Szczególnie dramatyczna sytuacja ma miejsce w Polsce. Chodzi o gotówkę
Spadek liczby bankomatów jako symbol zmiany Europa Środkowa, w tym Polska, Czechy i Niemcy, przeżywa dynamiczne zmiany w sposobie zarządzania finansami przez społeczeństwo. Ostatnie dane z trzech głównych gospodarek regionu ujawniają systematyczny spadek liczby bankomatów, co jest wyraźnym sygnałem fundamentalnej transformacji w sposobie, w jaki obywatele tych krajów korzystają z gotówki.
W Polsce, według danych Narodowego Banku Polskiego, w pierwszym kwartale 2025 roku zlikwidowano aż 1300 bankomatów, pozostawiając w funkcji 20 869 urządzeń. Tendencja ta jest również widoczna w Czechach, gdzie liczba bankomatów zmniejszyła się o prawie 300, a w Niemczech spadła o prawie 10 tysięcy w ciągu ostatnich ośmiu lat.
Regulacje UE a zmiany w obiegu gotówki Zbiegające się z tym trendem są nowe regulacje Unii Europejskiej, które wprowadzają limit 10 tysięcy euro na pojedynczą transakcję gotówkową oraz wymóg weryfikacji tożsamości przy transakcjach przekraczających 3 tysiące euro. Te zmiany są kolejnym krokiem w kierunku ograniczenia używania gotówki, co z jednej strony odpowiada na potrzeby bezpieczeństwa i przejrzystości finansowej, z drugiej może wprowadzać pewne ograniczenia dla konsumentów.
Przesunięcie ku bankowości cyfrowej Banki, reagując na zmieniające się preferencje klientów i konieczność optymalizacji kosztów, coraz śmielej inwestują w rozwój bankowości mobilnej i płatności cyfrowych. Te formy transakcji zyskują na popularności, szczególnie wśród młodszych użytkowników, co potwierdza trend odchodzenia od tradycyjnych form płatności.
Wyzwania i obawy społeczne Jednakże, ta transformacja budzi obawy, szczególnie wśród starszych obywateli i mieszkańców mniejszych miejscowości, dla których dostęp do gotówki jest niezbędny w codziennym funkcjonowaniu. Eksperci alarmują, że zbyt szybkie zmiany mogą prowadzić do wykluczenia finansowego niektórych grup społecznych. Ponadto, zwiększająca się zależność od systemów elektronicznych rodzi pytania o bezpieczeństwo finansowe w obliczu rosnącego ryzyka cyberataków.
Dążenie do równowagi W obliczu tych wyzwań, instytucje finansowe muszą znaleźć sposób na zrównoważenie potrzeb modernizacji systemu płatności z koniecznością zapewnienia dostępu do podstawowych usług bankowych dla wszystkich segmentów społeczeństwa. To, czy przyszłość finansów w Europie Środkowej będzie wolna od gotówki, czy też ukształtuje się w model hybrydowy, pozostaje otwartym pytaniem.
Zmiany te są nie tylko ciekawym zjawiskiem ekonomicznym, ale również testem na elastyczność i przystosowanie systemów finansowych do nowych realiów społeczno-ekonomicznych.
Z zawodu językoznawca i tłumacz języka angielskiego. W redakcji od samego początku.