Ponad 4000 kontroli kont bankowych Polaków przez skarbówkę!

Szokujące dane przedstawione w Sejmie przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej, Marcina Łobodę, ujawniają skalę inwigilacji finansowej Polaków. W ciągu zaledwie dwóch lat, od lipca 2022 do lipca 2024, organy skarbowe przeprowadziły ponad 4000 kontroli prywatnych rachunków bankowych obywateli, często bez konkretnego powodu czy podejrzenia przestępstwa.

Szczegółowe statystyki pokazują, że naczelnicy urzędów skarbowych wysłali do banków 510 zapytań o dostęp do kont podatników. Jeszcze bardziej niepokojąca jest liczba 3598 zapytań skierowanych przez naczelników urzędów celno-skarbowych, którzy również otrzymali te kontrowersyjne uprawnienia w ramach Polskiego Ładu.

Te bezprecedensowe możliwości kontrolne fiskus uzyskał wraz z wprowadzeniem Polskiego Ładu w 2022 roku. Nowe przepisy radykalnie rozszerzyły uprawnienia urzędów skarbowych, umożliwiając im wgląd w prywatne rachunki bankowe nawet bez wszczętego postępowania podatkowego. Wystarczy samo podejrzenie nieprawidłowości, by urząd mógł rozpocząć kontrolę.

Eksperci prawa podatkowego alarmują, że tak szerokie uprawnienia kontrolne mogą naruszać podstawowe prawa obywatelskie do prywatności i ochrony danych osobowych. Mimo że szef KAS próbuje bagatelizować skalę zjawiska, określając je jako „incydentalne”, liczby mówią same za siebie – średnio każdego dnia roboczego przeprowadzano kilka takich kontroli.

Na problem zwraca szczególną uwagę poseł Ryszard Petru, który zapowiada inicjatywę ustawodawczą mającą na celu ograniczenie tych kontrowersyjnych uprawnień skarbówki. Według niego, obecna sytuacja przeczy zasadom demokratycznego państwa prawa, gdzie inwigilacja obywateli powinna być ostatecznością, a nie rutynowym działaniem administracji.

Prawnicy podkreślają, że obecne przepisy tworzą niebezpieczny precedens, pozwalający na daleko idącą ingerencję w prywatność obywateli bez odpowiednich zabezpieczeń prawnych. Brak konieczności uzyskania zgody sądu czy prokuratury na takie działania budzi poważne wątpliwości konstytucyjne.

Zapowiadane zmiany legislacyjne mają przywrócić poprzednie zasady, według których wgląd w konta bankowe był możliwy wyłącznie w ramach toczącego się postępowania podatkowego. Eksperci finansowi popierają te propozycje, argumentując, że obecny system daje fiskusowi zbyt szerokie pole do nadużyć.

W środowisku bankowym pojawiają się głosy o konieczności wprowadzenia dodatkowych mechanizmów kontrolnych i sprawozdawczości dotyczącej takich działań. Banki sugerują utworzenie niezależnego organu nadzorującego zasadność i legalność podobnych zapytań ze strony administracji skarbowej.

Sprawa wywołuje gorącą debatę publiczną o granicach uprawnień państwa wobec obywateli i ich prywatności finansowej. Nadchodzące miesiące pokażą, czy zapowiadane zmiany legislacyjne skutecznie ograniczą możliwości inwigilacji finansowej przez organy skarbowe.