Kamienica na Ciepłej i jej kapliczka zabytkami! „Wpis może zapewnić ochronę przed wyburzeniem”

Barbara Jezierska – Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisała do rejestru zabytków zespół budynków tj. kamienicę wraz z oficynami, położony w Warszawie przy ul. Ciepłej 3 wraz z terenem posesji i kapliczką. To kolejna głośna decyzja konserwator po wpisaniu Emilii i pl. Narutowicza.

Wszczęcie postępowania w sprawie wpisu zespołu nastąpiło po rozpoznaniu wniosku organizacji społecznej Stowarzyszenia Zespół Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy „ZOK”.

Koniecznym podkreślenia jest fakt, że z obywatelskim apelem o wpis przedmiotowej nieruchomości do rejestru zabytków zwróciło się około 1500 osób fizycznych (stan na dzień 8 marca 2016 roku) działających w przekonaniu, iż „jedynie wpis do rejestru zabytków może zapewnić temu cennemu obiektowi [kamienicy] skuteczną ochronę [przed wyburzeniem]”. MWKZ stoi na stanowisku, że wyrażony w ten sposób szeroko pojęty interes społeczny winien zostać przez organy administracji publicznej uznany za współdeterminujący rozstrzygnięcie w sprawie. Reasumując, tak liczne przejawy poparcia społecznego dla dokonania wpisu do rejestru zabytków przedmiotowego zespołu uzasadniają interes społeczny o znacznej randze.

Zespół stanowi ważną historyczną pamiątkę – miejsce urodzin ks. Ignacego Skorupki. Jest to także jedyny zachowany przykład czynszowej zabudowy ulicy Ciepłej sprzed 1939 roku. Kamienica przy ul. Ciepłej 3 wraz z sąsiadującą zabudową posesji ul. Twarda 28 stanowią relikt historycznej zabudowy miejskiej XIX-wiecznej Warszawy, która w wyniku powojennych przekształceń całkowicie zniknęła z tego fragmentu miasta. Jest to więc jedyny zachowany w obszarze dzisiejszego ronda ONZ fragment przedwojennej zabudowy świadczący o historycznej parcelacji i przebiegu ulic Ciepłej i Twardej. Obiekt należy także do nielicznej grupy budowli utrwalonych w ikonografii warszawskiego getta, które przetrwały II wojnę światową i zachowały się do czasów współczesnych. Natomiast wzniesiona na podwórzu posesji kapliczka jest obiektem ściśle wpisanym w historyczną tożsamość miejsca, a jako związana z okupacyjnymi zwyczajami, rytuałami i obrzędami świątecznymi, świadczy o kulturze materialnej i religijnej lokalnej społeczności.

 Należy zaznaczyć, iż z poparciem wniosku o wpis do rejestru zabytków nieruchomych przedmiotowej zabudowy wystąpili: proboszczowie Parafii Wszystkich Świętych, Parafii św. Michała Archanioła i św. Floriana oraz Katedry Polowej Wojska Polskiego, a także kurator Muzeum Ordynatu Polowego (podkreślając walor historyczny kamienicy, będącej miejscem urodzenia ks. mjra Ignacego Skorupki, bohatera wojny 1920 roku – co upamiętnia tablica umieszczona na fasadzie) oraz Żydowski Instytut Historyczny i Fundacja im. Prof. Mojżesza Schorra (wskazując, iż kamienica stanowi integralny element ikonografii Getta Warszawskiego). W toku postępowania z wnioskiem o wpis do rejestru zabytków wystąpiło również Stowarzyszenie Obrońcy Zabytków Warszawy. Z wyrazami poparcia, opartymi na gloryfikacji postaci księdza Ignacego Skorupki, wystąpiły również: Stowarzyszenie Lotników Polski Południowej im. mjra pil. Karola Pniaka, Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny przy bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie oraz Muzeum Historii Polski, Muzeum Wojska Polskiego i Samorządowa Instytucja Kultury „Park Kulturowy Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.