Europejskie banki ostrzegają. Polacy pobiegli wypłacać gotówkę z bankomatów
Wzrost liczby cyberataków i ostrzeżenia europejskich instytucji finansowych wywołały w Europie falę wypłat z bankomatów. Polska również wpisuje się w ten trend. Narodowy Bank Polski odnotował 35-procentowy wzrost operacji gotówkowych w skali kraju, a w dużych miastach wskaźnik ten sięga nawet 40 procent.

Fot. Warszawa w Pigułce
Europejskie banki centralne rekomendują zapasy gotówki
Holenderski Bank Centralny oraz szwedzkie władze finansowe oficjalnie zalecają swoim obywatelom posiadanie zapasu gotówki na wypadek awarii systemów bankowych spowodowanych potencjalnymi cyberatakami. W Holandii rekomenduje się przechowywanie kwoty wystarczającej na pokrycie minimum kilku dni codziennych wydatków, natomiast władze szwedzkie podają konkretne sumy, które powinny wystarczyć na tydzień życia jednej osoby.
W Polsce nie wprowadzono podobnych rekomendacji, jednak obywatele reagują na doniesienia o rosnących zagrożeniach cyberbezpieczeństwa w sektorze finansowym. Niepewność gospodarcza, napiętą sytuacja geopolityczna oraz zwiększona liczba ataków hakerskich na kluczowe sektory gospodarki skłaniają coraz więcej osób do wypłacania gotówki i przechowywania jej w domu.
Banki uspokajają
Banki w ostatnich latach konsekwentnie promowały płatności bezgotówkowe. Jeszcze w 2024 roku aż 95,3 procent transakcji kartowych w Polsce odbywało się w formie bezgotówkowej, a liczba bankomatów systematycznie malała.
NBP wielokrotnie powtarzał, że dostęp do gotówki nie jest zagrożony i że samej gotówki nie zabranie. Eksperci finansowi, choć odradzają przechowywanie dużych sum pieniędzy w domu ze względów bezpieczeństwa, podkreślają wartość posiadania pewnego zapasu gotówki na wypadek awarii systemów płatniczych. Standardowe rekomendacje w krajach europejskich oscylują wokół równowartości 200-500 euro na gospodarstwo domowe, co pozwala na pokrycie podstawowych wydatków przez kilka dni.
Specjaliści sugerują również dywersyfikację środków poprzez przechowywanie części kapitału w walutach obcych, takich jak euro czy dolar amerykański, a nawet inwestycje w złoto. Jest to rozwiązanie szczególnie polecane w obliczu możliwych wahań kursów walutowych spowodowanych niestabilną sytuacją międzynarodową.
Powrót znaczenia gotówki w czasach cyfrowych zagrożeń
Ostatnie lata charakteryzowały się stopniowym odchodzeniem od gotówki na rzecz transakcji bezgotówkowych, co było zgodne z polityką wielu rządów i instytucji finansowych. Komisja Europejska wprowadzała regulacje mające na celu ograniczenie transakcji gotówkowych, a w niektórych krajach Unii Europejskiej obowiązują już limity na płatności gotówkowe.
Obecna sytuacja może jednak spowolnić ten trend. Rosnąca liczba cyberataków i zwiększona świadomość zagrożeń związanych z systemami elektronicznymi skłaniają konsumentów do powrotu do tradycyjnych form przechowywania pieniędzy. Banki centralne, które w ostatnich latach dążyły do ograniczenia roli gotówki, mogą stanąć przed koniecznością ponownego przeanalizowania swojej strategii.
Pomimo dominacji płatności elektronicznych, obecne wydarzenia pokazują, że tradycyjna gotówka nadal odgrywa istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa finansowego obywateli. W czasach kryzysu lub zagrożeń cybernetycznych, fizyczne pieniądze stanowią zabezpieczenie umożliwiające funkcjonowanie nawet w przypadku awarii systemów elektronicznych.
Reakcja Polaków na rosnące zagrożenia cybernetyczne świadczy o dużej świadomości ryzyka i gotowości do podejmowania środków zapobiegawczych. Choć nie można mówić o całkowitym odwróceniu trendu odchodzenia od gotówki, obecna sytuacja podkreśla jej niesłabnące znaczenie jako środka płatniczego oraz formy zabezpieczenia finansowego.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.