Nadchodzą zmiany w płatnościach gotówką. Niektóre zakupy tylko z dowodem i wyjaśnieniem pochodzenia pieniędzy

Unia Europejska przygotowuje istotne zmiany w przepisach dotyczących obrotu gotówkowego. Od 2027 roku zaczną obowiązywać nowe regulacje, które znacząco ograniczą możliwość dokonywania wysokich płatności w gotówce. Zmiany te będą miały wpływ zarówno na przedsiębiorców, jak i konsumentów indywidualnych w całej Unii.

Limit 10 tysięcy euro dla transakcji gotówkowych

Najważniejszą zmianą będzie wprowadzenie jednolitego limitu 10 tysięcy euro dla płatności gotówkowych we wszystkich krajach członkowskich. Oznacza to, że zakupy o wartości przekraczającej tę kwotę będą musiały być realizowane za pomocą elektronicznych metod płatności, takich jak przelewy bankowe czy karty płatnicze.

Nowe regulacje obejmą wszystkie waluty używane w Unii Europejskiej, choć poszczególne kraje będą miały możliwość wprowadzenia jeszcze niższych limitów, dostosowanych do specyfiki lokalnych rynków i strategii walki z przestępczością finansową.

Weryfikacja tożsamości przy płatnościach powyżej 3 tysięcy euro

Drugi filar nowych przepisów dotyczy obowiązku identyfikacji klientów przy transakcjach gotówkowych przekraczających 3 tysiące euro. W praktyce oznacza to, że kupując dobra lub usługi powyżej tej kwoty, konsumenci będą musieli okazać dokument tożsamości, a sprzedawca będzie zobowiązany do zweryfikowania i zarejestrowania tych danych.

W niektórych przypadkach, szczególnie w sektorach uznawanych za podwyższonego ryzyka, takich jak handel nieruchomościami, dziełami sztuki czy luksusowymi towarami, klienci mogą być dodatkowo proszeni o wyjaśnienie pochodzenia środków. Jest to element szerszej strategii przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

Wpływ na różne branże i instytucje

Nowe regulacje będą miały szeroki zasięg, obejmując liczne sektory gospodarki. Szczególnie dotknięte będą instytucje takie jak banki, instytucje finansowe, agencje nieruchomości oraz sprzedawcy dóbr luksusowych. Wszystkie te podmioty będą musiały wdrożyć bardziej rygorystyczne procedury weryfikacji klientów i monitorowania transakcji.

Przepisy obejmą również rynek walut wirtualnych. Giełdy kryptowalut będą zobowiązane do sprawdzania tożsamości klientów już od kwoty 1 tysiąca euro, co jest najniższym progiem weryfikacyjnym w całym pakiecie regulacji.

Praktyczne konsekwencje tych zmian będą odczuwalne dla przeciętnych konsumentów. Przykładowo, zakup nowego samochodu za gotówkę stanie się w wielu przypadkach niemożliwy, gdyż cena większości nowych pojazdów przekracza ustanowiony limit 10 tysięcy euro.

Sytuacja w Polsce a nowe przepisy unijne

W Polsce już teraz obowiązują przepisy ograniczające płatności gotówkowe, choć dotyczą one głównie firm. Przedsiębiorcy nie mogą dokonywać płatności gotówkowych przekraczających 15 tysięcy złotych, a transakcje powyżej tej kwoty powinny być realizowane za pomocą przelewów bankowych.

Nowe unijne regulacje będą jednak bardziej restrykcyjne i obejmą swoim zasięgiem nie tylko przedsiębiorców, ale również osoby prywatne. Oznacza to, że Polacy, podobnie jak inni obywatele UE, będą musieli dostosować się do nowych limitów przy dokonywaniu większych zakupów.

Harmonogram wdrażania przepisów

Zakaz dotyczący płatności gotówkowych powyżej 10 tysięcy euro zacznie obowiązywać od 2027 roku. Unia Europejska przewidziała jednak dłuższy okres przejściowy dla niektórych podmiotów. Kluby sportowe otrzymały dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych wymogów – przepisy wejdą dla nich w życie dopiero w 2029 roku.

Ten wydłużony okres przejściowy dla organizacji sportowych odzwierciedla złożoność struktury finansowej wielu klubów oraz znaczenie gotówki w niektórych aspektach ich działalności, takich jak transfery zawodników czy opłaty dla agentów.

Komisja Europejska podkreśla, że celem nie jest całkowite wyeliminowanie gotówki z obiegu, a jedynie ograniczenie możliwości nadużyć przy transakcjach wysokiej wartości.