Pół miliona złotych kary administracyjnej dla „Domu pod Orłami” za prowadzenie bez pozwolenia konserwatorskiego robót budowlanych

Budynek potocznie zwany „Domem pod Orłami” przy ul. Jasnej 1 w Warszawie, został wpisany do rejestru zabytków decyzją z dnia 20.11.1968 r. pod numerem A-675. Posiadacz obiektu bez pozwolenia organu ochrony zabytków dokonał demontażu lad wraz z cokołami kamiennymi, wykładziny, parkietu oraz wylał wylewkę samopoziomująca. Prowadzone prace budowlane doprowadziły do bezpowrotnej utraty oryginalnej substancji zabytkowej obiektu posiadającego dużą wartość historyczną. Na przeprowadzone prace było wymagane pozwolenie konserwatorskie. Od decyzji zostało złożone odwołanie.

Budynek został wybudowany w latach 1912–1917. Powstał w miejscu prosektorium i kaplicy pogrzebowej Szpitala Dzieciątka Jezus.

Autorem orłów wieńczących narożniki był Józef Zygmunt Otto.

Budynek został silnie uszkodzony w 1944 roku. Podczas powstania warszawskiego na skwerze przed gmachem znajdował się wówczas prowizoryczny cmentarz powstańczy, częściowo zniszczony jeszcze w czasie powstania.

Budynek został odbudowany w latach 1948–1950 i rozbudowany w stronę ul. Sienkiewicza według projektu Barbary Brukalskiej.

22 grudnia 1964 około godziny 18.35 przed mającym tu wówczas siedzibę III Oddziałem Narodowego Banku Polskiego miał miejsce spektakularny napad na konwój przewożący przedświąteczny utarg z Centralnego Domu Towarowego – jeden z największych tego typu napadów w historii PRL. Nieustaleni sprawcy zastrzelili dwóch strażników a ich łupem padło ponad 1,3 mln złotych.

Obecnie budynek jest siedzibą Krajowej Rady Spółdzielczej, Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce oraz oddziału banku Pekao SA.