Nadchodzi koniec gotówki? Czy pieniądz cyfrowy wygra bitwę o nasze portfele?

W erze smartfonów i płatności zbliżeniowych, szeleст banknotów staje się coraz rzadszym dźwiękiem w polskich sklepach. Rewolucja cyfrowa, która zawładnęła naszymi codziennymi transakcjami, stawia przed nami pytanie: czy jesteśmy świadkami ostatnich dni gotówki?

Najnowsze badania „Preferencje płatnicze Polaków 2024” cytowane przez serwis biznes.wprost.pl rzucają światło na zmieniający się krajobraz finansowy. Choć dla 18% rodaków papierowe pieniądze wciąż pozostają preferowaną formą płatności, to liczba ta maleje z roku na rok. Co ciekawe, to właśnie przyzwyczajenie (59% respondentów) i poczucie kontroli nad wydatkami (47,5%) stanowią główne powody przywiązania do tradycyjnych metod płatności.

Jednocześnie, infrastruktura wspierająca gotówkę kurczy się w zastraszającym tempie. W ciągu zaledwie trzech miesięcy, od grudnia 2023 do marca 2024, liczba bankomatów w Polsce spadła o 1200, osiągając poziom 20 869 urządzeń. Ta tendencja spadkowa odzwierciedla malejącą rentowność sieci bankomatowej w obliczu rosnącej popularności płatności cyfrowych.

Paradoksalnie, podczas gdy młode pokolenie entuzjastycznie adoptuje nowoczesne formy płatności, starsi Polacy często czują się wykluczeni z tej cyfrowej rewolucji. Dla wielu z nich, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, gotówka pozostaje nie tylko preferowaną, ale często jedyną dostępną opcją.

Czy zatem czeka nas przyszłość, w której dostęp do fizycznych pieniędzy stanie się luksusem? Choć rząd wycofał się z pomysłu ograniczenia płatności gotówkowych między konsumentami a przedsiębiorcami, widmo regulacji unijnych wciąż wisi w powietrzu. To budzi uzasadnione obawy wśród tych, dla których papierowy pieniądz jest synonimem wolności finansowej.

Interesujące jest też to, jak małe biznesy adaptują się do tej zmieniającej się rzeczywistości. Wielu przedsiębiorców wciąż zachęca do płatności gotówką, widząc w niej sposób na optymalizację zysków. Restauracje i bary doceniają elastyczność, jaką daje gotówka w kontekście napiwków.

Narodowy Bank Polski uspokaja, że obecnie problemy z dostępem do gotówki są głównie natury technicznej. Jednak jeśli trend redukcji infrastruktury bankomatowej utrzyma się, może to stworzyć realne wyzwania dla znacznej części społeczeństwa.

Stoimy zatem na rozdrożu. Z jednej strony, cyfryzacja płatności oferuje niespotykaną dotąd wygodę i szybkość. Z drugiej, rodzi pytania o prywatność, wykluczenie cyfrowe i autonomię finansową. Czy Polska znajdzie złoty środek, który zaspokoi potrzeby zarówno cyfrowych tubylców, jak i tych przywiązanych do tradycyjnych form płatności? Odpowiedź na to pytanie ukształtuje nie tylko nasze portfele, ale i społeczeństwo przyszłości.