Kto dostanie powołanie w razie wojny? Wojskowe Centrum Rekrutacji odpowiada
Wojna za naszą wschodnią granicą sprawia, że coraz więcej osób zastanawia się, kto zostanie wezwany do służby wojskowej w przypadku powszechnej mobilizacji. Kpt. Joanna Maciaszek, rzeczniczka prasowa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, w wywiadzie dla Business Insider Polska wyjaśniła zasady powoływania do wojska oraz grupy, które mogą być zwolnione z tego obowiązku.
Zasady mobilizacji i kolejność wezwań
Rzeczniczka wyjaśniła, że osoby z kategorią A niekoniecznie będą wezwane jako pierwsze. W pierwszej kolejności wezwania otrzymują żołnierze pasywnej rezerwy, którzy mają już przydzielone miejsca w strukturach wojskowych. W Polsce otrzymanie karty mobilizacyjnej z czerwonym paskiem oznacza obowiązek stawienia się do czynnej służby wojskowej w wyznaczonym terminie. Proces mobilizacji może być zarządzony na różnych poziomach – od poszczególnych województw, przez powiaty, aż po konkretne jednostki wojskowe.
Grupy zwolnione z obowiązku mobilizacji
Ustawa o obronie ojczyzny wymienia jednak określone grupy, które nie podlegają obowiązkowi stawienia się do wojska w czasie mobilizacji. Są to m.in.:
- posłowie, senatorowie i radni,
- osoby zajmujące kierownicze stanowiska w państwie, niezbędne dla zapewnienia obrony lub bezpieczeństwa,
- pracownicy urzędów, ministerstw, Narodowego Banku Polskiego oraz służb specjalnych (CBA, ABW),
- pracownicy Korpusu Obrony Cywilnej,
- firmy współpracujące z armią w zakresie dostaw uzbrojenia i amunicji.
- pracownicy mediów publicznych, choć zależy to od interpretacji ustawy.
Ponadto każda sytuacja jest inna i w razie powołania można się odwołać od decyzji.
Surowe konsekwencje uchylania się od mobilizacji
Odmowa przyjęcia karty mobilizacyjnej nie jest możliwa, a za niestawienie się w wyznaczonym miejscu i terminie grożą surowe konsekwencje, w tym kara więzienia na czas nie krótszy od trzech lat. Każda osoba, która zmienia miejsce pobytu na dłużej niż trzy miesiące, ma obowiązek poinformować o tym odpowiednie służby, aby uniknąć ewentualnych problemów przy próbie doręczenia wezwania.
Zasady mobilizacji na Ukrainie
Ukraina jest dobrym przykładem tego, jak mogą zmieniać się kryteria powołania. Istnieje tam szeroki wachlarz zwolnień nie powołuje się m.in. ojca rodziny wielodzietnej, dzieci niepełnosprawnych czy pracowników naukowych. Ponadto istnieje kryterium wieku. Na początku powoływano tylko żołnierzy powyżej 27 lat, obecnie jest to wiek 25 lat. W Polsce podobne zwolnienia nie istnieją, jednak nie wiadomo czy nie zostaną wprowadzone.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.