Ile trzeba otrzymywać by być klasą średnią? Sprawdź, ile naprawdę powinieneś zarabiać!
Klasa średnia – to pojęcie, które od lat budzi emocje i dyskusje. Każdy chciałby do niej należeć, ale nie każdy wie, jakie kryteria trzeba spełnić, by zasłużyć na ten tytuł. Okazuje się, że samo poczucie przynależności to za mało – liczyć się powinny twarde dane i liczby. A te mogą niejednego zaskoczyć!
Jednym z narzędzi, które pozwala zweryfikować, czy rzeczywiście możemy mówić o sobie „klasa średnia”, jest EHDI, czyli Equivalised Household Disposable Income. To skomplikowana nazwa, ale idea jest prosta – chodzi o podzielenie dochodów gospodarstwa domowego przez pierwiastek kwadratowy liczby jego członków.
Co to oznacza w praktyce? Weźmy przykład czteroosobowej rodziny – dwoje dorosłych i dwoje dzieci. Aby obliczyć EHDI, należy zsumować dochody rodziców i podzielić je przez 2. W przypadku trzyosobowej familii, dochody trzeba będzie podzielić przez 1,7. Proste, prawda?
Polski Instytut Ekonomiczny już w 2019 roku próbował określić ramy klasy średniej w naszym kraju. Według PIE, do tej grupy zaliczały się gospodarstwa domowe, których EHDI mieścił się w przedziale od 67% do 200% mediany dochodów krajowych. A to przekładało się na kwotę 3827 złotych.
Idąc tym tropem, w 2019 roku za członka klasy średniej uznawano osoby, których dochód na członka gospodarstwa domowego wynosił od 2564 zł do 5774 zł. Taka metodologia sprawiła, że do tej grupy zaliczono aż 54% Polaków w wieku od 24 do 64 lat.
Ale to wszystko dane sprzed pięciu lat. Przez ten czas poziom zarobków Polaków zdążył się zmienić. Najnowsze dane GUS, z października 2022 roku, mówią, że mediana wynagrodzeń osób zatrudnionych w firmach powyżej 9 osób wyniosła 5701,62 zł brutto, czyli 4217 zł „na rękę”.
Portal INNPoland.pl założył, że mediana, podobnie jak średnie wynagrodzenie, rosła równomiernie o 40% w ciągu ostatnich czterech lat. Jeśli to prawda, to w 2024 roku osiągnęłaby poziom 7967 złotych brutto. A to oznaczałoby, że aby przynależeć do klasy średniej, trzeba zarabiać powyżej 6 tys. zł brutto.
Ale czy to na pewno wystarczy? OECD bierze pod uwagę roczny dochód brutto na osobę w gospodarstwie domowym, uwzględniając parytet siły nabywczej. W 2022 roku poziom ten osiągnął w Polsce wartość 32 200 dolarów. Dwa lata wcześniej do klasy średniej zaliczano osoby o zarobkach średnio powyżej 11 800 zł miesięcznie.
Jak widać, bycie klasą średnią to nie taka prosta sprawa. Samo poczucie przynależności to za mało – liczą się konkretne kwoty i kryteria. A te mogą niejednego zaskoczyć. Bo czy zarabiając 6000 zł brutto, czujemy się klasą średnią? Dla wielu to wciąż marzenie. Ale według twardych danych, może to być wciąż za mało, by w pełni zasłużyć na ten tytuł.
Jedno jest pewne – dyskusja o tym, kto należy do klasy średniej, jeszcze długo nie ucichnie. Bo to nie tylko kwestia zarobków, ale też stylu życia, aspiracji i poczucia własnej wartości. A te, jak wiadomo, są sprawą bardzo indywidualną.
Może więc zamiast skupiać się na tym, czy jesteśmy klasą średnią czy nie, powinniśmy po prostu cieszyć się z tego, co mamy? I pracować na to, by nasze życie było coraz lepsze – niezależnie od tego, jaką etykietkę nam przypną ekonomiści i analitycy. Bo w końcu liczy się to, co czujemy, a nie to, co mówią tabele i wykresy.
Klasa średnia to segment społeczeństwa, który znajduje się pomiędzy klasą wyższą a klasą niższą pod względem dochodów, stylu życia i statusu społecznego. Termin ten jest używany do opisywania grupy ludzi, którzy mają stosunkowo stabilną sytuację finansową, ale nie należą do najbogatszych. Klasa średnia jest kluczowa dla stabilności gospodarczej i społecznej, ponieważ często stanowi największą grupę konsumentów i pracowników.
Wyznaczniki Klasy Średniej
- Dochody:
- Dochody klasy średniej są zazwyczaj wyższe od mediany dochodów w danym kraju, ale nie osiągają poziomu najwyższych zarobków. Przykładowo, w Polsce za przedstawiciela klasy średniej można uznać osobę zarabiającą od około 4000 do 12000 PLN miesięcznie (wartości te mogą się różnić w zależności od regionu i badań).
- Wykształcenie:
- Osoby z klasy średniej często posiadają wyższe wykształcenie. Ukończenie studiów wyższych, posiadanie dyplomów i certyfikatów zawodowych jest powszechne w tej grupie.
- Zawód i zatrudnienie:
- Klasa średnia obejmuje specjalistów, menedżerów, pracowników administracji, nauczycieli, lekarzy, prawników i innych profesjonalistów, którzy mają stabilne zatrudnienie i często pełnią funkcje kierownicze lub specjalistyczne.
- Styl życia:
- Członkowie klasy średniej zazwyczaj mają dostęp do komfortowego mieszkania, nowoczesnych technologii, zdrowia, edukacji dla swoich dzieci i możliwości spędzania wolnego czasu na rekreacji i hobby. Regularne wakacje, posiadanie samochodu, a także uczestnictwo w kulturze (teatr, kino, książki) są typowe.
- Majątek i oszczędności:
- Osoby z klasy średniej posiadają pewne oszczędności oraz inwestycje, takie jak nieruchomości, fundusze emerytalne czy akcje. Są w stanie odkładać pieniądze na przyszłość, planować emeryturę i zabezpieczać finansowo swoje dzieci.
- Bezpieczeństwo socjalne:
- Członkowie klasy średniej zazwyczaj mają ubezpieczenia zdrowotne, na życie, emerytalne i inne formy zabezpieczeń socjalnych. Są mniej narażeni na ryzyko ubóstwa w przypadku utraty pracy w porównaniu do klasy niższej.
- Udział w życiu społecznym i politycznym:
- Osoby z klasy średniej są bardziej zaangażowane w życie społeczne i polityczne. Często biorą udział w wyborach, angażują się w działalność społeczną i charytatywną, oraz mają większą świadomość swoich praw i obowiązków obywatelskich.
Znaczenie Klasy Średniej
Klasa średnia jest uważana za fundament gospodarki, ponieważ jej członkowie są głównymi konsumentami dóbr i usług. Stabilność finansowa i aspiracje tej grupy napędzają innowacje, rozwój przedsiębiorczości i wzrost gospodarczy. Ponadto, klasa średnia odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu stabilności politycznej i społecznej, ponieważ jej przedstawiciele dążą do utrzymania porządku i bezpieczeństwa, a także wspierają demokratyczne wartości i instytucje.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.