Historyczny przełom po latach zakazu! Ruszają ekshumacje polskich ofiar tragedii na Wołyniu
Przełomowa ekshumacja w Puźnikach – rusza poszukiwanie prawdy i godności po 80 latach milczenia. Już 24 kwietnia 2025 roku w Puźnikach na zachodniej Ukrainie rozpoczną się długo oczekiwane ekshumacje szczątków Polaków zamordowanych przez ukraińskich nacjonalistów w 1945 roku. To wydarzenie od dawna oczekiwane przez rodziny ofiar, historyków i opinię publiczną, które przez dziesięciolecia wydawało się niemal nierealne.

Fot. Warszawa w Pigułce
W obwodzie tarnopolskim, na terenie dawnej wsi, odkryto zbiorową mogiłę, w której – według dokumentów i świadków – mogą spoczywać szczątki aż 79 osób, zamordowanych w trakcie ataku oddziału UPA „Szare Wilki” w nocy z 12 na 13 lutego 1945 roku. Przez lata miejsce to było trudno dostępne, a wszelkie próby upamiętnienia ofiar napotykały liczne przeszkody polityczne.
Przełom nastąpił dopiero w listopadzie 2024 roku, kiedy Ukraina oficjalnie zniosła moratorium na prowadzenie poszukiwań i ekshumacji polskich ofiar zbrodni wołyńskiej – decyzję ogłoszono podczas wspólnej konferencji ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy. Premier Donald Tusk podkreślił, że jest to pierwszy znaczący krok w kierunku pojednania i odkrycia pełnej prawdy historycznej.
Ekshumacje poprowadzi międzynarodowy zespół ekspertów: polski Instytut Pamięci Narodowej, Fundacja Wolność i Demokracja, naukowcy Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz ukraińska fundacja Wołyńskie Starożytności. Prace będą prowadzone w niezwykle trudnych warunkach – teren dawnego cmentarza jest trudno dostępny i praktycznie odizolowany, co zwiększa dramatyzm całego przedsięwzięcia.
Proces ekshumacyjny ma trwać około trzech tygodni. Szczątki zostaną poddane dokładnym badaniom antropologicznym i genetycznym, a pobrane wcześniej próbki DNA od rodzin ofiar pozwolą przywrócić zamordowanym ich tożsamość i zapewnić godny pochówek. Całe przedsięwzięcie będzie ściśle zabezpieczone i monitorowane, a wyniki ogłoszone zostaną po zakończeniu prac na specjalnej konferencji prasowej.
Ekshumacje w Puźnikach to nie tylko istotny przełom w stosunkach polsko-ukraińskich, ale także moment przywracania historii jej ludzkiego wymiaru. Ofiary odzyskują swoje nazwiska i godność, co stanowi ważny krok ku pojednaniu oraz odważne mierzenie się z trudną przeszłością obu narodów.
Źródło: PAP/warszawawpigulce.pl

Ekspert ds. ekonomii i tematów społecznych. Kocha Warszawę i nowe technologie.