Dramatyczne zmiany w dostępie do gotówki w Polsce. Jest coraz gorzej

Europejski sektor bankowy przechodzi fundamentalną transformację, której najbardziej widocznym przejawem jest systematyczne zmniejszanie się liczby bankomatów w krajach Europy Środkowej. Szczególnie wyraźny trend obserwowany jest w trzech sąsiadujących ze sobą państwach: Polsce, Czechach i Niemczech, gdzie tradycyjna infrastruktura bankowa ustępuje miejsca nowoczesnym rozwiązaniom cyfrowym.

W Czechach sytuacja jest szczególnie wymowna – w ciągu zaledwie kilku lat liczba bankomatów spadła z 5721 do 5434 urządzeń. Ta redukcja nie jest przypadkowa, lecz stanowi bezpośrednie odzwierciedlenie zmieniających się preferencji konsumentów, którzy coraz częściej wybierają płatności bezgotówkowe.

Polska doświadcza jeszcze bardziej dynamicznych zmian. Według danych Narodowego Banku Polskiego, tylko między grudniem 2023 a marcem 2024 roku liczba bankomatów zmniejszyła się o 1300 urządzeń, spadając do poziomu 20 869 jednostek. Ten znaczący spadek w tak krótkim czasie pokazuje, jak szybko postępuje cyfryzacja sektora bankowego w naszym kraju.

Niemcy, będące największą gospodarką w tej grupie, również nie pozostają w tyle za tym trendem. Z rekordowej liczby 61,1 tysięcy bankomatów w 2015 roku, ich liczba spadła do 51,8 tysięcy w 2023 roku. Ta redukcja o prawie 10 tysięcy urządzeń w ciągu ośmiu lat świadczy o głębokiej transformacji preferencji niemieckich konsumentów.

Zmiany te zbiegają się z nowymi regulacjami Unii Europejskiej dotyczącymi obrotu gotówkowego. Wprowadzenie limitu 10 tysięcy euro dla płatności gotówkowych oraz wymóg weryfikacji tożsamości przy transakcjach powyżej 3 tysięcy euro stanowią dodatkowy impuls do cyfryzacji usług finansowych.

Banki we wszystkich trzech krajach intensywnie inwestują w rozwój technologii mobilnych i internetowych, odpowiadając na rosnące zapotrzebowanie na cyfrowe metody płatności. Jednocześnie redukcja sieci bankomatów pozwala instytucjom finansowym na znaczące oszczędności w zakresie kosztów utrzymania infrastruktury.

Jednak ta cyfrowa rewolucja nie jest pozbawiona kontrowersji. Szczególnie osoby starsze oraz mieszkańcy mniejszych miejscowości wyrażają obawy związane z ograniczaniem dostępu do tradycyjnej bankowości. Dla wielu z nich gotówka nadal stanowi preferowaną formę płatności, a zmniejszająca się liczba bankomatów może stanowić realne utrudnienie w codziennym życiu.

Eksperci wskazują, że obecny trend będzie się najprawdopodobniej utrzymywał, ale proces redukcji bankomatów powinien być zrównoważony i uwzględniać potrzeby wszystkich grup społecznych. Banki stoją przed wyzwaniem znalezienia złotego środka między modernizacją a zachowaniem dostępności usług dla tradycyjnych klientów.

Ta transformacja sektora bankowego jest częścią szerszego procesu cyfryzacji gospodarki w Europie Środkowej. Pokazuje ona, jak szybko zmienia się landscape usług finansowych i jak bardzo współczesne społeczeństwo jest gotowe na adopcję nowych technologii płatniczych.