1500 zł na miesiąc dla Polaków? Nowe świadczenie może wkrótce zastąpić 800+!

Unia Europejska nałożyła na Polskę procedurę nadmiernego deficytu budżetowego, co zmusza kraj do wprowadzenia drastycznych cięć w wydatkach budżetowych. W obliczu konieczności redukcji deficytu, eksperci i politycy coraz poważniej rozważają wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP). To innowacyjne rozwiązanie mogłoby zastąpić szereg istniejących programów, w tym popularne 800+, i zapewnić każdemu obywatelowi stały miesięczny zasiłek w wysokości nawet 1700 zł.

Unia Europejska Wymusza Cięcia Budżetowe

Polska stanęła przed koniecznością drastycznego zmniejszenia wydatków budżetowych, aby spełnić wymogi Unii Europejskiej dotyczące deficytu budżetowego. Deficyt na 2024 rok oszacowano na poziomie 184 mld zł, co stanowi 4,5% PKB. Aby sprostać unijnym wymaganiom i obniżyć ten wskaźnik do 3%, Polska musi zredukować wydatki o co najmniej 65-70 mld zł rocznie.

Ogromne Wyzwanie Finansowe

Zadanie to jest wyjątkowo trudne, biorąc pod uwagę, że program Rodzina 800+ sam w sobie kosztuje budżet państwa 70 mld zł rocznie. Dodatkowe świadczenia emerytalne, takie jak trzynasta i czternasta emerytura, to kolejne 45 mld zł. Zamiast po prostu ciąć istniejące świadczenia, rząd rozważa całkowitą przebudowę systemu socjalnego.

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy – Nowa Nadzieja

Koncepcja Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego (BDP) polega na zastąpieniu wielu istniejących świadczeń jednym uniwersalnym zasiłkiem. Dr Maciej Szlinder, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego, wyjaśnia, że BDP charakteryzuje się siedmioma kluczowymi cechami:

1. Bezwarunkowość – przysługuje bez względu na składki czy podejmowaną pracę.
2. Powszechność – dla wszystkich obywateli lub mieszkańców danego terytorium.
3. Indywidualność – skierowane do jednostek, nie do rodzin czy gospodarstw domowych.
4. Forma pieniężna – nie w postaci dóbr, usług czy ograniczonych bonów.
5. Regularność – najczęściej wypłacane co miesiąc.
6. Wypłacane przez instytucję państwową lub ponadnarodową.
7. Wysokość zapewniająca realizację podstawowych potrzeb.

Korzyści i Wyzwania BDP

Zwolennicy BDP podkreślają szereg potencjalnych korzyści, takich jak uproszczenie systemu świadczeń socjalnych, zmniejszenie nierówności społecznych i ubóstwa, zwiększenie bezpieczeństwa finansowego obywateli oraz stymulacja gospodarki poprzez zwiększenie konsumpcji.

Jednak krytycy zwracają uwagę na wysokie koszty dla budżetu państwa, ryzyko demotywacji do pracy, możliwy wzrost inflacji oraz trudności w określeniu odpowiedniej wysokości świadczenia.

Przykłady z Zagranicy

Idea bezwarunkowego dochodu podstawowego była testowana w wielu krajach, m.in. w Finlandii, Kanadzie i Holandii. Wyniki tych programów wskazują na pozytywny wpływ BDP na dobrostan psychiczny beneficjentów i brak znaczącego negatywnego wpływu na rynek pracy.

Polska Przyszłość BDP

W Polsce najbardziej zaawansowane prace nad BDP prowadzone są w województwie warmińsko-mazurskim. Planowano testy już w marcu 2023 roku, ale zostały one odłożone. Badacze liczą na wsparcie z Krajowego Planu Odbudowy.

Finansowanie BDP

Kluczowym pytaniem pozostaje, jak sfinansować BDP. Propozycje obejmują likwidację istniejących programów socjalnych, oszczędności w administracji, uszczelnienie systemu podatkowego oraz ewentualne podniesienie niektórych podatków.

Wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego w Polsce to ambitny i rewolucyjny pomysł, który może zrewolucjonizować system socjalny. Rosnące wyzwania ekonomiczne i społeczne mogą uczynić BDP realną opcją polityczną w nadchodzących latach.