Mieszkasz z niepełnosprawnym bliskim? Przepisy dają ci więcej niż myślisz!

 

Opieka nad bliską osobą z niepełnosprawnością to codzienność wielu pracowników, którzy mimo pełni zdrowia muszą łączyć życie zawodowe z dużą odpowiedzialnością domową. W 2025 roku przepisy przewidują dla nich szczególne uprawnienia, które mogą znacząco ułatwić godzenie obowiązków rodzinnych z pracą. Nie każdy jednak wie, że pracodawca nie zawsze ma prawo odmówić.

Mieszkasz z osobą niepełnosprawną, więc masz dodatkowe prawa w pracy. Tego pracodawca w 2025 roku nie może ci odmówić

Są sytuacje, w których obowiązki zawodowe zderzają się z codzienną troską o bliskich. Pracownicy, którzy dzielą dom z osobą z niepełnosprawnością, często nie zdają sobie sprawy, że przepisy dają im szczególne uprawnienia. W 2025 roku katalog tych uprawnień został rozszerzony, a w niektórych przypadkach pracodawca ma obowiązek pójść pracownikowi na rękę.

Praca zdalna z opieką w tle

Ustawodawca przewidział szczególne ułatwienia nie tylko dla samych osób z niepełnosprawnościami, ale też dla tych, którzy się nimi opiekują. Pracownicy mieszkający z osobą niepełnosprawną mają prawo wnioskować o pracę zdalną, i w większości przypadków pracodawca musi taki wniosek uwzględnić.

Dotyczy to m.in. sytuacji, w której pracownik sprawuje opiekę nad członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Takie osoby zyskują status chroniony, podobnie jak rodzice dzieci z orzeczeniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, pracownice w ciąży czy opiekunowie małych dzieci.

Nie zawsze „tak”, ale nie może być milczenia

Choć prawo stoi po stronie opiekunów, ustawodawca zastrzegł wyjątek: pracodawca może odmówić zgody na pracę zdalną, jeśli uzasadni to charakterem wykonywanej pracy lub organizacją pracy w firmie. Odmowa musi być jednak formalna – pracodawca ma na nią tylko 7 dni roboczych i musi wskazać konkretne powody.

To oznacza, że pracownik nie zostaje pozostawiony bez odpowiedzi i może wymagać transparentności w działaniu przełożonego. Samo milczenie lub unikanie decyzji nie jest dopuszczalne.

Prawa, które warto znać

Historia pani Izabeli, która obawia się o zdrowie swojej mamy z niepełnosprawnością i chce móc pracować zdalnie w okresach większego ryzyka infekcji, pokazuje, że wielu pracowników nie wie, że przepisy już teraz dają im taką możliwość. Co ważne – o pracę zdalną można wnioskować nie tylko przy podpisywaniu umowy, ale też w trakcie zatrudnienia.

Wniosek należy złożyć pisemnie i dołączyć niezbędne zaświadczenia potwierdzające sytuację rodzinną. Pracodawca, choć ma prawo odmówić, musi to zrobić zgodnie z procedurą i na piśmie.

Ułatwienia, które zmieniają życie

W 2025 roku coraz więcej firm dostosowuje się do zmieniających się realiów. Przepisy, które chronią opiekunów osób z niepełnosprawnościami, to ważny krok w stronę wspierania równowagi między pracą a życiem prywatnym. Choć nie każde stanowisko pozwala na pracę zdalną, wielu pracowników zyskało narzędzie, które realnie poprawia jakość ich życia i pozwala lepiej zadbać o najbliższych.