na dynamicznie rosnące koszty organizacji pochówku oraz presję inflacyjną, która w ostatnich latach znacząco podniosła wydatki rodzin po śmierci bliskich. Zmianie ulegają jednak nie tylko same kwoty — nowe przepisy wprowadzają także uproszczone procedury, bardziej sprawiedliwe zasady przyznawania świadczenia oraz możliwość przyszłej waloryzacji.

Co dokładnie zmienia się od 2026 roku?

Podwyżkę zasiłku pogrzebowego zapisano w nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz powiązanych aktach prawnych. Zmiana została zatwierdzona przez rząd i prezydenta, a następnie ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Od 1 stycznia 2026 r. każda osoba, która pokryje koszty pogrzebu, będzie mogła otrzymać jednorazowe świadczenie w wysokości 7000 zł. Podwyżka o 75% ma realnie odciążyć bliskich i instytucje, które zajmują się organizacją pochówku.

Po raz pierwszy przewidziano także mechanizm waloryzacji — jeśli inflacja przekroczy 5%, zasiłek będzie mógł zostać automatycznie zwiększony już od marca 2026 r., bez potrzeby ustawowych zmian.

Kto otrzyma świadczenie i na jakich zasadach?

Reforma wprowadza jasną zasadę: zasiłek przysługuje osobie, która faktycznie poniosła koszty pogrzebu — niezależnie od pokrewieństwa.

Jeśli pogrzeb opłacił członek rodziny, ZUS wypłaci pełne 7000 zł, bez względu na to, czy realne wydatki były wyższe czy niższe.

W przypadku osób spoza rodziny (np. znajomych, sąsiadów, instytucji, gmin czy pracodawców), świadczenie wypłacane będzie do wysokości faktycznych kosztów. Oznacza to, że jeśli zapłacono 4500 zł, ZUS zwróci właśnie tę kwotę — nie więcej.

Nowe przepisy regulują także sytuacje, w których pogrzeb finansowany był przez kilka osób. Wówczas zasiłek dzielony będzie proporcjonalnie do poniesionych wydatków.

Przykład dzielenia świadczenia

Jeśli koszty pochówku wyniosły 10 000 zł, a dwie osoby zapłaciły odpowiednio 3000 zł i 7000 zł, to z 7000 zł zasiłku jedna otrzyma 2100 zł, a druga 4900 zł — zgodnie z proporcjami.

Jak złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy?

Aby otrzymać świadczenie, konieczne jest złożenie wniosku Z-12 w ZUS. Można to zrobić:

• osobiście w urzędzie,
• pocztą,
• przez profile elektroniczne PUE/eZUS.

Do wniosku trzeba dołączyć:

• skrócony akt zgonu (ZUS może pobrać go samodzielnie),
• dokument potwierdzający pokrewieństwo lub powinowactwo (jeśli dotyczy),
• rachunki i faktury potwierdzające koszty pogrzebu,
• zaświadczenie płatnika składek o ubezpieczeniu lub uprawnieniach zmarłego.

Wnioski należy składać do 12 miesięcy od dnia śmierci, a w przypadku opóźnień wynikających z trudności identyfikacyjnych — do 12 miesięcy od pogrzebu, z odpowiednim potwierdzeniem (np. z policji lub prokuratury).

Co oznaczają zmiany?

Reforma zasiłku pogrzebowego to odpowiedź na rosnące ceny usług funeralnych i oczekiwania społeczne. Wyższa wypłata, uproszczone procedury i bardziej elastyczne zasady mają sprawić, że wsparcie finansowe będzie bardziej adekwatne i dostępne w najtrudniejszych życiowych sytuacjach.