Masz wolne środki na koncie? Wykonaj ten jeden przelew jeszcze dzisiaj, a Urząd Skarbowy odda ci nawet 4000 zł. Zegar tyka nieubłaganie

Większość Polaków żyje już w trybie sylwestrowym – planujemy menu, kupujemy szampana i zastanawiamy się, w co się ubrać. Portfele po Świętach Bożego Narodzenia świecą pustkami, a myśli o finansach odkładamy na „noworoczne postanowienia”. To błąd, który może Cię kosztować kilka tysięcy złotych. Końcówka roku to absolutnie ostatni dzwonek, by skorzystać z jednej z najbardziej opłacalnych ulg podatkowych w polskim prawie. Mowa o wpłatach na IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) oraz IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego). Jeśli zdążysz z przelewem przed ostatnią sesją bankową w tym roku, w rozliczeniu PIT za 2025 rok otrzymasz solidny zwrot podatku. Gra jest warta świeczki, ale czasu zostało bardzo niewiele.

W gąszczu skomplikowanych przepisów podatkowych, IKZE jawi się jako rzadka okazja, gdzie państwo mówi wprost: „odłóż na swoją przyszłość, a my w nagrodę oddamy ci część podatku dochodowego, który zapłaciłeś w tym roku”. To nie jest żadna inżynieria finansowa dla milionerów. To narzędzie dostępne dla każdego, kto płaci podatki – czy to na etacie, czy prowadząc firmę. Niestety, co roku tysiące osób budzi się z ręką w nocniku 2 stycznia, kiedy przelew „nie przeszedł” na czas. W 2025 roku, przy rosnących progach podatkowych i limitach wpłat, stawka jest wyższa niż kiedykolwiek.

IKZE – wehikuł podatkowy, o którym zapominamy

Skupmy się na IKZE, bo to właśnie ten produkt daje natychmiastową korzyść finansową („tu i teraz”). Mechanizm jest prosty: pieniądze, które wpłacisz na to konto w danym roku kalendarzowym, możesz odliczyć od podstawy opodatkowania w swoim rocznym zeznaniu PIT (które będziesz składać wiosną 2026 roku).

Działa to jak tarcza podatkowa. Jeśli zarobiłeś w 2025 roku 100 tysięcy złotych, a na IKZE wpłacisz 9 tysięcy, to podatek zapłacisz tak, jakbyś zarobił 91 tysięcy. Urząd Skarbowy „nadpłacił” więc podatek od tych 9 tysięcy i musi Ci go zwrócić. Ile dokładnie? To zależy od tego, w jakiej jesteś grupie podatkowej.

Matematyka korzyści wygląda następująco (przy założeniu maksymalnej wpłaty dla osoby fizycznej):

• Skala podatkowa 12% (pierwszy próg): Odzyskasz około 1100–1200 zł. To równowartość dobrego smartfona lub weekendu w SPA.
• Podatek liniowy 19% (przedsiębiorcy): Odzyskasz około 1700–1800 zł.
• Skala podatkowa 32% (drugi próg, najlepiej zarabiający): Tu zysk jest gigantyczny. Zwrot może wynieść około 3000 zł.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą, limit wpłat na IKZE jest wyższy niż dla etatowców (w 2025 roku wynosił on blisko 14-15 tys. zł dla samozatrudnionych). Oznacza to, że przedsiębiorca na podatku liniowym lub skali, wpłacając maksimum, może odzyskać od fiskusa kwotę rzędu 4000-5000 złotych! To pieniądze, które leżą na ulicy – wystarczy się po nie schylić, robiąc przelew.

Pułapka sesji Elixir – dlaczego 31 grudnia to ostatni dzwonek na działanie?

Mamy 31 grudnia. To ostatni moment na działanie. Dlaczego nie warto czekać? Bo bankowość nie działa w czasie rzeczywistym, jeśli chodzi o księgowanie między różnymi bankami.

Liczy się data zaksięgowania środków na rachunku IKZE/IKE, a nie data zlecenia przelewu. Jeśli wyślesz pieniądze 31 grudnia o godzinie 14:00 ze swojego konta w banku X na konto IKZE prowadzone przez dom maklerski w banku Y, przelew wyjdzie z Twojego banku, ale… dotrze do odbiorcy dopiero 2 stycznia 2026 roku. W świetle prawa podatkowego wpłata nastąpiła w 2026 roku. Ulga za rok 2025 przepada bezpowrotnie. Limit na 2025 rok nie przechodzi na kolejny rok.

W Sylwestra (31 grudnia) sesje rozliczeniowe Elixir (system Krajowej Izby Rozliczeniowej) działają w trybie skróconym. Zazwyczaj realizowane są tylko dwie pierwsze sesje poranne. Popołudniowe przelewy „wiszą” do Nowego Roku.

Ryczałtowcy też zyskują – o tym się nie mówi

Wielu przedsiębiorców na ryczałcie ewidencjonowanym (popularnym w IT czy usługach medycznych) żyje w przekonaniu, że nie mogą odliczać żadnych kosztów, więc IKZE ich nie dotyczy. To mit!

Owszem, ryczałtowiec nie odlicza kosztów uzyskania przychodu (faktur za paliwo czy laptopa), ale ma prawo do odliczeń od przychodu w ramach ulg ustawowych. Wpłata na IKZE pomniejsza przychód podlegający opodatkowaniu ryczałtem. Jeśli płacisz stawkę 12% lub 15% ryczałtu, wpłata na IKZE realnie obniża Twój podatek do zapłaty. Co więcej, obniżenie przychodu może uratować Cię przed wskoczeniem w wyższy próg składki zdrowotnej (która zależy od rocznego przychodu: do 60 tys., do 300 tys. i powyżej). Czasem wpłata na IKZE pozwala „zbić” przychód poniżej progu 300 tys. zł, oszczędzając tysiące złotych na samej składce zdrowotnej ZUS!

IKE – bez zwrotu dzisiaj, ale bez podatku jutro

Oprócz IKZE, mamy też IKE (Indywidualne Konto Emerytalne). Tutaj nie dostaniesz zwrotu podatku w PIT za 2025 rok. Jaka jest więc korzyść? Brak podatku Belki.

Zyski kapitałowe (z odsetek, akcji, obligacji) w Polsce są opodatkowane stawką 19%. Jeśli oszczędzasz na zwykłym koncie lub lokacie, państwo zabiera Ci prawie jedną piątą zysku. W ramach IKE, zyski są zwolnione z tego podatku (pod warunkiem wypłaty po 60. roku życia). Limit wpłat na IKE w 2025 roku był wysoki (ponad 23-24 tys. zł). Jeśli masz „luźną” gotówkę, której nie chcesz zamrażać na niskooprocentowanej lokacie, przelanie jej na IKE przed końcem roku to świetny ruch. Niewykorzystany limit IKE również przepada 31 grudnia.

Czy pieniądze są zamrożone do emerytury?

To najczęstsza obawa, która powstrzymuje Polaków przed wpłatami. „Nie wpłacę, bo nie zobaczę tych pieniędzy przez 30 lat”. To nieprawda, zwłaszcza w przypadku IKE.

• IKE: Możesz wypłacić środki (część lub całość) w każdej chwili. Jaka jest kara? Żadna. Po prostu zapłacisz 19% podatku od zysku, który wypracowałeś (czyli wyjdziesz na to samo, co na zwykłym koncie). Kapitał jest płynny.
• IKZE: Tutaj jest trudniej. Wcześniejsza wypłata oznacza konieczność zwrócenia ulgi podatkowej (doliczenia wypłaty do dochodu w PIT). Ale w sytuacji podbramkowej (utrata pracy, choroba) te pieniądze też są dostępne, po prostu tracisz korzyść podatkową, którą uzyskałeś wcześniej. To nie jest „czarna dziura” jak ZUS.

Ostatnia prosta dla małżonków

Pamiętaj, że limity IKE i IKZE są indywidualne. Nie ma „wspólnego konta emerytalnego”. Oznacza to, że małżeństwo może wykorzystać podwójne limity. Jeśli macie oszczędności, możecie wpłacić maksymalne kwoty na konto męża i żony. Wtedy w wspólnym rozliczeniu podatkowym ulga się sumuje. Małżeństwo w drugim progu podatkowym może w ten sposób odzyskać łącznie nawet 6-8 tysięcy złotych zwrotu podatku. To konkretny zastrzyk gotówki do domowego budżetu.

Co to oznacza dla Ciebie? – Instrukcja na 31 grudnia

Jeśli masz jakiekolwiek oszczędności, które leżą na koncie ROR i tracą na wartości przez inflację, zrób z nich użytek. Oto plan działania:

1. Sprawdź, czy masz IKE/IKZE

Jeśli nie masz – wiele banków (mBank, ING, PKO BP, Santander) oraz domów maklerskich (XTB, BOŚ) pozwala otworzyć te konta w pełni online, przez aplikację mobilną. Proces zajmuje 15 minut („na selfie” lub przez potwierdzenie w bankowości). Jeśli założysz konto dzisiaj rano, zdążysz jeszcze zrobić przelew.

2. Oblicz wolny limit

Jeśli już masz konto i coś wpłacałeś w tym roku, sprawdź, ile limitu Ci zostało. W 2025 roku limit wpłat na IKZE dla osoby fizycznej wynosił 9388,80 zł, a dla samozatrudnionego 14 083,20 zł (wartości te są waloryzowane, sprawdź dokładną kwotę w swojej instytucji). Nie przekrocz limitu, bo instytucja będzie musiała zwrócić nadpłatę, co generuje niepotrzebną biurokrację.

3. Zrób przelew natychmiastowy (Express Elixir)

Dla świętego spokoju, robiąc przelew dzisiaj lub jutro, wybierz opcję przelewu natychmiastowego (Express Elixir / BlueCash). Kosztuje to zazwyczaj 5 zł, ale masz pewność, że pieniądze znajdą się na koncie docelowym w ciągu kilku minut, a nie w Nowy Rok. W tytule przelewu wpisz koniecznie: „Wpłata na IKZE 2025”.

4. Zachowaj potwierdzenie

Pobierz potwierdzenie przelewu w PDF. Będzie Ci ono potrzebne przy wypełnianiu PIT-37, PIT-36 lub PIT-28 wiosną. Wystarczy wpisać kwotę wpłaty w odpowiednią rubrykę (załącznik PIT/O), by system Twój e-PIT przeliczył zwrot.

Rok 2025 finansowo się zamyka. Nie pozwól, by Twoje pieniądze przepadły. Przelew na IKZE to jedyny legalny sposób, by w majestacie prawa zabrać Urzędowi Skarbowemu pieniądze, które inaczej by tam zostały. Masz na to ostatnie kilkadziesiąt godzin.