Interaktywna ławka, która dziękuje… dawcom narządów

Na Placu Defilad stanęła nietypowa instalacja – z pozoru zwyczajna, drewniana ławka kryje w sobie historie osób po przeszczepie, które dziękują swoim dawcom i ich rodzinom. W ten oryginalny sposób Ministerstwo Zdrowia promuje w ramach kampanii „Zgoda na Życie” transplantologię.

Instalacja z daleka wydaje się być kolejnym użytkowym elementem w przestrzeni miejskiej – ławka ma co prawda nietypowy kształt i wyróżnia się nowoczesnym designem, ale jej prawdziwe znaczenie można poznać dopiero, kiedy się do niej podejdzie bliżej.

„Cześć Przechodniu! Czy zastanawiałeś się kiedyś nad oddaniem swoich narządów po śmierci? Bo widzisz, ja dzięki takiej decyzji dziś mogę cieszyć się życiem” – mówi Robert, jedna z osób dziękujących swojemu dawcy w nagraniu, które odtwarzane jest za pośrednictwem instalacji – „Nazywam się Barbara. Jestem 16 lat po przeszczepieniu wątroby. Dziękuję dawcy, dziękuję jego rodzinie – zawsze w moim sercu pozostaną jako najlepsi przyjaciele” – słyszymy w kolejnym podziękowaniu.

W nagraniu wzięły udział m.in. osoby związane ze Stowarzyszeniem „Życie po przeszczepie” i Stowarzyszeniem Transplantacji Serca. Za projekt i realizację niecodziennej ławki odpowiedzialna jest Fabryka Komunikacji Społecznej oraz Anna Czarnota, absolwentka wydziału grafiki warszawskiej ASP, scenografka. Jak wyjaśnia artystka, koncepcja odnosi się do tematu transplantologii nie tylko poprzez mechanizm audio, ale również w warstwie symbolicznej.

„Pomnik swoim kształtem nawiązuje do głównego elementu wizualnego kampanii – znaku zgody. Jednocześnie przypomina bumerang, a więc coś, co do nas wraca – tak jak życie, które tracimy, ale które dzięki naszej decyzji o oddaniu narządów może <<wrócić>> do kogoś innego” – mówi artystka – „Jednocześnie element roślinny pomnika nawiązuje do słowa <<transplantacja>> i tym samym słów <<szczepić>>, <<sadzić>> – rośliny kwitnące w pomniku symbolizują życie” – dodaje.

Nie jest to pierwsza inicjatywa organizowana w ramach kampanii ”Zgoda na życie”, w którą zaangażowała się Warszawa. Na początku tego roku Urząd Miasta oficjalnie włączył się w lokalną odsłonę kampanii Ministerstwa, zachęcając mieszkańców do wypełniania i noszenia w portfelu oświadczeń woli, które można było otrzymać w różnych punktach w mieście. Deklarację można pobrać również ze specjalnego podajnika zamontowanego na instalacji lub wypełnić elektronicznie pod adresem deklaracja.zgodanazycie.pl. Interaktywna ławka gościć będzie na Placu Defilad przez miesiąc, do 4 września. Warszawa jest siódmym, po Kielcach, Opolu, Katowicach, Oświęcimiu, Olsztynie i Lublinie, miastem, do którego przyjechała instalacja.

Województwo mazowieckie znajduje się wśród regionów o jednym z wyższych wskaźników pobrań narządów od zmarłych dawców. W 2014 r. wskaźnik liczby dawców/1 mln wyniósł 19,4, podczas gdy w województwie zachodniopomorskim, wykazującym największą aktywność w tym zakresie, 31,8. Niemniej jednak na 50 szpitali z potencjałem dawstwa w województwie, jedynie 26 uczestniczy w programie pozyskiwania narządów od zmarłych.

Kampania „Zgoda na życie”

Kampania „Zgoda na życie” potrwa do końca 2016 r. Jej celem jest upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy na temat medycyny transplantacyjnej, zachęcenie Polaków do publicznego deklarowania swojej woli w kwestii dawstwa narządów oraz zostawania potencjalnymi dawcami szpiku kostnego. Kampania finansowana jest w ramach Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2011 – 2020.