UE ostrzega: Polacy muszą być gotowi na najgorsze. Zapasy na 3 dni obowiązkowe
Komisja Europejska oficjalnie wzywa 450 milionów obywateli do przygotowania się na kryzys. Strategia „Unia Gotowości” zakłada, że przez pierwsze trzy dni każdego poważnego zagrożenia będziesz musiał liczyć wyłącznie na siebie.

Fot. Warszawa w Pigułce
26 marca 2025 roku Bruksela przedstawiła historyczną strategię, która fundamentalnie zmienia podejście do bezpieczeństwa w Europie. Komisja Europejska apeluje do obywateli, żeby byli przygotowani na kryzys i zachęca do gromadzenia podstawowych zapasów – żywności, leków i wody – na co najmniej 72 godziny w razie sytuacji kryzysowej
To nie są luźne zalecenia. To oficjalna strategia obejmująca 30 kluczowych działań, która ma przygotować całą Unię na nieprzewidziane sytuacje – od pandemii i klęsk żywiołowych po cyberataki i konflikty zbrojne.
Dlaczego właśnie 72 godziny?
Wybór tego okresu nie jest przypadkowy. Według badań Eurobarometru obecnie 50 procent obywateli UE po trzech dniach pozostałoby bez wody i jedzenia. To alarmujące dane, które pokazują, jak nieprzygotowane są europejskie społeczeństwa.
Pierwsze trzy dni od wystąpienia kryzysu są uznawane za najbardziej krytyczne. W tym czasie służby ratunkowe mogą mieć utrudniony dostęp do poszkodowanych, a infrastruktura dostaw może zostać zakłócona.
Jak tłumaczą eksperty, właśnie te pierwsze 72 godziny to okno czasowe, w którym normalne systemy zaopatrzenia – sklepy, szpitale, dostawy wody – mogą być całkowicie lub częściowo niedostępne. Dopiero po tym czasie służby ratunkowe będą w stanie zmobilizować skuteczną odpowiedź.
Co powinno znaleźć się w domowych zapasach?
Bruksela wydała szczegółowe wytyczne. Na pierwszym miejscu jest woda pitna – minimum 3 litry na osobę dziennie. Dla czteroosobowej rodziny to 36 litrów czystej wody na trzy dni.
Lista niezbędnej żywności obejmuje produkty o długim terminie przydatności: konserwy mięsne i rybne, suszone rośliny strączkowe, kasze i makarony, orzechy oraz suszone owoce. Kluczowe są również podstawowe leki, szczególnie te regularnie przyjmowane przez osoby z chorobami przewlekłymi.
Komisarz Hadja Lahbib w filmiku w mediach społecznościowych pokazała, co ma w swojej torbie awaryjnej: latarkę, scyzoryk, gotówkę, dokumenty w wodoodpornym opakowaniu, ładowarkę i powerbank, a nawet karty do gry.
Narastające zagrożenia wymusiły działanie
Strategia została opracowana w celu zapewnienia lepszej koordynacji UE w odpowiedzi na szereg potencjalnych zagrożeń, takich jak ekstremalne zjawiska pogodowe, pandemie, ataki cybernetyczne i inwazje wojskowe Unia Europejska apeluje o zrobienie zapasów.
Komisarz Hadja Lahbib nie owijała w bawełnę: „Dzisiejsze zagrożenia są bardziej złożone niż kiedykolwiek i wszystkie są ze sobą powiązane”. Pandemia COVID-19 sparaliżowała łańcuchy dostaw w całej Europie. Wojna w Ukrainie pokazała, jak szybko może zachwiać się stabilność geopolityczna. Coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe testują odporność europejskiej infrastruktury.
Do tego dochodzą zagrożenia hybrydowe ze strony wrogich państw – działania sabotażowe wymierzone w infrastrukturę krytyczną, cyberataki na systemy energetyczne oraz kampanie dezinformacyjne.
Co to oznacza dla Ciebie?
Jeśli mieszkasz w dużym mieście, jesteś szczególnie narażony. Mieszkańcy metropolii tradycyjnie polegają na sprawnie działających systemach dostaw, nie utrzymując znaczących zapasów domowych. W przeciwieństwie do obszarów wiejskich, gdzie praktyka gromadzenia zapasów jest naturalna, mieszkańcy wielkich miast często dysponują jedynie minimalnymi ilościami żywności na kilka dni.
Zacznij od stworzenia listy podstawowych produktów. Nie rób zakupów naraz – gromadź zapasy stopniowo, żeby nie obciążać budżetu domowego. Sprawdź, ile wody masz w domu i czy wystarczy na kilka dni dla wszystkich członków rodziny. Przejrzyj apteczkę i upewnij się, że masz wystarczającą ilość leków regularnie przyjmowanych przez domowników.
Przygotuj również prosty plan działania na wypadek różnych scenariuszy – gdzie znajdują się najbliższe schrony, jak nawiązać kontakt z rodziną, gdzie szukać sprawdzonych informacji w trakcie kryzysu. W dobie płatności elektronicznych gotówka może okazać się szczególnie przydatna, gdy systemy płatnicze nie działają.
Edukacja młodego pokolenia
Strategia przewiduje wprowadzenie obowiązkowych lekcji gotowości kryzysowej do programów nauczania we wszystkich szkołach krajów UE. Dzieci i młodzież będą uczyć się podstaw pierwszej pomocy, rozpoznawania zagrożeń oraz technik zachowania spokoju w sytuacjach stresowych.
Komisja wzywa do wprowadzenia lekcji o „gotowości” do szkół Unijna Strategia Gotowości. Komisja Europejska zaleca zgromadzenie zapasów na 72 godziny na wypadek zagrożenia – TVN24. Chodzi o to, by młode pokolenie było systematycznie przygotowywane do życia w świecie nieprzewidywalnych zagrożeń. To inwestycja w przyszłość – następne pokolenia będą znacznie lepiej przygotowane na różnorodne wyzwania.
Polska przed innymi
Podczas gdy Unia stawia swoje pierwsze kroki w kierunku masowej gotowości, Polska już od lat prowadzi podobne działania. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa zaleca Polakom samowystarczalność na okres od 7 do 14 dni – znacznie dłużej niż unijne 72 godziny.
Nasze kampanie, takie jak „Bądź Gotowy”, oraz system Alert RCB są prezentowane w Brukseli jako modelowe rozwiązania. Polskie doświadczenia w zarządzaniu kryzysowym, wynikające z położenia geograficznego i historycznych wyzwań, stały się inspiracją dla całej Unii.
Ile to wszystko kosztuje?
Według unijnych szacunków, 1 euro wydane na prewencję może zaoszczędzić od 7 do 10 euro, które musiałyby zostać wydane na reagowanie w czasie kryzysu Unia Europejska alarmuje: przygotuj zapasy na 72 godziny. To ekonomicznie uzasadniona inwestycja.
Szczegóły finansowania strategii Komisja Europejska zamierza przedstawić w lipcu tego roku wraz z propozycją przyszłego wieloletniego budżetu Unii Europejskiej.
Jak się przygotować już teraz?
Nie czekaj na oficjalne wytyczne – możesz zacząć przygotowania już dziś. Zadbaj o to, aby mieć zawsze w domu latarkę z bateriami, radio na baterie, podstawowe narzędzia i gotówkę. Upewnij się, że masz powerbank do telefonu i znasz alternatywne sposoby kontaktu z rodziną.
Sprawdź terminy przydatności produktów w swoich zapasach i rotuj je regularnie. Nie chodzi o budowanie bunkra, ale o rozsądne przygotowanie na pierwsze dni ewentualnego kryzysu. To może uratować życie twoje i twoich bliskich.
Strategia „Unia Gotowości” to sygnał, że Europa poważnie traktuje rosnące zagrożenia współczesnego świata. Pytanie brzmi: czy Ty również jesteś gotów na nieprzewidziane?

Z zawodu językoznawca i tłumacz języka angielskiego. W redakcji od samego początku.