Masz plastikowe okna? Sprawdź tę jedną śrubkę, zanim przyjdą mrozy. Prosty „Test Kartki” może obniżyć Twoje rachunki za ogrzewanie o 30%

Kaloryfery odkręcone na „piątkę”, piec huczy, a w domu wciąż czuć nieprzyjemny chłód ciągnący od strony okna? Zanim zaczniesz kląć na drogi węgiel, gaz czy dostawcę ciepła, podejdź do swojego parapetu. Większość Polaków nie ma pojęcia, że ich plastikowe okna posiadają ukrytą funkcję, która pozwala na regulację docisku skrzydła do ramy. To tak zwany „tryb zimowy”. Jego włączenie zajmuje 30 sekund, nic nie kosztuje, a może zatrzymać w Twoim portfelu kilkaset złotych w sezonie grzewczym. Oto instrukcja, jak to zrobić bezpiecznie.

Producenci stolarki okiennej rzadko o tym informują przy montażu, a serwisanci chętnie inkasują 150-200 złotych za tzw. „regulację sezonową”. Prawda jest taka, że w 90% przypadków możesz zrobić to sam, używając zwykłego klucza imbusowego lub kombinerek. Mechanizm jest banalnie prosty, ale jego zignorowanie sprawia, że Twoje okna działają jak dziurawe sito, przez które uciekają Twoje ciężko zarobione pieniądze.

Na czym polega tajemnica „Trybu Zimowego”?

Okna PVC to konstrukcje, które pracują. Latem tworzywo rozszerza się od ciepła, zimą kurczy. Uszczelki z biegiem lat tracą elastyczność. Aby temu zaradzić, okucia okienne wyposażone są w specjalne rygle (rolki) mimośrodowe. Znajdują się one na metalowej listwie widocznej po otwarciu skrzydła okiennego.

Te małe metalowe „grzybki” lub „wałeczki” nie są idealnie okrągłe – są eliptyczne lub mają specjalne nacięcie. Obracając je, zmieniamy siłę, z jaką uszczelka skrzydła jest dociskana do ramy:

• Tryb letni (mniejszy docisk): Pozwala na mikrowentylację, uszczelka „odpoczywa”, a do domu wpada więcej świeżego powietrza.
• Tryb zimowy (maksymalny docisk): Okno staje się hermetyczne, blokując ucieczkę ciepła i wianie chłodem.

Większość okien fabrycznie ustawiona jest w trybie „neutralnym”. Zimą to często za mało.

Zrób „Test Kartki” – wynik Cię zaskoczy

Zanim zaczniesz kręcić śrubkami, musisz sprawdzić, czy Twoje okna w ogóle wymagają regulacji. Najlepszym i darmowym sposobem diagnozy jest legendarny już „Test Kartki Papieru”.

Jak to zrobić?

1. Otwórz okno.
2. Włóż zwykłą kartkę papieru (np. do drukarki) między ościeżnicę a skrzydło.
3. Zamknij okno (przytrzaśnij kartkę).
4. Spróbuj wyciągnąć kartkę, nie otwierając okna.

Wynik:

Jeśli kartka wychodzi swobodnie bez oporu – masz problem. Twoje okna są nieszczelne, tracisz ciepło. Koniecznie przestaw okna w tryb zimowy.

Jeśli kartka stawia duży opór lub się rwie przy próbie wyciągnięcia – jest dobrze. Docisk jest prawidłowy, nie musisz nic robić.

Instrukcja krok po kroku: Jak włączyć Tryb Zimowy?

Jeśli test kartki oblałeś, czas na działanie. Potrzebujesz jedynie: klucza imbusowego (zazwyczaj 4 mm), kombinerek lub… własnych palców (w niektórych systemach).

1. Znajdź rygle
Otwórz okno na oścież. Spójrz na metalową listwę na boku skrzydła. Znajdziesz tam kilka (zazwyczaj 3-4) ruchomych elementów metalowych (rolek/grzybków).

2. Zlokalizuj znacznik
Na każdej rolce powinien znajdować się mały znacznik – kropka, kreska lub wcięcie. To on wskazuje aktualne ustawienie.

3. Przekręć rolkę
Aby zwiększyć docisk (tryb zimowy), musisz obrócić rolkę tak, aby grubsza część rolki (lub znacznik) była skierowana W STRONĘ USZCZELKI (do wewnątrz pomieszczenia).
Pamiętaj! Musisz przestawić wszystkie rolki w danym oknie, nie tylko jedną.

Uwaga! Nie wpadnij w pułapkę „szczelnego termosu”

Choć tryb zimowy brzmi jak zbawienie dla portfela, ma też swoje wady. Zbyt mocne dociśnięcie okna odcina dopływ świeżego powietrza. Jeśli w domu nie masz rekuperacji, a jedynie wentylację grawitacyjną, hermetyczne zamknięcie może doprowadzić do:

• Parowania szyb;
• Wzrostu wilgotności w mieszkaniu;
• Pojawienia się pleśni i grzyba na ścianach.

Dlatego kluczowa zasada brzmi: Wietrz mieszkanie! Nawet przy trybie zimowym, otwieraj okna na oścież na 5 minut dziennie (tzw. wietrzenie uderzeniowe). To wymieni powietrze, ale nie wyziębi murów.

Co to oznacza dla Ciebie? (HCU – Lista kontrolna)

Kiedy NIE włączać trybu zimowego?

Zanim chwycisz za klucz, pamiętaj o jednej rzeczy, która może zniszczyć Twoje okna. Tryb zimowy mocno obciąża uszczelki. Jeśli są one stare, sparciałe i twarde, mocny docisk może je trwale odkształcić lub pęknąć.

Twoja procedura bezpieczeństwa:
1. Umyj uszczelki wodą z płynem do naczyń.
2. Posmaruj je silikonem do uszczelek lub wazeliną techniczną (to przedłuży ich życie o lata!).
3. Dopiero wtedy zwiększ docisk.

I najważniejsze: Gdy przyjdzie wiosna, koniecznie wróć do ustawień neutralnych! Nie zostawiaj trybu zimowego na lato, bo „zamęczysz” okucia i uszczelki, a wtedy czeka Cię kosztowna wymiana całych okien.