Historyczne murale wrócą na Targową? Jest taka szansa!

Przedwczoraj opisywaliśmy bulwersującą sprawę zniszczenia dwóch historycznych murali na ulicy Targowej. Okazuje się, że jest szansa, że tak drogie nam murale wrócą na swoje miejsce. 

„W związku z usunięciem murali na szczytowych ścianach kamienic przy ul. Targowej informuję, że podejmę konsekwencje wobec osób, które wydały decyzję zezwalającą na usunięcie murali. W dniu jutrzejszym zostanie przeprowadzona kontrola sprawdzająca wszystkie dotychczasowe działania w tej sprawie. Bedę też wszystkimi dostępnymi mi narzędziami prawnymi dążył do przywrócenia usuniętych murali. Murale te były ważną częścią tożsamości miasta. Do czasu opublikowania wyników kontroli, co stanie się niezwłocznie, proszę o wstrzymanie się z dalszymi komentarzami w tej sprawie.” – napisał Profesor Jakub Lewicki, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Przypominamy Wam historię murali:

Historia muralu Foton jest nierozerwanie związana z Warszawą. Mural Foton znajdował się przy ulicy Targowej, tuz obok wiaduktu kolejowego łączącego dworce Warszawa Wschodnia i Warszawa Stadion. Pasażerowie podróżujący koleją przez Warszawę od niemal pól wieku mieli okazje podziwiać ten relikt PRL-u. Z czasem kolory wyblakły, jednak napisy w trzech językach: polskim, angielskim i rosyjskim były widoczne do dnia dzisiejszego.

Mural powstał na zlecenie Warszawskich Zakładów Fotochemicznych Foton, których korzenie sięgają roku 1888, kiedy to założyciel „Fotonu” Piotr Lebiedziński rozpoczął produkcję. W roku 1936 za sprawą braci Jerzego i Kazimierza Franaszków, właścicieli fabryki obić, powstał dział produkcji papierów fotograficznych i błon negatywnych.

Zakłady działały aktywnie w czasie wojny.  Mimo okupacji produkcja nie dostała się w ręce nazistów. Właśnie stad pochodziły papiery ze znakami wodnymi Ruchu Oporu. Pierwszy z braci Jerzy zmarł w roku 1943, a drugi został wraz z rodzina i pracownikami zamordowany w czasie rzezi Woli przez oddziały SS 5 sierpnia 1944 roku. Budynki produkcyjne uległy zniszczeniu, a maszyny wywieziono do Niemiec.  Nie był to jednak koniec historii fabryki  „J. Franaszek S.A.”, która po wojnie, w roku 1949, została upaństwowiona i częściowo odbudowana, zyskując nazwę: „Warszawskie Zakłady Fotochemiczne FOTON”. Firma przetrwała do dnia dzisiejszego, ma siedzibę przy ulicy Wolskiej 84/86 i jest własnością Foton Trading Sp. z o.o.

Mural Jubiler był kolejnym obok Fotonu reliktem minionej epoki. Znajduje się on pod tym samym adresem na ulicy Targowej 15. Jest to mural reklamowy. Nie bez powodu znalazł on swoje miejsce właśnie na tej kamienicy. Sąsiedni wiadukt kolejowy sprawiał, że był on doskonale widoczny dla pasażerów pociągów przejeżdżających  przez Warszawę.

Mural reklamował Przedsiębiorstwo Handlu Detalicznego „Jubiler” będący centralą jubilerską, pod którą podlegały sklepy jubilerskie w całym kraju. Dziś firma zatrudnia około 5 osób i funkcjonuje pod nazwą Stołeczne Przedsiębiorstwo Handlu Wewnętrznego. Jej siedziba znajdowała się na ulicy Widok 5/7.