Nowe przepisy wchodzą w życie. Seniorzy i kobiety dostaną wezwanie do wojska? Wyjaśniamy

Rozpoczęcie nowego roku dla wielu Polaków nie tylko wiąże się z postanowieniami noworocznymi, ale również z obowiązkiem stawienia się przed komisją wojskową. W 2024 roku, kwalifikacja wojskowa obejmie około 250 tysięcy osób, w tym również kobiety. Jednak nie wszystkie.

Mimo że obowiązkowa służba wojskowa w Polsce została zawieszona, coroczna kwalifikacja wojskowa wciąż pozostaje w mocy. To jak rodzaj wojskowego spisu powszechnego, który ma na celu zaktualizowanie danych o potencjalnych rekrutach. Ministerstwo Obrony Narodowej już zapowiedziało ramy czasowe tegorocznych badań.

W tym roku na kwalifikację zostaną wezwani głównie mężczyźni urodzeni w 2005 roku, którzy kończą 19 lat. To około 230 tysięcy osób. Ale nie tylko oni. Wszyscy, którzy z różnych powodów ominęli ten obowiązek w latach ubiegłych, również mogą spodziewać się wezwania. Co ciekawe, w gronie potencjalnych kandydatów znajdą się również kobiety – te, które posiadają kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej lub kończą edukację w kierunkach, które są dla wojska interesujące.

Zgodnie z o rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 listopada 2023 r. na tegorocznej kwalifikacji wojskowej powinni stawić się m.in.:

1. Wszyscy mężczyźni urodzeni w 2005 r.;
2. Mężczyźni urodzeni w latach 2000-2004, którzy z różnych przyczyn nie posiadają jeszcze określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej;
3. Osoby, które w poprzednich latach zostały uznane za czasowo niezdolne do służby;
4. Kobiety urodzone w latach 1997-2005 posiadające kwalifikacje przydatne do służby wojskowej, które nie stawały jeszcze do kwalifikacji wojskowej, oraz kobiety pobierające naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, które w roku szkolnym lub akademickim 2023/2024 kończą studia na kierunkach lub kończą naukę w zawodach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 60 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.

Ten ostatni punkt dotyczy kobiet, które mają wykształcenie medyczne, weterynaryjne, morskie, lotnicze, a także kwalifikacje w dziedzinach takich jak psychologia, rehabilitacja, radiologia, diagnostyka laboratoryjna, informatyka, teleinformatyka, nawigacja i tłumaczenia.

Ogłoszenie o rozpoczęciu kwalifikacji wojskowej ma nastąpić w połowie stycznia, a komisje lekarskie będą pracować od 1 lutego do 30 kwietnia. W tym czasie, osoby z roczników 2004-2005 oraz starsze, które dotąd nie stawiły się na wezwanie, będą poddane badaniom i rejestracji.

Każda osoba, która stawi się przed komisją, otrzyma jedną z czterech kategorii zdolności do służby wojskowej. Jeśli wynik nie będzie satysfakcjonujący, przysługuje możliwość odwołania. Ale uwaga, ignorowanie wezwania nie jest najlepszym pomysłem – grozi za to grzywna lub przymusowe doprowadzenie przez Policję.

Choć kwalifikacja wojskowa nie równa się automatycznemu wcieleniu do armii, to jednak jest ważnym elementem przygotowań państwa do ewentualnej mobilizacji w przypadku konfliktu zbrojnego. To taki wojskowy backup, na wypadek, gdyby sytuacja międzynarodowa nagle się zaostrzyła.

Nie tylko kobiety. Co zawiera nowa ustawa o obronności?

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 18 marca 2022 r. podpisał ustawę z dnia 11 marca 2022 r. o Obronie Ojczyzny.

W Polsce wprowadzono istotne zmiany w systemie prawa wojskowego, które mają na celu poprawę warunków służby oraz modernizację armii. Wśród najważniejszych nowości znajduje się utworzenie Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, które mają specjalizować się w działaniach w cyberprzestrzeni. Rekrutacja do tych wojsk będzie skupiać się na umiejętnościach cybernetycznych, co otwiera drzwi dla osób z niepełnosprawnościami.

Inną znaczącą zmianą jest wprowadzenie nowych uposażeń i świadczeń motywacyjnych dla żołnierzy zawodowych. Po 25 latach służby wojskowej przysługuje świadczenie w wysokości 1500 zł, a po 28 latach i 6 miesiącach – 2500 zł. To ma zachęcić młodych ludzi do służby i zatrzymać żołnierzy w wojsku.

Dodatkowo, wprowadzono nowy stopień wojskowy – starszego szeregowego specjalisty, co ma ułatwić awans i docenić doświadczenie szeregowych. Ustawa przewiduje również pierwszeństwo udziału w kursach dla żołnierzy zawodowych.

Zmiany dotyczą także likwidacji służby kontraktowej, co oznacza, że żołnierze pełniący dotąd służbę kontraktową automatycznie stają się żołnierzami zawodowymi. Jest to ważne dla stabilności i ciągłości służby.

Ustawa umożliwia również odbycie dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej przez 12 miesięcy, co może być atrakcyjne dla ochotników. Osoby te otrzymają uposażenie równoważne najniższemu uposażeniu żołnierza zawodowego.

Warto zaznaczyć, że ustawa nie przywraca obowiązkowej służby wojskowej, ale zwiększa wiek osób zdolnych do służby w czasie mobilizacji lub wojny do 60 lat. To zmiana mająca znaczenie w obecnej sytuacji geopolitycznej.

Nowa ustawa wprowadza szereg zmian, które mają na celu modernizację polskiej armii i poprawę warunków służby. Warto jednak skonsultować się z prawnikiem wojskowym, aby dokładnie zrozumieć wszystkie aspekty tych zmian.