Praca przez cztery dni w tygodniu rewolucja w polskich firmach coraz bliżej!
Czterodniowy tydzień pracy, o którym od miesięcy toczy się debata, już teraz ma podstawę prawną w polskim Kodeksie pracy. Choć temat wciąż wywołuje kontrowersje, pracodawcy mogą wprowadzić ten system jeszcze przed 1 stycznia 2025 roku. Ale czy rzeczywiście cztery dni pracy w tygodniu to przyszłość rynku pracy w Polsce, czy tylko rozwiązanie dla wybranych?
Kodeks pracy daje pracownikom możliwość pracy w systemie skróconego tygodnia już teraz, na podstawie art. 143. Oznacza to, że na pisemny wniosek pracownika można zastosować model, w którym pracuje się mniej niż pięć dni w tygodniu, przy jednoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru pracy nawet do 12 godzin. Taki układ wymaga jednak przestrzegania przepisów dotyczących odpoczynku – pracownik musi mieć zapewnione co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz minimum 35 godzin odpoczynku tygodniowego.
System skróconego tygodnia pracy może być atrakcyjny, ale niesie też wyzwania. Pracownicy muszą liczyć się z dłuższymi dniami pracy, co może być szczególnie wymagające w niektórych zawodach. Warto również pamiętać o prawie do przerw: przy pracy trwającej ponad 9 godzin należy się dodatkowa, co najmniej 15-minutowa przerwa.
Kodeks pracy pozwala także na stosowanie innych systemów czasu pracy, takich jak zadaniowy czas pracy, praca weekendowa czy równoważny czas pracy. Dzięki temu pracodawcy mogą dostosować model pracy do specyfiki firmy, ale muszą przy tym prowadzić szczegółową ewidencję czasu pracy. Dla pracowników objętych systemem zadaniowym lub zarządzających zakładem pracy nie ewidencjonuje się godzin pracy, co może być dodatkowym udogodnieniem.
Pomysł skróconego tygodnia pracy ma swoich zwolenników, ale także krytyków. Ministerstwo Rodziny i Pracy analizuje wpływ takiego rozwiązania na wydajność i rynek pracy. Rozważane są dwa scenariusze: czterodniowy tydzień pracy lub skrócenie dniówki do siedmiu godzin dziennie. Oba warianty budzą pytania – czy takie zmiany rzeczywiście poprawią komfort życia pracowników, czy raczej zwiększą presję na dostosowanie się do nowych realiów?
Niezależnie od wprowadzonych zmian, każdy system musi zapewniać pracownikom dni wolne od pracy odpowiadające liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych przypadających w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. To oznacza, że nawet przy czterodniowym systemie pracodawcy będą musieli przestrzegać tych zasad.
Czy skrócony tydzień pracy stanie się w Polsce standardem? A może to rozwiązanie znajdzie zastosowanie tylko w niektórych branżach? Jedno jest pewne – temat zyskuje coraz większą uwagę i może wkrótce zmienić sposób, w jaki podchodzimy do organizacji pracy.
Ekspert ds. ekonomii i tematów społecznych. Kocha Warszawę i nowe technologie.