Skąd wzięła się tradycja polewania wodą? Wcale nie wywodzi się z chrześcijaństwa

Lany Poniedziałek, znany także jako Śmigus-Dyngus, to stary zwyczaj, który na stałe wpisał się w obchody Świąt Wielkanocnych w Polsce. Choć dla wielu z nas jest to dzień radosnej, beztroskiej zabawy, warto zastanowić się, skąd właściwie wzięła się ta tradycja i jakie jest jej znaczenie.

Korzenie Lanego Poniedziałku sięgają czasów przedchrześcijańskich. Wiosenne obrzędy związane z polewaniem wodą miały na celu oczyszczenie, odnowę i zapewnienie płodności. Woda symbolizowała życie, oczyszczenie i odrodzenie. Plemiona słowiańskie wierzyły, że oblewanie się wodą przyniesie im zdrowie, urodę i powodzenie.

Z czasem zwyczaj ten został włączony w obchody Świąt Wielkanocnych, które również są związane z ideą odrodzenia i nowego życia. W tradycji chrześcijańskiej woda święcona używana w czasie Lanego Poniedziałku miała symbolizować chrzest i oczyszczenie z grzechów.

W Polsce zwyczaj Śmigusa-Dyngusa był znany już w XV wieku. Początkowo oblewanie wodą odbywało się głównie na wsiach i miało bardziej symboliczny charakter. Młodzi ludzie, szczególnie kawalerowie, udawali się do domów, gdzie mieszkały panny na wydaniu i delikatnie skrapiali je wodą. Była to forma zalotów i wyrażania sympatii.

Z biegiem lat tradycja Lanego Poniedziałku ewoluowała i przybrała bardziej żywiołowy charakter. Oblewanie wodą stało się powszechniejsze i objęło wszystkie grupy wiekowe. W niektórych regionach Polski do wody dodawano także perfumy lub płatki kwiatów, co miało podkreślić wyjątkowość tego dnia.

Dziś Lany Poniedziałek traktowany jest przede wszystkim jako okazja do radosnej zabawy i wspólnego spędzania czasu z bliskimi. Choć zwyczaj oblewania się wodą może wydawać się niektórym uciążliwy, warto pamiętać o jego symbolicznym znaczeniu. To czas oczyszczenia, odnowy i budowania więzi międzyludzkich.

Co ciekawe, podobne tradycje związane z polewaniem wodą w okresie wielkanocnym istnieją także w innych krajach. Na Węgrzech oblewanie wodą odbywa się w Poniedziałek Wielkanocny, a w Czechach i na Słowacji – w Poniedziałek Wielkanocny i Wtorek Wielkanocny.

Lany Poniedziałek to więc nie tylko barwny, radosny zwyczaj, ale także element naszego dziedzictwa kulturowego. Sięgając do jego korzeni, możemy lepiej zrozumieć znaczenie tego dnia i docenić jego rolę w budowaniu naszej tożsamości. Niezależnie od tego, czy lubimy być oblewani wodą, czy wolimy sami oblewać innych, warto kultywować tę tradycję i przekazywać ją kolejnym pokoleniom. W końcu to właśnie takie zwyczaje tworzą niepowtarzalny klimat Świąt Wielkanocnych i sprawiają, że ten czas jest tak wyjątkowy.