Dziś 222 rocznica Insurekcji warszawskiej z 1794 roku!

Insurekcja Warszawska 1794 inaczej Powstanie Warszawskie 1794 to zwycięski zryw wojska polskiego i warszawiaków w czasie insurekcji kościuszkowskiej, przeciwko okupacyjnemu garnizonowi rosyjskiemu. Wybuchła w dniach 17–18 kwietnia 1794 roku.

By MyName (Hiuppo) - Praca własna, CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1955025

By MyName (Hiuppo) – Praca własna, CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1955025

Wybuch insurekcji 17 kwietnia 1794 roku podyktowany był wiadomościami o planach pacyfikacji Warszawy przez Rosjan w Wielką Sobotę 19 kwietnia. Na czele powstania stanęli: Fryderyk Melfort (kapitan gwardii pieszej koronnej), Dionizy Poniatowski (pułkownik gwardii konnej koronnej),  Stanisław Kosmowski (kapitan gwardii konnej koronnej),  Józef Górski (major artylerii), Józef Zeydlitz (major regimentu pieszego Działyńskiego). Na czele ludu stanął szewc Jan Kiliński.

Powstanie rozpoczął regiment gwardii pieszej koronnej, który zabrał armaty z koszar artylerii. Miało to miejsce w koszarach na Żoliborzu o 3.30 rano. Żołnierze ciągnęli je sami na stanowiska bojowe, ponieważ nie mieli koni. Kiedy gwardia konna koronna zaatakowała baterie rosyjskie, ustawione za Żelazną Bramą, pospólstwo warszawskie zabrało z Arsenału 8 700 karabinów.

Od 5.30 do 6.30 wojsko polskie i warszawiacy zaatakowali Rosjan na Nalewkach, przy ulicach Bonifraterskiej, Kłopot, Leszno. Rozpoczął się także szturm na pozycje Igelströma na ulicy Miodowej.

Otoczeni Rosjanie byli całkowicie zaskoczeni. Uciekali ze stanowisk ponosząc ogromne straty. Na ratunek Rosjanom wyruszył z Łomnej korpus kawalerii pruskiej gen. Friedricha Gideona Wölcky’ego, z pomocą którego część żołnierzy carskich wycofała się na Powązki.

Między 6.30, a 7.00 warszawiacy zaatakowali ambasadę rosyjską, w Pałacu Morsztynów przy ulicy Miodowej, gdzie bronił się sam Igelström. Wraz z ludem uderzyła gwardia piesza koronna. W wyniku ataku przeciwnik zmuszony był wycofać się w kierunku kościoła Kapucynów. Następnie powstańcy okrążyli wroga prowadząc ostrzał z okien Pałacu Krasińskich. Niestety, musieli się stamtąd wycofać po wkroczeniu grenadierów rosyjskich, którzy splądrowali budynek.

Od godziny 8.00 toczyły się ciężkie walki na Krakowskim Przedmieściu. Rosjanie zostali okrążeni od strony kościoła Wizytek.

Walki na Krakowskim Przedmieściu, rysunek Jana Piotra Norblina

Walki na Krakowskim Przedmieściu, rysunek Jana Piotra Norblina

Następnie kolumna rosyjska ppłk von Klugena zaatakowała pozycje powstańców w Ogrodzie Saskim. Po dwukrotnym ataku na bagnety i wykrwawieniu carskiego oddziału ich wojska rozpoczęły odwrót. Dowódca gen. Iwan Nowickij podjął decyzję o wycofaniu armii do Karczewa.

W nocy z 17 na 18 kwietnia oddziały rosyjskie w Warszawie uległy demoralizacji. Plądrowały opuszczone przez warszawiaków domy szukając alkoholu.

18 kwietnia 1794 roku gen. mjr Stanisław Mokronowski przejął dowodzenie. Z większą ilością armat rozpoczęto ostrzał wojsk rosyjskich na ulicy Miodowej. Igelström rozpoczął odwrót w kierunku pozycji pruskich na Powązkach. W trakcie odwrotu został zaatakowany przez Polaków i wielu z jego żołnierzy poległo w czasie walk w rejonie Nowego Miasta. Po połączeniu z armią pruską wycofał się do Zakroczymia.

Resztki armii rosyjskiej walczyły jeszcze na ulicy Miodowej. Gdy Rosjanom brakło kul zaczęli strzelać guzikami i drobnymi miedzianymi monetami. Wtedy zaatakowali warszawiacy pod dowództwem Jana Kilińskiego i zdobyli ambasadę rosyjską.

Szturm na ambasadę rosyjską na ulicy Miodowej, rysunek Jana Piotra Norblina

Szturm na ambasadę rosyjską na ulicy Miodowej, rysunek Jana Piotra Norblina

Capital Media S.C. ul. Grzybowska 87, 00-844 Warszawa
Kontakt z redakcją: [email protected]

Copyright © 2023 Niezależny portal warszawawpigulce.pl  ∗  Wydawca i właściciel: Capital Media S.C. ul. Grzybowska 87, 00-844 Warszawa
Kontakt z redakcją: [email protected]