Urzędy skarbowe rozpoczną gigantyczne kontrole. Przekroczyłeś limit? Zapuka do Ciebie urzędnik

Okazjonalna sprzedaż własnych wyrobów czy świadczenie drobnych usług kusi wielu Polaków. Działalność nierejestrowana pozwala na testowanie biznesowych pomysłów bez biurokratycznych obciążeń. Jednak coraz więcej osób wpada w pułapkę. Biznes zaczyna się rozwijać i nie zauważają, że dawno przekroczyli już limit dochodów. Wystarczy choćby złotówka i masz ogromne problemy.

Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców, nie każda aktywność zarobkowa musi być od razu traktowana jako działalność gospodarcza. Przepis wyraźnie stanowi, że „nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia […] i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej”.

Z możliwości tej mogą skorzystać wyłącznie osoby, które w ostatnich pięciu latach nie prowadziły zarejestrowanej działalności gospodarczej. Co istotne, do tego okresu wlicza się również czas, gdy firma była jedynie zawieszona. Dodatkowym ograniczeniem jest rodzaj wykonywanej działalności – przepisy wykluczają możliwość prowadzenia w tej formie aktywności wymagającej koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Limit, który łatwo przekroczyć. Kara może być dotkliwa

W 2025 roku miesięczny limit przychodów dla działalności nierejestrowanej wynosi dokładnie 3499,50 zł, co daje rocznie kwotę 41 994 zł. Jest to dokładnie 75 procent minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w tym roku. Należy podkreślić, że mowa tu o przychodzie, a nie dochodzie – liczy się całkowita kwota wpływów, bez możliwości odliczenia kosztów prowadzenia działalności.

Przekroczenie tego limitu, nawet nieznaczne, uruchamia obowiązek rejestracji działalności gospodarczej. Jeśli w którymkolwiek miesiącu przychód wyniesie choćby 4000 zł, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną ma zaledwie 7 dni na dopełnienie formalności związanych z założeniem firmy.

Urząd skarbowy nie stosuje taryfy ulgowej dla osób, które przekroczyły limit i nie zarejestrowały działalności. W przypadku kontroli fiskus może zażądać zaległych podatków wraz z odsetkami. Przy dłuższym okresie działania ponad limitem bez dopełnienia formalności, kwota zobowiązań może być znacząca.

Co więcej, w dobie cyfryzacji urzędy skarbowe mają coraz lepsze narzędzia do monitorowania przepływów finansowych. Regularne wpłaty na konto od klientów, aktywność na platformach sprzedażowych czy płatności przez popularne serwisy internetowe – wszystko to może zwrócić uwagę organów podatkowych. Wraz z wejściem w życie regulacji DAC7, platformy sprzedażowe mają obowiązek zgłaszać każdą osobę, która może prowadzić działalność zarobkową. Dzięki temu osoby, które się nie rozliczają, są widoczne jak na dłoni.

Jakie podatki i składki dotyczą działalności nierejestrowanej?

Nawet prowadząc działalność nierejestrowaną, należy pamiętać o zobowiązaniach podatkowych. Przychody z tej formy działalności podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, który należy rozliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym. Obowiązuje tu standardowa kwota wolna od podatku wynosząca 30 000 zł rocznie. Oznacza to, że przy maksymalnym rocznym limicie przychodów z działalności nierejestrowanej (41 994 zł), podatek będzie naliczany od kwoty 11 994 zł.

Kwestia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne przedstawia się inaczej w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. W przypadku samej sprzedaży towarów, nie ma obowiązku opłacania składek. Jednak gdy w grę wchodzi świadczenie usług, taki obowiązek już istnieje – chyba że składki są odprowadzane z innego tytułu, np. umowy o pracę. Z obowiązku tego zwolnieni są również studenci do 26. roku życia.

Aby uniknąć problemów z fiskusem, warto prowadzić dokładną ewidencję przychodów, nawet jeśli przepisy tego nie wymagają. Monitorowanie zbliżania się do miesięcznego limitu pozwoli odpowiednio wcześnie przygotować się do ewentualnej rejestracji działalności gospodarczej.

Działalność nierejestrowana to dobre rozwiązanie dla osób testujących pomysły biznesowe lub zarabiających okazjonalnie. Jednak przekroczenie limitów i brak reakcji może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych. Fiskus nie przymyka oka na nieznajomość przepisów, dlatego warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi regulacjami i sumiennie przestrzegać określonych w nich ograniczeń.