Zmiany w dostępie do pieniędzy i płatnościach. Od 28 czerwca nowe obowiązki dla klientów

Już za niespełna miesiąc wejdą w życie fundamentalne zmiany w sposobie korzystania z bankomatów, systemów płatności elektronicznych oraz platform zakupowych. Od 28 czerwca 2025 roku wszyscy dostawcy kluczowych usług cyfrowych i urządzeń samoobsługowych w Unii Europejskiej będą zobowiązani do dostosowania się do rygorystycznych standardów określonych w Europejskim Akcie o Dostępności.

Ta przełomowa regulacja ma za zadanie zrewolucjonizować codzienne doświadczenia milionów obywateli, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami. Nadchodzące zmiany będą odczuwalne dla każdego konsumenta, choć w różnym stopniu, a ich skutki będą widoczne w przestrzeni publicznej przez wiele kolejnych lat.

Europejski Akt o Dostępności, znany również jako Accessibility Act lub formalnie jako dyrektywa 2019/882, to kompleksowy zestaw przepisów przyjętych przez Unię Europejską, których celem jest zapewnienie, by produkty i usługi cyfrowe były w pełni dostępne dla wszystkich mieszkańców wspólnoty, niezależnie od ich ograniczeń fizycznych czy sensorycznych. Regulacja ta jest efektem wieloletnich wysiłków na rzecz budowania bardziej inkluzywnego społeczeństwa i stanowi kontynuację strategii UE na rzecz osób z niepełnosprawnościami, która była realizowana od 2010 roku.

W odróżnieniu od wcześniejszych inicjatyw, które często miały charakter zaleceń lub dobrych praktyk, Accessibility Act jest prawnie wiążącą dyrektywą, która zobowiązuje wszystkie państwa członkowskie do wdrożenia określonych w niej standardów do krajowych porządków prawnych. Polska, jako członek UE, również musi dostosować swoje przepisy i wymagać od firm oraz instytucji publicznych pełnego wdrożenia nowych rozwiązań.

Co konkretnie zmieni się z dniem 28 czerwca 2025 roku? Przede wszystkim, wszystkie bankomaty i terminale płatnicze będą musiały spełniać surowe kryteria dostępności. Oznacza to, że urządzenia te zostaną wyposażone w funkcje takie jak komunikaty głosowe, oznaczenia w alfabecie Braille’a, odpowiedni kontrast wyświetlaczy oraz możliwość obsługi przez osoby o ograniczonej sprawności manualnej. W praktyce, wiele bankomatów będzie musiało zostać wymienionych na nowsze modele lub przejść gruntowną modernizację.

Równie istotne zmiany czekają automaty biletowe na dworcach kolejowych, stacjach metra i w innych punktach transportu publicznego. Również one będą musiały oferować szereg funkcji ułatwiających korzystanie z nich osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Dotyczy to zarówno interfejsu użytkownika, jak i fizycznej konstrukcji urządzeń, która powinna umożliwiać wygodny dostęp osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

W świecie cyfrowym Accessibility Act wymusza głębokie przekształcenia w obszarze e-handlu i bankowości elektronicznej. Wszystkie platformy zakupowe online będą zobowiązane do zapewnienia pełnej dostępności swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych. Oznacza to między innymi kompatybilność z czytnikami ekranu, odpowiedni kontrast kolorystyczny, możliwość nawigacji za pomocą klawiatury oraz zrozumiałe opisy wszystkich elementów graficznych. Sklepy internetowe, które nie dostosują się do nowych wymagań, mogą napotkać problemy prawne lub ograniczenia w prowadzeniu działalności na terenie Unii Europejskiej.

Bankowość elektroniczna również przejdzie znaczącą transformację. Aplikacje mobilne i serwisy internetowe banków będą musiały spełniać rygorystyczne standardy dostępności, umożliwiając korzystanie z nich osobom z różnymi niepełnosprawnościami. W praktyce oznacza to, że interfejsy tych aplikacji zostaną przeprojektowane tak, by były bardziej intuicyjne i elastyczne, dostosowując się do indywidualnych potrzeb użytkowników.

Warto podkreślić, że Accessibility Act dotyczy nie tylko urządzeń i platform, ale również samych produktów cyfrowych. E-booki, czytniki książek elektronicznych, komputery osobiste i inny sprzęt elektroniczny przeznaczony do powszechnego użytku będzie musiał być projektowany z myślą o dostępności dla wszystkich użytkowników. Może to oznaczać konieczność wprowadzenia dodatkowych funkcji dostępnościowych, takich jak możliwość zmiany rozmiaru tekstu, opcje sterowania głosowego czy kompatybilność z urządzeniami wspomagającymi.

Choć formalnie Europejski Akt o Dostępności wchodzi w życie 28 czerwca 2025 roku, realne efekty tych zmian będą widoczne stopniowo. Urządzenia i platformy, które zostały wprowadzone na rynek przed tą datą, mogą pozostać w użyciu jeszcze przez jakiś czas. Jednakże wszystkie nowe produkty i usługi wprowadzane po 28 czerwca muszą już spełniać nowe standardy. Ponadto, z czasem starsze rozwiązania będą systematycznie wycofywane i zastępowane przez te zgodne z Aktem.

Dla zwykłych konsumentów oznacza to, że w pierwszych miesiącach po wejściu w życie nowych przepisów mogą napotkać mieszankę starszych urządzeń i nowszych, dostępnych rozwiązań. W miarę upływu czasu, dostępne bankomaty, terminale płatnicze i automaty biletowe będą stawały się coraz powszechniejsze, aż w końcu całkowicie zastąpią starsze modele.

Źródło: polskiobserwator.de/Warszawa w Pigułce