UE chce wprowadzić limity płatności gotówką. Powyżej tej kwoty nie zapłacisz [11.02.2024]

Wprowadzenie ogólnoeuropejskich regulacji ograniczających maksymalny limit płatności gotówkowych do 10 000 euro spotyka się z oporem polskich ekspertów i przedsiębiorców. Z jednej strony, unijne przepisy mają na celu zwiększenie transparentności, z drugiej wywołują obawy dotyczące wpływu na prywatność, wolność gospodarczą oraz bezpieczeństwo finansowe Europejczyków.

Polacy tradycyjnie cenią sobie możliwość korzystania z gotówki, co potwierdzają liczne badania wskazujące na preferencję posiadania fizycznych środków płatniczych i sprzeciw wobec wprowadzania limitów na transakcje gotówkowe. Wskazuje się na alternatywne metody promowania płatności bezgotówkowych, takie jak ulgi czy przywileje dla dobrowolnie stosujących te rozwiązania.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) podkreśla znaczenie gotówki, zwłaszcza w kontekście sytuacji kryzysowych, jak wybuch wojny w Ukrainie, gdzie gotówka okazała się stabilizatorem bezpieczeństwa. ZPP wskazuje na potrzebę zachowania równowagi między walką z przestępczością finansową a ochroną praw obywateli do prywatności i swobody wyboru metod płatności.

W Polsce obecne przepisy wymagają używania rachunku płatniczego przy transakcjach między przedsiębiorcami, jeśli przekraczają one 15 tysięcy złotych, co ma na celu zwiększenie kontroli nad obrotem finansowym i ograniczenie nadużyć podatkowych. Jednak w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami nie istnieją podobne limity, chociaż kontrolowane są transakcje gotówkowe powyżej 10 000 euro.

Pomimo ewolucji rynku i rosnącej popularności płatności elektronicznych, gotówka pozostaje ważnym elementem systemu finansowego. Ograniczenia w jej obrocie mogą nie tylko naruszać prywatność i wolność ekonomiczną, ale także ograniczać płynność finansową, szczególnie dla mikro i małych przedsiębiorstw.

ZPP i inni eksperci apelują o przemyślane podejście do regulacji, które uwzględniałoby zarówno potrzebę bezpieczeństwa finansowego, jak i ochronę podstawowych praw obywateli, wskazując na gotówkę jako ważny element stabilności ekonomicznej i prywatności.

Obecne ograniczenia w Polsce

W Polsce obowiązują pewne ograniczenia dotyczące maksymalnej kwoty transakcji gotówkowych, które mogą być realizowane między określonymi podmiotami. Te limity są zdefiniowane w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej oraz w przepisach dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Stan na dzień mojej ostatniej aktualizacji (kwiecień 2023) przedstawia się następująco:

• Transakcje między przedsiębiorcami a konsumentami: Nie ma ogólnego limitu dla transakcji gotówkowych przeprowadzanych między przedsiębiorcami a konsumentami. Konsument może dokonywać płatności gotówkowych bez ograniczeń kwotowych.
• Transakcje między przedsiębiorcami: Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, transakcje między przedsiębiorcami, których wartość przekracza 15 000 zł, powinny być realizowane za pośrednictwem rachunku płatniczego. Oznacza to, że płatności gotówkowe między przedsiębiorcami są dozwolone do kwoty 15 000 zł. Powyżej tej kwoty transakcje powinny być dokonywane w formie bezgotówkowej, co ma na celu zwiększenie przejrzystości obrotu gospodarczego i umożliwienie śledzenia transakcji w celu zapobiegania nadużyciom podatkowym.
• Przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy: W przypadku transakcji gotówkowych przekraczających równowartość 10 000 euro, przedsiębiorcy są zobowiązani do zgłoszenia takiej transakcji do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF). Jest to część przepisów mających na celu zapobieganie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.