Dziesiątki tysięcy osób będzie musiało oddać pieniądze ze świadczenia. Sprawdź skrzynkę – listy już przychodzą
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) rozpoczął działania mające na celu odzyskanie nadpłaconych świadczeń z programu Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. Problem ten dotyczy dziesiątek tysięcy rodzin, które jednocześnie kwalifikowały się do świadczeń z nowego programu Aktywny Rodzic, co doprowadziło do powstania nadpłat. ZUS podkreśla, że sytuacja wymaga podjęcia zdecydowanych działań, aby zapewnić sprawiedliwe i zgodne z przepisami rozliczenie świadczeń.
Fot. Warszawa w Pigułce
Rozmiar problemu
Skala problemu jest znacząca. ZUS uchylił prawo do Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego dla 44 tysięcy dzieci w wyniku przyznania im świadczeń z programu Aktywny Rodzic. Liczba ta może jeszcze wzrosnąć, ponieważ zakład nadal analizuje kolejne wnioski oraz weryfikuje już wydane decyzje. Program Aktywny Rodzic, który został uruchomiony w celu wsparcia rodzin aktywnych zawodowo, wypłacił już ponad 300 milionów złotych, obejmując wsparciem 270 tysięcy dzieci. Jednoczesne wypłaty z dwóch programów były wynikiem próby zapewnienia ciągłości świadczeń, jednak w efekcie doprowadziły do nadpłat, które teraz wymagają zwrotu. Problem ten dotyczy zarówno beneficjentów, jak i administracji.
Powody nadpłat
Nadpłaty powstały w wyniku decyzji ZUS o równoczesnym wypłacaniu świadczeń z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego oraz przyznawaniu świadczeń z programu Aktywny Rodzic. Działanie to miało na celu utrzymanie ciągłości wsparcia finansowego dla rodzin, szczególnie w okresie przejściowym, gdy nowe przepisy wchodziły w życie. Choć intencje były słuszne, skutkiem było niezamierzone podwójne wypłacanie świadczeń dla tych samych dzieci. ZUS wyjaśnia, że wprowadzone zmiany w systemie świadczeń wymagały czasu na pełne wdrożenie, co przyczyniło się do zaistniałej sytuacji.
Jednym z głównych czynników była konieczność ręcznego rozpatrywania dużej liczby wniosków oraz brak pełnej synchronizacji między programami. ZUS zapewnia jednak, że obecnie wdrożono usprawnienia, które mają zapobiec podobnym problemom w przyszłości.
Opcje spłaty nadpłat
ZUS oferuje różne możliwości uregulowania nadpłaconych świadczeń, aby ułatwić rodzinom rozwiązanie problemu:
- Jednorazowy zwrot całej kwoty.
- Rozłożenie należności na raty.
- Potrącenie należności z bieżących świadczeń rodzinnych, takich jak 800 plus lub świadczenia z programu Aktywny Rodzic.
Rodzice mogą zgłosić wybrany sposób spłaty za pomocą formularza POG, dostępnego na platformie PUE/eZUS. Ważne jest, aby wpłaty były dokonywane na dotychczasowy rachunek bankowy używany do otrzymywania świadczeń, z podaniem dokładnych danych dziecka oraz numeru sprawy. ZUS zaznacza, że brak reakcji na wezwanie do zwrotu może skutkować koniecznością potrącania należności w trybie administracyjnym.
Warto dodać, że ZUS umożliwia skorzystanie z pomocy konsultantów, którzy są dostępni zarówno online, jak i w placówkach. Mogą oni pomóc w wypełnieniu formularzy oraz wyjaśnieniu wątpliwości dotyczących spłaty nadpłat.
Ważne terminy
Rodzice, którzy chcą uzyskać świadczenie „Aktywnie w żłobku” z wyrównaniem od października 2024 roku, powinni pamiętać o konieczności złożenia wniosku do 2 stycznia 2025 roku. Po tym terminie świadczenie będzie przyznawane wyłącznie za bieżące miesiące, bez możliwości uzyskania wyrównania za wcześniejsze okresy. Termin ten jest nieprzekraczalny, dlatego warto złożyć wniosek z odpowiednim wyprzedzeniem, aby uniknąć problemów.
Dodatkowo ZUS przypomina, że informacje o warunkach świadczeń oraz wymaganych dokumentach są dostępne na stronie internetowej instytucji. Dzięki temu rodzice mogą szybko sprawdzić szczegóły dotyczące swoich uprawnień i uniknąć nieporozumień.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.