Obowiązkowa opłata już od stycznia. Rocznie to około 800 zł
Od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie w Polsce wzrośnie do 4666 zł brutto. Podwyżka oznacza jednak wzrost innych kosztów. Blisko 3,5 miliona osób będzie musiało zapłacić ponad 800 zł więcej niż w tym roku.
Podwyżka, która wpłynie nie tylko na pracowników, ale także na przedsiębiorców i samozatrudnionych – zwłaszcza tych korzystających z preferencyjnych składek ZUS, tzw. małego ZUS-u. Zmiana ta, choć z jednej strony odzwierciedla rosnące potrzeby płacowe pracowników, z drugiej oznacza wyższe koszty dla samozatrudnionych. W skali roku przedsiębiorcy zapłacą na składki ZUS i zdrowotne ponad 870 zł więcej niż obecnie.
Jak działa mały ZUS i co zmieni się w 2025 roku?
Mały ZUS to rozwiązanie pozwalające początkującym przedsiębiorcom płacić składki na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy – obecnie 30% minimalnego wynagrodzenia. Dla wielu jest to kluczowe wsparcie w pierwszych latach działalności, kiedy firma dopiero rozwija się i generuje ograniczone dochody.
W 2024 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 4300 zł, co oznacza, że podstawa wymiaru składek dla małego ZUS-u to 1290 zł. Na tej podstawie przedsiębiorcy płacą składkę w wysokości 408,16 zł miesięcznie (bez składki zdrowotnej).
Od stycznia 2025 roku, wraz z podniesieniem płacy minimalnej do 4666 zł, podstawa wzrośnie do 1399,80 zł. W rezultacie składka ZUS wyniesie 442,90 zł miesięcznie, co oznacza wzrost o 34,74 zł w stosunku do 2024 roku.
Wzrost składki zdrowotnej: Kolejne wyzwanie
Minimalna składka zdrowotna, która jest obliczana jako 9% minimalnego wynagrodzenia, również wzrośnie. Obecnie (w 2024 roku) wynosi ona 381,78 zł miesięcznie. Od stycznia 2025 roku składka zdrowotna zwiększy się do 419,94 zł miesięcznie, co oznacza dodatkowe 38,16 zł miesięcznie.
Łącznie przedsiębiorcy na małym ZUS-ie zapłacą więc 72,90 zł więcej miesięcznie. W skali roku daje to wzrost kosztów o 874,80 zł.
Łączne koszty składek w 2025 roku
Podwyżki oznaczają, że od stycznia 2025 roku przedsiębiorcy korzystający z małego ZUS-u będą musieli przeznaczyć na składki znaczną część swojego budżetu. Oto porównanie:
- Składka ZUS (bez zdrowotnej):
- 2024 rok: 408,16 zł/miesiąc.
- 2025 rok: 442,90 zł/miesiąc.
- Wzrost: 34,74 zł miesięcznie.
- Składka zdrowotna:
- 2024 rok: 381,78 zł/miesiąc.
- 2025 rok: 419,94 zł/miesiąc.
- Wzrost: 38,16 zł miesięcznie.
- Łącznie:
- 2024 rok: 789,94 zł/miesiąc.
- 2025 rok: 862,84 zł/miesiąc.
- Wzrost: 72,90 zł miesięcznie, 874,80 zł rocznie.
Jakie będą konsekwencje dla małych firm?
Wzrost składek to poważne wyzwanie, szczególnie dla mikroprzedsiębiorców i osób samozatrudnionych, które często działają w sektorach o niskiej marży. Dodatkowe obciążenia finansowe mogą wpłynąć na decyzje dotyczące rozwoju działalności, zatrudniania pracowników czy inwestycji.
Dla początkujących przedsiębiorców, którzy korzystają z małego ZUS-u, każda podwyżka składek jest odczuwalna. Wielu z nich musi dokładnie planować wydatki, aby sprostać wyższym kosztom prowadzenia działalności. Wyższe składki zdrowotne i społeczne mogą również wpłynąć na decyzje o kontynuowaniu działalności gospodarczej – zwłaszcza w sytuacji, gdy dochody są niestabilne.
Czy wzrost płacy minimalnej ma pozytywne strony?
Podwyżka minimalnego wynagrodzenia ma również swoje zalety. Przede wszystkim zwiększa dochody pracowników, co może pozytywnie wpłynąć na ich sytuację finansową oraz na konsumpcję w gospodarce. Dla przedsiębiorców oznacza to potencjalnie większy popyt na oferowane produkty i usługi.
W dłuższej perspektywie wyższe wynagrodzenia mogą także skłaniać firmy do inwestowania w nowe technologie i automatyzację, co zwiększy ich konkurencyjność na rynku. Niemniej jednak, proces dostosowywania się do wyższych kosztów może być trudny, szczególnie dla firm działających w branżach o dużej konkurencji cenowej.
Jak przedsiębiorcy mogą się przygotować?
Aby sprostać wyzwaniom związanym z wyższymi składkami, przedsiębiorcy powinni jak najwcześniej uwzględnić te zmiany w swoich planach finansowych. Oto kilka kroków, które mogą pomóc:
- Analiza budżetu: Sprawdź, czy obecny model biznesowy pozwala na pokrycie wyższych kosztów składek.
- Optymalizacja wydatków: Zidentyfikuj obszary, w których można ograniczyć koszty, aby zrekompensować wzrost obciążeń.
- Wzrost przychodów: Rozważ podniesienie cen usług lub produktów, jeśli pozwala na to rynek.
- Edukacja finansowa: Zapoznaj się z możliwościami wsparcia dla przedsiębiorców, takimi jak ulgi podatkowe czy programy wsparcia dla małych firm.
Podwyżka minimalnego wynagrodzenia i związane z nią wyższe składki ZUS są częścią szerszych zmian w polskiej gospodarce. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność dostosowania się do nowych realiów i poszukiwania sposobów na utrzymanie rentowności.
Jednocześnie rozwój technologii, automatyzacja i inwestycje w innowacje mogą stworzyć nowe możliwości dla firm, które potrafią dostosować się do zmieniającego się otoczenia. Wyższe wynagrodzenia mogą także przyczynić się do większej stabilności finansowej pracowników i wzmocnienia popytu na rynku wewnętrznym.
Rok 2025 będzie kluczowym okresem dla polskich przedsiębiorców, którzy muszą znaleźć równowagę między rosnącymi kosztami a możliwością rozwoju w nowej rzeczywistości gospodarczej.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.