Seniorzy mogą zapomnieć i nie płacić. Dużo osób zwolnionych z tej obowiązkowej opłaty

Abonament RTV stanowi obowiązkową opłatę dla posiadaczy odbiorników telewizyjnych i radiowych w Polsce. Jednakże ustawodawca przewidział liczne wyjątki od tego obowiązku, umożliwiając wielu grupom społecznym całkowite zwolnienie z tych opłat. Według danych Poczty Polskiej, znaczna liczba uprawnionych osób wciąż reguluje abonament, nie mając świadomości przysługujących im przywilejów. Warto sprawdzić, czy należymy do grona osób zwolnionych z tej opłaty oraz jakie formalności należy dopełnić, aby przestać płacić abonament RTV.

Seniorzy powyżej 75 roku życia ze zwolnieniem automatycznym

Osoby, które ukończyły 75 lat, korzystają z pełnego zwolnienia z obowiązku uiszczania abonamentu radiowo-telewizyjnego. Istotną zaletą tego zwolnienia jest jego automatyczny charakter – seniorzy z tej grupy wiekowej nie muszą podejmować żadnych kroków formalnych, aby skorzystać z przysługującego im uprawnienia. Nie ma potrzeby składania dokumentów ani wizyt w placówkach pocztowych – ulga działa z mocy prawa.

Jak informuje Poczta Polska: „Wyjątkiem są osoby, które ukończyły 75 lat i posiadają zarejestrowany odbiornik radiofoniczny i telewizyjny, które na mocy ustawy z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych, z mocy prawa zostały zwolnione od opłat abonamentowych.”

Katalog osób uprawnionych do zwolnienia z abonamentu

Oprócz seniorów w wieku 75+, ustawodawca przewidział znacznie szerszy katalog podmiotów uprawnionych do zwolnienia z opłaty abonamentowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, z obowiązku wnoszenia opłat za abonament RTV zwolnione są również m.in.:

• Osoby całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji, które otrzymują świadczenia pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy. Ta grupa obejmuje osoby, których stan zdrowia uniemożliwia funkcjonowanie bez stałej opieki osób trzecich.
• Osoby z niepełnosprawnością narządów słuchu, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu. Dotyczy to osób z poważnymi problemami słuchowymi, potwierdzonymi odpowiednim orzeczeniem lekarskim.
• Osoby niewidome oraz niedowidzące, których ostrość wzroku nie przekracza 15%. Ta grupa obejmuje osoby z poważnymi dysfunkcjami wzroku, potwierdzonymi stosownym orzeczeniem.
• Osoby, które ukończyły 60 lat oraz posiadają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50% przeciętnego wynagrodzenia. To istotne zwolnienie dla emerytów o niższych dochodach.
• Osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy z właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych, lub rentę socjalną z ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego.
• Osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy o pomocy społecznej. Ta kategoria obejmuje osoby w trudnej sytuacji materialnej, korzystające z różnych form pomocy państwa.
• Osoby bezrobotne, zarejestrowane w urzędzie pracy. Zwolnienie to ma szczególne znaczenie dla osób, które utraciły zatrudnienie i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.
• Osoby posiadające prawo do zasiłku i świadczenia przedemerytalnego. Ta grupa obejmuje osoby w wieku przedemerytalnym, które utraciły pracę i spełniają określone warunki ustawowe.

Pełna lista osób uprawnionych do zwolnienia z opłat abonamentowych jest dostępna na oficjalnej stronie internetowej Poczty Polskiej, która administruje systemem poboru opłat abonamentowych.

Możliwości dla młodszych emerytów

Emeryci, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku 75 lat, również mogą kwalifikować się do zwolnienia z opłat abonamentowych. Dotyczy to osób, które ukończyły 60 lat i otrzymują świadczenie emerytalne niższe niż 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

W przeciwieństwie do seniorów 75+, ta grupa emerytów musi dopełnić określonych formalności, aby skorzystać ze zwolnienia. Konieczne jest złożenie odpowiednich dokumentów w placówce Poczty Polskiej, potwierdzających zarówno status emeryta, jak i wysokość otrzymywanego świadczenia emerytalnego.

Procedura formalna uzyskania zwolnienia z abonamentu

Z wyjątkiem osób, które ukończyły 75 lat i są zwolnione automatycznie, pozostałe uprawnione grupy muszą przejść odpowiednią procedurę, aby formalnie uzyskać zwolnienie z opłat abonamentowych. Procedura ta obejmuje następujące kroki:

Wizyta w dowolnej placówce Poczty Polskiej – nie ma konieczności udawania się do konkretnego urzędu, można załatwić formalności w najbliższej placówce.

Przedstawienie dokumentów potwierdzających uprawnienia do zwolnienia – zależnie od kategorii zwolnienia mogą to być: decyzja z ZUS lub KRUS dla emerytów, zaświadczenie z urzędu pracy dla bezrobotnych, orzeczenie o niepełnosprawności lub inne stosowne dokumenty.

Złożenie odpowiedniego oświadczenia na formularzu dostępnym w placówce pocztowej.

Jak informuje Poczta Polska: „Zwolnienia od opłat abonamentowych przysługują od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono w placówce pocztowej ww. oświadczenie oraz przedstawiono dokumenty potwierdzające uprawnienie do tych zwolnień”.

Warto podkreślić, że po dopełnieniu wymaganych formalności, zwolnienie obowiązuje bezterminowo, pod warunkiem że osoba uprawniona nadal spełnia kryteria uprawniające do ulgi. Nie ma konieczności corocznego odnawiania zwolnienia czy składania dodatkowych dokumentów.

Aktualne wysokości opłat abonamentowych w 2025 roku

Dla osób, które nie kwalifikują się do żadnej z kategorii zwolnień, obowiązują następujące stawki abonamentu RTV, ustalone przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji na 2025 rok:

Miesięczna opłata za radioodbiornik wynosi 8,70 zł, co daje 104,40 zł rocznie. Jest to podstawowa stawka dla osób posiadających wyłącznie odbiornik radiowy.

Miesięczna opłata za odbiornik telewizyjny lub telewizyjny i radiofoniczny wynosi 27,30 zł, co przekłada się na 327,60 zł rocznie. Warto zauważyć, że opłata za odbiornik telewizyjny zawiera już w sobie opłatę za radio.

Istotną informacją jest fakt, że radia samochodowe powinny być rejestrowane oddzielnie. Zgodnie z przepisami, Poczta Polska posiada uprawnienia do przeprowadzania kontroli i nakładania kar na posiadaczy niezarejestrowanych odbiorników, choć w praktyce kontrole te rzadko dotyczą osób prywatnych. Najczęściej weryfikacji podlegają przedsiębiorstwa posiadające floty pojazdów.

Faktyczni płatnicy abonamentu – struktura społeczna

Interesującym zjawiskiem społecznym jest fakt, że seniorzy stanowią jedną z największych grup regularnie opłacających abonament RTV. Wynika to z kilku czynników, wśród których można wymienić przywiązanie do tradycyjnych mediów, nawyk terminowego regulowania płatności oraz silnie zakorzenione poczucie obowiązku obywatelskiego.

W przeciwieństwie do starszego pokolenia, osoby młodsze znacznie rzadziej rejestrują odbiorniki i uiszczają opłaty abonamentowe. Przyczyn tego stanu rzeczy jest kilka, wśród których najważniejsze to rosnąca popularność platform streamingowych oraz częstsze korzystanie z telewizji kablowej zamiast tradycyjnego sygnału antenowego.

Warto jednak pamiętać, że zgodnie z ustawą o abonamencie RTV, rejestracji podlega każdy odbiornik zdolny do odbioru sygnału telewizyjnego lub radiowego, niezależnie od tego, jak jest faktycznie wykorzystywany przez użytkownika. Oznacza to, że również osoby korzystające wyłącznie z telewizji kablowej czy satelitarnej są formalnie zobowiązane do rejestracji odbiorników i opłacania abonamentu.

Przyszłość systemu opłat abonamentowych

Obecny system poboru abonamentu RTV jest powszechnie uznawany za przestarzały i mało efektywny. W kręgach rządowych rozważane są dwa alternatywne rozwiązania, które mogłyby zastąpić dotychczasowy model:

Opłata audiowizualna – zgodnie z tym rozwiązaniem, opłata byłaby doliczana do rocznego rozliczenia podatku dochodowego (PIT) i stałaby się obowiązkowa dla wszystkich podatników. Szacowana wysokość takiej opłaty to około 8-9 zł miesięcznie. W tym modelu również przewidziano zwolnienia dla określonych grup społecznych, podobnie jak ma to miejsce w obecnym systemie.

Finansowanie budżetowe – drugie rozwiązanie zakłada całkowite wycofanie systemu abonamentowego i przejście na model finansowania mediów publicznych bezpośrednio z budżetu państwa, co wyeliminowałoby konieczność pobierania indywidualnych opłat od obywateli.

Z nieoficjalnych informacji wynika, że żadne z tych rozwiązań nie zostanie prawdopodobnie wprowadzone przed nadchodzącymi wyborami prezydenckimi. Główną przeszkodą jest stanowisko prezydenta Andrzeja Dudy, który wyraził sprzeciw wobec proponowanych zmian w systemie finansowania mediów publicznych.

Niezależnie od potencjalnych zmian w przyszłości, obecnie obowiązujące zwolnienia z abonamentu RTV pozostają w mocy, a osoby uprawnione powinny rozważyć skorzystanie z przysługujących im praw. Szczególnie istotne jest to dla osób, które spełniają kryteria zwolnienia, ale z braku wiedzy nadal regulują opłaty abonamentowe.