Całkowity zakaz palenia. Sieci nie chcą sprzedawać już papierosów, będą tylko na receptę [17.06.2023]

Europejski rynek papierosów doznaje zmian. Firma Marlboro ogłosiła zaprzestanie produkcji papierosów, podczas gdy niektóre kraje zamierzają wprowadzić surowe regulacje dotyczące sprzedaży i palenia tytoniu. Polska też podejmie radykalne kroki w tej sprawie, choć liczba palaczy w naszym kraju jest dużo większa niż w innych europejskich krajach.

Holandia szykuje się do wprowadzenia całkowitego zakazu sprzedaży papierosów od 1 lipca 2024 r., co oznacza, że 6,5 tys. sklepów przestanie oferować te produkty. Ostatecznie, zakaz ma obowiązywać na terenie całego kraju. Palacze będą mogli nabywać papierosy jedynie w specjalistycznych punktach po uzyskaniu odpowiedniej dokumentacji od lekarza. Holandia ma na celu stworzenie środowiska wolnego od dymu tytoniowego dla przyszłych pokoleń, która mają po prostu nie znać papierosów.

Inne kraje również zamierzają podążać ścieżką wytyczoną przez Holandię, dążąc do uzyskania statusu „kraju wolnego od tytoniu”, co oznacza, że mniej niż 5% obywateli będzie uzależnionych od tytoniu. Szwecja ma szansę osiągnąć ten status w 2024 r. W Szwecji popularny jest snus – produkt tytoniowy stosowany doustnie. Wielka Brytania również planuje zmniejszyć procent palaczy do 5 proc. do roku 2030. Z raportu UE wynika, że od 2013 r. 17 krajów europejskich wprowadziło surowe regulacje antytytoniowe. Najbardziej rygorystyczne przepisy obowiązują w takich krajach jak Irlandia, Grecja, Bułgaria, Malta, Hiszpania i Węgry.

W USA i Europie, sieci detaliczne również wprowadzają własne zakazy sprzedaży papierosów. Lidl ma zamiar przestać sprzedawać papierosy w Danii od 2028 roku, a możliwe jest, że zakaz ten będzie obowiązywał w całej Unii Europejskiej.

Polska też wprowadza przepisy antynikotynowe

W Polsce, gdzie według badań CBOS i raportu WHO około 25% populacji pali papierosy, polityka antytytoniowa rozwija się wolniej. Od 2010 r. obowiązuje zakaz palenia w miejscach publicznych, z wyjątkiem wyznaczonych stref. Zmiany w regulacjach koncentrowały się na dalszym ograniczeniu miejsc, w których można palić, edukacji na temat szkodliwości palenia oraz ograniczeniu reklamowania produktów tytoniowych. Dyskusje na temat wprowadzenia nowych ograniczeń trwają, w tym możliwość zakazu palenia na balkonach.

Wygląda na to, że nasz rząd też wziął się za walkę z nałogiem. Niespodziewanie w nowelizacji ustawy lekowej znalazł się zapis, którego nie było w poprzednich projektach. Projekt uderza tym razem nie tylko w palaczy tradycyjnych papierosów, ale także tych, którzy używają podgrzewaczy. Z tej mniej szkodliwej alternatywy korzysta coraz więcej osób. Zakazano używania tytoniu mentolowego w zwykłych papierosach, podgrzewaczach i w tytoniu samym w sobie, tym, który służy do samodzielnego skręcania.

Ministerstwo bierze się więc za próbę ograniczenia palenia. Co jeszcze zawiera plan ministerstwa zdrowia? Mówił o tym sam Adam Niedzielski.

• Nie będzie taryfy ulgowej w przepisach dla alternatyw zwykłego palenia tytoniu. Zdaniem ministra niższa szkodliwość nie jest jeszcze w żaden sposób udowodniona i to, jak nowe używki wpływają na organizm okaże się kilkadziesiąt lat.
• Wszystkie wyroby tytoniowe czy to nowe czy tradycyjne, powinny podlegać takim samym ograniczeniom czy przepisom.
• Według ministra unijna dyrektywa antytytoniowa nie działa tak, jak powinna i nie spowodowała zmniejszenia palenia. Polska chce zmian w dyrektywie. Ministerstwo zdrowia chce, aby zabronić tytoni zapachowych i innych tego typu używek.
• Ostatnie, ale być może kluczowe zagadnienie dotyczy cen wyrobów tytoniowych. Minister Adam Niedzielski zauważa, że państwo ma możliwość zarządzania ceną produktów poprzez akcyzę. Ministerstwo uważa, że dalej powinna być podnoszona akcyza na papierosy i e-papierosy po to, by ten wydatek był dotkliwy dla portfela. Jak wyjaśnia minister zapobiegnie to też przerzucaniu się z e-papierosów na zwykły tytoń.