Smutny zasiłek wreszcie będzie podniesiony. Rodziny choć trochę odczują ulgę [10.06.2024]

Śmierć bliskiej osoby to zawsze trudne i bolesne doświadczenie. Oprócz emocjonalnego ciężaru, rodziny muszą mierzyć się także z kosztami organizacji godnego pochówku. Ceny jednak nie stoją w miejscu i z powodu rosnących kosztów usług funeralnych, dotychczasowa kwota zasiłku pogrzebowego w wysokości 4 tysięcy złotych okazuje się niewystarczająca. Dlatego, po 12 latach bez zmian, rząd przygotował projekt nowelizacji ustawy, który zakłada znaczącą podwyżkę tego świadczenia.

Zgodnie z propozycją Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, od 2024 roku zasiłek pogrzebowy ma wzrosnąć do 7 tysięcy złotych. To pierwsza taka waloryzacja od 2011 roku, będąca odpowiedzią na postulaty wielu rodzin i środowisk. W uzasadnieniu projektu wskazano, że obecne koszty zwykłego pogrzebu w Polsce wahają się od 8 do 10 tysięcy złotych, a w większych miastach mogą być jeszcze wyższe. Podwyżka zasiłku ma na celu choć częściowe pokrycie tych wydatków i odciążenie finansowe osób zmagających się ze stratą bliskich.

Projekt zakłada także wprowadzenie corocznej waloryzacji zasiłku pogrzebowego począwszy od 1 marca 2025 roku. Dzięki temu mechanizmowi, wysokość świadczenia będzie automatycznie dostosowywana do poziomu inflacji z poprzedniego roku. To ważne rozwiązanie systemowe, które pozwoli utrzymać realną wartość wsparcia w kolejnych latach, niezależnie od zmian cen na rynku usług funeralnych.

Oczywiście, podwyżka zasiłku pogrzebowego będzie się wiązać z dodatkowymi kosztami dla budżetu państwa. Szacuje się, że zwiększenie świadczenia pochłonie ponad 2 miliardy złotych rocznie. Środki te mają pochodzić między innymi z funduszu rentowego, będącego częścią Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. To pokazuje, jak ważną kwestią jest zapewnienie godnego pochówku i wsparcia dla rodzin w trudnych chwilach. Solidarność i empatia to wartości, na których powinno opierać się nasze społeczeństwo, a wyższy zasiłek pogrzebowy jest ich konkretnym przejawem.

Warto także zwrócić uwagę na planowane zmiany w zasadach przyznawania zasiłku celowego z pomocy społecznej. Ten dodatkowy instrument ma służyć jako wsparcie w sytuacjach, gdy standardowy zasiłek pogrzebowy nie wystarcza na pokrycie wszystkich kosztów. Chodzi tu przede wszystkim o przypadki nietypowych wydatków, jak konieczność sprowadzenia ciała z zagranicy czy przedłużone przechowywanie zwłok w chłodni. Gminy będą mogły przyznać w takich sytuacjach dodatkowy zasiłek celowy w kwocie do 2 tysięcy złotych. To ważne uzupełnienie systemu, pozwalające elastycznie reagować na specyficzne potrzeby rodzin.

Projekt nowelizacji ustawy trafił już do konsultacji i niebawem powinien zostać skierowany pod obrady parlamentu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, nowe przepisy wejdą w życie 14 dni po ich ogłoszeniu. To oznacza, że już w 2024 roku osoby zmagające się z kosztami pogrzebu będą mogły liczyć na zwiększone wsparcie ze strony państwa. Choć kwota 7 tysięcy złotych nadal może nie pokrywać całości wydatków, szczególnie w dużych miastach, to jednak znacząco ułatwi organizację godnego pożegnania bliskich.

Śmierć to zawsze bolesne doświadczenie, ale dzięki zwiększonemu wsparciu finansowemu, przynajmniej część trosk związanych z organizacją pochówku zostanie zdjęta z barków pogrążonych w żałobie bliskich. Oby projekt szybko przeszedł ścieżkę legislacyjną i jak najszybciej zaczął realnie pomagać potrzebującym.

12 lat bez waloryzacji

Zasiłek pogrzebowy został obniżony z ponad 6 tys. zł do 4 tys. zł w marcu 2011 roku. Ministerstwo Finansów, argumentowało wtedy, że polski zasiłek pogrzebowy i tak należą do jednych z najwyższych w Europie. dodano, że nawet po obniżce, będzie powyżej europejskiej średniej. Dzięki obniżce przewidywano również, że w budżecie zostanie 862,3 mln zł. Oficjalnie wypowiadano się nawet, że podnosząc zasiłek pogrzebowy, napędza się spiralę cen usług funeralnych.

W ciągu ostatnich lat polityka społeczna w Polsce koncentrowała się na innych obszarach wsparcia, takich jak programy rodzinne (np. 500+), wsparcie dla seniorów (np. trzynasta emerytura) oraz programy mieszkaniowe. Zasiłek pogrzebowy, mimo swojej ważności, nie był w centrum uwagi decydentów politycznych. Choć inflacja i rosnące koszty życia były powszechnie dostrzegane, wprowadzenie waloryzacji zasiłku pogrzebowego nie było traktowane jako priorytet. Koszty pogrzebu rosły, szczególnie w większych miastach, ale brak waloryzacji wynikał z braku odpowiednich mechanizmów legislacyjnych oraz decyzji politycznych, które mogłyby na bieżąco dostosowywać kwotę zasiłku do zmieniających się realiów ekonomicznych.