Kierowcy będą się bali iść do lekarza, by nie stracić prawa jazdy. Jest kontrowersyjny pomysł z UE

Unia Europejska zatwierdziła nowy model funkcjonowania dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami. Jedna z największych zmian dotyczy likwidacji bezterminowych praw jazdy. W całej Unii – także w Polsce – wszystkie dokumenty będą ważne maksymalnie 15 lat. Dla wielu kierowców oznacza to konieczność wymiany dotychczasowych dokumentów, choć bez obowiązkowych badań lekarskich. Przynajmniej na razie.

Wymiana dokumentów ruszy w 2028 roku

Polska, zgodnie z unijnymi ustaleniami, wprowadzi obowiązek wymiany bezterminowych praw jazdy od 2028 roku. Pierwsza tura będzie miała charakter formalny – kierowcy zapłacą 100 złotych za nowy dokument, ale nie będą musieli stawiać się na badania. To dobra wiadomość dla seniorów, którzy obawiali się masowej utraty uprawnień.

Zmiana obejmie nie tylko starsze osoby, ale wszystkich kierowców – niezależnie od wieku. Od 2033 roku każdy użytkownik drogi w Polsce będzie posiadać prawo jazdy z okresem ważności maksymalnie 15 lat.

Kraje decydują samodzielnie. Jest też nowy pomysł

Bruksela zrezygnowała z pomysłu obowiązkowych badań dla seniorów. Zamiast tego każde państwo członkowskie będzie mogło samodzielnie określić, czy przy przedłużaniu dokumentu konieczna będzie wizyta u lekarza, czy wystarczy samoocena stanu zdrowia.

Ostateczna decyzja należy do polskich władz, które w najbliższych latach określą szczegółowe zasady. Nie wiadomo jeszcze, czy rząd zdecyduje się na obligatoryjne badania, czy pozostawi kierowcom większą swobodę.

W ramach projektowanych przepisów pojawił się nowy pomysł – lekarze rodzinni mogliby mieć prawo, a w niektórych przypadkach obowiązek, zgłaszania pacjentów, którzy ze względu na stan zdrowia nie powinni prowadzić pojazdów. Takie rozwiązanie może być skuteczniejsze niż badania co kilka lat, ponieważ pozwala reagować w czasie rzeczywistym na pojawiające się problemy zdrowotne.

Seniorzy potraktowani na równi

Upadł głośny i krytykowany pomysł skrócenia ważności prawa jazdy do 5 lat wyłącznie dla osób po 70. roku życia. Taki wariant uznano za dyskryminujący i sprzeczny z zasadą równego traktowania. Zamiast tego wprowadzono jednolite przepisy obejmujące wszystkich kierowców – niezależnie od wieku.

To oznacza, że starsi kierowcy nie będą traktowani surowiej tylko z powodu metryki. Nowe zasady mają oceniać zdolność do prowadzenia pojazdów, a nie wiek.

Cyfrowe prawo jazdy i większy rygor dla młodych kierowców

Nowością będzie również cyfrowa wersja prawa jazdy. Będzie ona honorowana w całej Unii Europejskiej, co znacznie ułatwi życie podróżującym po różnych krajach. To element szerszego projektu cyfryzacji dokumentów w UE.

Zmiany obejmą też osoby niedawno uprawnione do kierowania pojazdami. Młodych kierowców przez pierwsze dwa lata obowiązywać będą zaostrzone przepisy, m.in. niższe limity prędkości. Celem jest ograniczenie ryzyka wypadków wśród osób z niewielkim doświadczeniem za kierownicą.

Choć przepisy zostały już uzgodnione, muszą jeszcze zostać formalnie zatwierdzone przez wszystkie kraje członkowskie. To jednak czysta formalność. Nowe regulacje zaczną obowiązywać w najbliższych latach i będą miały długofalowy wpływ na system prawa jazdy w Polsce i całej Unii.

Dla kierowców oznacza to konieczność śledzenia decyzji rządu i przygotowania się na zmiany. Już teraz warto sprawdzić, jaki jest termin ważności naszego prawa jazdy i jakie czekają nas obowiązki w najbliższej przyszłości.