Więcej Coraz więcej ukraińskich dzieci w polskich szkołach – co to oznacza dla polskiego systemu oświaty?
Polski rząd intensywnie pracuje nad wsparciem dla dzieci i młodzieży z Ukrainy, które w najbliższych latach będą realizować obowiązek szkolny w naszym kraju. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zakłada dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych, działania na rzecz dobrostanu uczniów i doskonalenie kadr nauczycielskich.
Według prognoz liczba ukraińskich uczniów w polskich szkołach znacząco wzrośnie w latach szkolnych 2025/2026 i 2026/2027. W obliczu tej sytuacji konieczne są działania wspierające integrację i wyrównywanie szans edukacyjnych. Jednak taka transformacja nie odbędzie się bez wpływu na cały system oświaty. Czy wprowadzone rozwiązania pomogą uniknąć napięć w szkolnych społecznościach, czy mogą wręcz pogłębić poczucie wyobcowania – zarówno polskich, jak i ukraińskich uczniów?
Jednym z kluczowych punktów projektu rozporządzenia jest dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych. Ich zadaniem będzie wspieranie dzieci z doświadczeniem migracji, nauczycieli oraz rodziców w procesie edukacji i integracji. Środki na ich zatrudnienie mają trafić do szkół, w których uczy się młodzież z Ukrainy, co oznacza dodatkowe obciążenia organizacyjne dla samorządów i placówek oświatowych.
Projekt przewiduje również działania na rzecz dobrostanu szkolnych społeczności. Obejmują one wsparcie psychologiczne i pedagogiczne dla uczniów z Ukrainy oraz ich rodzin. Czy jednak takie działania wystarczą, aby stworzyć harmonijne środowisko w szkołach, gdzie różnice kulturowe i językowe mogą stanowić wyzwanie? Czy polskie dzieci, zwłaszcza w małych szkołach, nie poczują się pomijane, gdy uwaga zostanie skoncentrowana na nowych uczniach?
W planach jest również doskonalenie kadry nauczycielskiej, aby pedagodzy byli lepiej przygotowani do pracy w różnorodnych kulturowo środowiskach. Organizowane na poziomie regionalnym i centralnym szkolenia mają pomóc w skuteczniejszej integracji ukraińskich dzieci i zapewnieniu im równych szans edukacyjnych. Jednak czy szkolenia wystarczą, aby nauczyciele poradzili sobie z dynamicznie zmieniającą się sytuacją w polskich szkołach? Czy nie będą potrzebne bardziej kompleksowe reformy, aby sprostać wyzwaniom związanym z tak dużą liczbą dzieci z zagranicy?
Coraz większa liczba ukraińskich dzieci w polskich szkołach to niewątpliwie szansa na stworzenie otwartego i kulturowo zróżnicowanego społeczeństwa. Jednak pojawiają się pytania: jak poradzić sobie z sytuacją, w której w niektórych klasach dzieci ukraińskie mogą stanowić większość? Czy integracja przebiegnie gładko, czy może wywoła napięcia? Co z polskimi uczniami – czy nie poczują się wyobcowani we własnym kraju? Jak zapewnić równowagę, by każda grupa była traktowana sprawiedliwie i miała równe szanse edukacyjne?
Ambitne plany rządu wymagają jednak ogromnego wysiłku zarówno ze strony szkół, jak i lokalnych społeczności. Czy polski system oświaty jest gotowy na tak znaczną zmianę? Czas pokaże, czy wprowadzone rozwiązania przyniosą oczekiwane rezultaty, czy też staną się źródłem nowych wyzwań.
Ekspert ds. ekonomii i tematów społecznych. Kocha Warszawę i nowe technologie.