Wielka zmiana w receptach. Adnotacja „NZ”. Co oznacza?

1 listopada w życie wchodzą kluczowe zmiany dotyczące wystawiania i realizacji recept w Polsce. Nowelizacja ustawy refundacyjnej wprowadza istotne zmiany w zasadach stosowania adnotacji „nie zamieniać” (NZ) na receptach przez lekarzy. Zmiana ta może mieć wpływ na relacje pomiędzy lekarzem, farmaceutą a pacjentem oraz proces dostarczania leków pacjentom.

Dotychczas adnotacja „NZ” traktowana była jako bezwzględne zastrzeżenie, zgodnie z którym farmaceuta miał obowiązek wydać pacjentowi dokładnie taki lek, jaki został przepisany przez lekarza. Od 1 listopada to się zmienia – zapis „nie zamieniać” traci charakter bezwzględnej dyrektywy i staje się jedynie wskazówką dla farmaceuty.

W dokumentach uzasadniających zmiany prawa ujęto, że stosowanie adnotacji „NZ” nie zawsze wynikało z konkretnych potrzeb czy stanu zdrowia pacjenta. Odnoszono się również do sytuacji, w których tego typu decyzje mogły być podyktowane pewnego rodzaju relacjami pomiędzy lekarzem wystawiającym receptę a podmiotem dostarczającym lek. Twórcy projektu nowelizacji ustawy zauważyli, że przypadki, w których adnotacja „NZ” jest uzasadniona stanem zdrowia pacjenta, są stosunkowo rzadkie w porównaniu z sytuacjami, gdzie takie uzasadnienie nie występuje.

Kolejnym argumentem, który przytoczono w dyskusji na temat zmian, była niechęć do sytuacji, w której farmaceuci, dysponujący szeroką wiedzą i doświadczeniem zawodowym, są zmuszani do realizacji recept w sposób sprzeczny z ich profesjonalnym osądem.

Z punktu widzenia pacjenta zmiana ta może oznaczać, że lek, który otrzyma na podstawie recepty, niekoniecznie będzie dokładnie tym, który został przepisany przez lekarza. Będzie zależał od interpretacji farmaceuty, który biorąc pod uwagę dostępność, cenę, i być może inne czynniki, może zadecydować o dostarczeniu innego, zamiennego leku.

Warto podkreślić, że wprowadzenie nowych zasad może prowadzić do wielu dyskusji i wymagać edukacji zarówno pacjentów, jak i profesjonalistów zdrowia na temat nowych praktyk i standardów. Wprowadzenie zmiany prawdopodobnie zainicjuje szereg dalszych dyskusji na temat najlepszych praktyk i etyki w przepisywaniu i dostarczaniu leków.

Ostateczny wpływ tej zmiany na system opieki zdrowotnej i dostępność leków dla pacjentów okaże się z biegiem czasu, obserwując praktyki i tendencje, które mogą się wyłonić w wyniku tej istotnej modyfikacji prawnej.