Wprowadzili obowiązek wymiany. Wymienią w całej Polsce. Liczą sobie nawet 800 zł

W ostatnich tygodniach mieszkańcy wielu polskich spółdzielni mieszkaniowych zostali zaskoczeni bardzo wysokimi kosztami wymiany wodomierzy i logotermów na nowoczesne urządzenia z funkcją zdalnego odczytu. W niektórych przypadkach opłaty te sięgają nawet 840 złotych. Z czego wynikają te kwoty?

Portal Biznes Info przeanalizował sprawę i odkrył, że problem leży w niejasnych przepisach prawa, które pozwalają przerzucać koszty wymiany wodomierzy na lokatorów, mimo że unijne regulacje zakładają, iż podobne działania w innych sektorach, np. energetycznym, powinny być pokrywane przez dostawców usług. Sytuacja ta spotyka się z krytyką, szczególnie że spółdzielnie nie zapewniają pełnej przejrzystości w naliczaniu tych opłat, a mieszkańcy nie mają możliwości dokładnego wglądu w koszty.

Cała sprawa wynika z unijnej dyrektywy z 2018 roku dotyczącej efektywności energetycznej, która nakłada obowiązek instalowania liczników zdalnych w nowych inwestycjach i przy wymianie starych urządzeń. Polska implementacja tych przepisów, szczególnie w przypadku wodomierzy, okazała się niekompletna, co spowodowało, że mieszkańcy są zmuszeni pokrywać koszty modernizacji. W wielu innych krajach Unii Europejskiej to dostawcy usług, a nie lokatorzy, odpowiadają za finansowanie takich zmian.

Niepokój wśród mieszkańców

Wielu lokatorów wyraża swoje zaniepokojenie niejasnymi zasadami naliczania opłat przez spółdzielnie. Wiele osób skarży się, że nie są w stanie sprawdzić, skąd wzięły się tak wysokie kwoty, co budzi wątpliwości co do uczciwości spółdzielni. Problem ma charakter ogólnokrajowy, a eksperci podkreślają, że prawo nie wymaga od spółdzielni sporządzania szczegółowych analiz kosztowych przed obciążeniem lokatorów. To luka, która powinna zostać naprawiona, aby zapewnić większą transparentność i kontrolę mieszkańców nad wydatkami.

W związku z narastającym problemem wielu mieszkańców składa skargi do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), argumentując, że opłaty są nieuczciwe i sprzeczne z unijnymi założeniami. Niektórzy rozważają nawet pozwy zbiorowe przeciwko spółdzielniom, co może wpłynąć na przyszłe zmiany legislacyjne.

Zalety nowoczesnych wodomierzy

Nowoczesne wodomierze ze zdalnym odczytem oferują wiele korzyści – precyzyjne dane o zużyciu wody, automatyczny odczyt bez udziału pracowników spółdzielni oraz możliwość szybkiego wykrycia awarii lub wycieków. W dłuższej perspektywie mogą one przyczynić się do oszczędności wody oraz lepszego zarządzania budżetem domowym. Dodatkowo, nowe liczniki są bardziej odporne na uszkodzenia i wyposażone w zaawansowane moduły komunikacyjne, co minimalizuje ryzyko błędów przy odczytach.

Niemniej jednak, dla wielu mieszkańców wysoki koszt ich instalacji pozostaje trudny do zaakceptowania, szczególnie w kontekście braku transparentności ze strony spółdzielni.

Wymiana liczników energii elektrycznej – bezpłatna

W odróżnieniu od wodomierzy, wymiana liczników energii elektrycznej na modele ze zdalnym odczytem jest bezpłatna i nie wymaga zaangażowania mieszkańców. Ten proces trwa już w wielu częściach kraju, a wyjątkiem są przypadki, gdy licznik znajduje się wewnątrz mieszkania – wówczas montaż może być bardziej skomplikowany i czasochłonny.

Co dokładnie zawiera dyrektywa UE z 2018 roku dotycząca efektywności energetycznej

Dyrektywa Unii Europejskiej 2018/844, będąca częścią szeroko zakrojonej polityki klimatyczno-energetycznej, ma na celu poprawę efektywności energetycznej budynków i ograniczenie zużycia energii w całej UE. Wprowadzona dyrektywa ma bezpośredni wpływ na wprowadzenie urządzeń zdalnego odczytu, takich jak nowoczesne wodomierze i liczniki ciepła, co jest częścią planu na osiągnięcie bardziej zrównoważonego systemu energetycznego w krajach członkowskich​.

Dyrektywa kładzie nacisk na modernizację istniejącej infrastruktury energetycznej, co obejmuje również obowiązek wymiany liczników na urządzenia z funkcją zdalnego odczytu. Celem jest zapewnienie bardziej precyzyjnego monitorowania zużycia energii oraz efektywniejszego zarządzania zasobami. Oczekuje się, że te działania zmniejszą zużycie energii w UE o 11,7% do 2030 roku​.

Istotnym elementem dyrektywy jest również zobowiązanie państw członkowskich do zwiększenia liczby budynków o niemal zerowym zużyciu energii. Modernizacja dotyczy przede wszystkim sektora publicznego, który ma stać się wzorem do naśladowania, zmniejszając roczne zużycie energii o 1,9%. Ponadto państwa UE są zobowiązane do renowacji co najmniej 3% całkowitej powierzchni ogrzewanych budynków publicznych rocznie​.

W Polsce przepisy te zostały wdrożone, ale pojawiły się problemy z ich interpretacją i przenoszeniem kosztów na mieszkańców. W rezultacie, w niektórych spółdzielniach mieszkaniowych, lokatorzy są obciążani kosztami wymiany urządzeń, co wywołuje kontrowersje i skargi.