Od 1 stycznia 2026 roku wchodzi surowy zakaz w całej Polsce. Jeśli go zlekceważysz, zapłacisz nawet 5000 zł

Od 1 stycznia 2026 roku zacznie obowiązywać całkowity zakaz używania tzw. kopciuchów – starych pieców na węgiel i drewno, które nie spełniają norm emisyjnych. Kto nie wymieni urządzenia grzewczego na czas, musi liczyć się z wysokimi karami – nawet 5000 zł grzywny. Czasu zostało niewiele, a przepisy obejmą kolejne województwa.

Dlaczego wprowadzono zakaz starych pieców

Polska od lat należy do najbardziej zanieczyszczonych krajów Unii Europejskiej. Smog w sezonie grzewczym pochodzi głównie z domowych kotłowni i przestarzałych urządzeń, które emitują ogromne ilości pyłów i toksyn. Uchwały antysmogowe wprowadzane przez samorządy mają jeden cel — poprawić jakość powietrza i ograniczyć emisje rakotwórczych związków.

Jak tłumaczą eksperci, kopciuchy nie tylko trują, ale też są nieefektywne — spalają więcej paliwa, co oznacza wyższe rachunki dla użytkowników.

Gdzie i od kiedy obowiązuje zakaz

Najwięcej zmian wchodzi 1 stycznia 2026 roku. Od tego dnia:

• W województwie podkarpackim nie będzie można używać pieców bez klasy – całkowity zakaz palenia węglem i drewnem w starych kotłach.
• W województwie łódzkim wszystkie piece i kominki zamontowane przed 1 maja 2018 r. będą musiały mieć filtry lub elektrofiltry.
• W województwie świętokrzyskim od lipca 2026 roku zakaz obejmie nawet kotły klasy 5, jeśli w pobliżu dostępna jest sieć gazowa lub ciepłownicza.

W innych regionach – takich jak Śląskie, Małopolskie, Dolnośląskie czy Mazowieckie – zakazy już obowiązują lub zostaną rozszerzone w 2025 roku.

Jakie piece będą zakazane i do kiedy

• Kopciuchy (piece bez klasy) – całkowity zakaz od 2026 roku.
• Kotły klasy 3 i 4 – dozwolone tylko do końca 2027 roku.
• Kotły klasy 5 – mogą być używane do końca swojej żywotności, ale nie dłużej niż do 2030 roku.

Nowoczesne urządzenia są bardziej ekologiczne i zużywają nawet 40% mniej paliwa. Dlatego wymiana pieca może oznaczać realne oszczędności.

Kary i kontrole: co grozi spóźnialskim

Straż miejska może nałożyć mandat do 500 zł, a przy powtarzających się naruszeniach sprawa trafi do sądu. Wtedy grzywna sięgnie nawet 5000 zł. Kontrole są coraz częstsze i odbywają się zarówno po zgłoszeniach mieszkańców, jak i z urzędu.
Mandaty można dostać wielokrotnie – każda kontrola to nowa kara.

Jak uniknąć kary i zdążyć z wymianą

Rządowy program „Czyste Powietrze” nadal działa. Dzięki niemu można uzyskać nawet 136 200 zł dofinansowania na:

• wymianę pieca na pompę ciepła, piec gazowy lub pelletowy,
• modernizację instalacji grzewczej,
• podłączenie do sieci ciepłowniczej,
• termomodernizację budynku.

Wniosek można złożyć online lub w lokalnym punkcie konsultacyjnym. Eksperci radzą nie czekać – firmy instalacyjne są już mocno obłożone, a czas realizacji się wydłuża.

Czym zastąpić kopciucha

• Pompa ciepła – ekologiczna i tania w eksploatacji, idealna z fotowoltaiką.
• Kocioł gazowy kondensacyjny – wydajny i spełniający wszystkie normy.
• Kocioł na pellet – dobre rozwiązanie tam, gdzie nie ma dostępu do gazu.
• Sieć ciepłownicza – tam, gdzie jest dostępna, to najwygodniejsze i często najtańsze źródło ciepła.

Co to oznacza dla czytelnika

• Od 1 stycznia 2026 roku stare piece przestaną być legalne w większości regionów Polski.
• Za palenie w kopciuchu grozi nawet 5000 zł grzywny.
• Warto sprawdzić klasę swojego pieca – jeśli nie ma tabliczki z oznaczeniem, to prawdopodobnie wymaga wymiany.
• To ostatni moment, by złożyć wniosek o dofinansowanie i zdążyć przed wejściem zakazu.

Ostatni dzwonek na działanie

Z początkiem 2026 roku zakończy się era kopciuchów. Dla wielu gospodarstw to ostatni moment, by uniknąć kary, zyskać dotację i przygotować dom do nowych przepisów. Wymiana pieca to nie tylko obowiązek, ale też inwestycja w czystsze powietrze i niższe rachunki.