Rząd wprowadza ostre warunki 800 plus. Jest nowy projekt i nowe wymagania

Po prezydenckim wecie rząd przygotował radykalne zmiany w wypłacaniu 800 plus obcokrajowcom. Od października świadczenie otrzymają tylko ci, którzy zarabiają co najmniej 75 procent płacy minimalnej i posyłają dzieci do polskich szkół. Setki tysięcy rodzin może stracić wsparcie.

Wiceminister Maciej Duszczyk oficjalnie ogłosił zakończenie prac nad projektem, który ma „uniknąć chaosu po 30 września”. To ostateczny termin obecnej ochrony dla ukraińskich rodzin. Bez nowej ustawy tysiące z nich straci prawo do pobytu, pracy i świadczeń.

Osiem kategorii, które dostaną pieniądze

Portal Money.pl dotarł do szczegółów rządowego projektu. Świadczenie 800 plus będzie przysługiwało tylko osobom „aktywnym zawodowo”, podzielonym na osiem kategorii. Najważniejszą grupą są rodzice zatrudnieni na etacie, umowie cywilnoprawnej lub prowadzący działalność gospodarczą – ale muszą zarabiać co najmniej 75 procent minimalnego wynagrodzenia.

To oznacza, że od stycznia 2025 roku próg wynosi około 3500 złotych brutto miesięcznie. Portal Pulshr.pl podkreśla, że jest to kryterium bardziej rygorystyczne niż w prezydenckim projekcie Karola Nawrockiego, gdzie wystarczyło 50 procent płacy minimalnej.

Do pozostałych kategorii należą między innymi bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy, osoby otrzymujące zasiłek dla bezrobotnych czy składające wnioski o legalizację pobytu. Portal Gazetaprawna.pl informuje, że każda kategoria ma szczegółowo określone wymogi, które muszą być spełnione jednocześnie.

Dzieci muszą chodzić do polskich szkół

Drugą kluczową przesłanką jest obowiązkowa nauka dzieci w polskich placówkach edukacyjnych. Portal Portalsamorzadowy.pl wyjaśnia, że rodzice muszą udowodnić, iż ich pociechy uczęszczają do polskich szkół, przedszkoli lub żłobków.

Ta zasada ma zintegrować młode pokolenie z polskim społeczeństwem i uniemożliwić pobieranie świadczeń przez rodziny, które nie planują długotrwałego pobytu w naszym kraju.

Wiceminister Duszczyk podkreślił, że zmiany mają na celu eliminację nadużyć, które mogą polegać na podejmowaniu fikcyjnego zatrudnienia tylko na potrzeby świadczeń lub pobieraniu 800 plus jako jedynego źródła dochodu.

ZUS będzie kontrolować co miesiąc

Portal Legaartis.pl zwraca uwagę na rewolucyjny mechanizm kontrolny. Zakład Ubezpieczeń Społecznych otrzyma prawo do comiesięcznej weryfikacji w rejestrze Straży Granicznej, czy beneficjenci nadal spełniają warunki do otrzymywania świadczenia.

Oznacza to koniec z dotychczasową praktyką, gdy wystarczyło raz złożyć wniosek i otrzymywać pieniądze przez długie miesiące bez dodatkowych sprawdzeń. Nowy system ma wykrywać osoby, które wyjechały z Polski, straciły pracę lub przestały posyłać dzieci do szkół.

Portal Bankier.pl informuje, że podobne mechanizmy weryfikacyjne obejmą również świadczenie „Dobry Start”, czyli 300 złotych na wyprawkę szkolną.

Co to oznacza dla ciebie?

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy mieszkającym w Polsce, musisz natychmiast sprawdzić, czy spełniasz nowe warunki. Najważniejsze to udokumentowanie zarobków na poziomie co najmniej 3500 złotych brutto miesięcznie oraz potwierdzenie, że twoje dzieci uczą się w polskich placówkach.

Jeśli pracujesz na umowie o pracę lub prowadzisz działalność gospodarczą, zbierz wszystkie dokumenty potwierdzające wysokość dochodów. Pamiętaj, że liczy się średnia z ostatnich miesięcy, a nie pojedyncze zarobki.

Rodzice dzieci uczących się w ukraińskich szkołach online lub nieprzestrzegających obowiązku szkolnego mogą stracić prawo do 800 plus. Warto jak najszybciej zapisać dzieci do polskich placówek i zdobyć stosowne zaświadczenia.

Jeśli jesteś bezrobotny, zarejestruj się w urzędzie pracy i regularnie potwierdzaj swoją gotowość do podjęcia zatrudnienia. Portal Pulshr.pl wskazuje, że bezrobotni również mogą zachować prawo do świadczenia, ale muszą wykazywać aktywność w poszukiwaniu pracy.

Polacy chcą zaostrzenia zasad

Portal Interia.pl prezentuje najnowsze wyniki sondażu, z których wynika, że 54 procent Polaków popiera uzależnienie 800 plus od pracy ukraińskich rodziców. Tylko 11 procent uważa, że Ukraińcy powinni otrzymywać świadczenie „tak jak wszyscy”.

Portal Super Express dodaje, że aż 29 procent badanych twierdzi, iż Ukraińcy w ogóle nie powinni pobierać polskich świadczeń rodzinnych. To pokazuje rosnące napięcie społeczne wokół kwestii pomocy uchodźcom.

Prezydent Karol Nawrocki, zawetowując poprzednią ustawę, argumentował: „Polacy w swoim państwie powinni być traktowani przynajmniej na równi z naszymi gośćmi z Ukrainy”. Portal TVN24 cytuje jego słowa o konieczności wprowadzenia „sprawiedliwości społecznej”.

Dramatyczny termin 30 września

Portal PolsatNews przypomina, że bez uchwalenia nowej ustawy od 1 października tysiące ukraińskich rodzin może stracić legalny pobyt w Polsce. Obecna ochrona czasowa kończy się 30 września 2025 roku.

Rzeczniczka MSWiA Karolina Gałecka zapewniła, że projekt trafi na posiedzenie rządu jeszcze we wrześniu. Portal RP.pl informuje, że rząd ma nadzieję zdążyć przed rozpoczęciem posiedzenia Sejmu 8 września.

Wiceminister Cezary Tomczyk w rozmowie z Bankier.pl potwierdził: „Uda się zrealizować ten plan”. Podkreślił jednak, że system musi być „szczelniejszy i sprawiedliwy”.

Przedłużenie do marca 2026 roku

Nowy projekt przewiduje przedłużenie legalnego pobytu ukraińskich uchodźców do 4 marca 2026 roku. Portal Portalsamorzadowy.pl wyjaśnia, że to realizacja decyzji Unii Europejskiej z czerwca 2024 roku.

Oznacza to, że osoby spełniające nowe warunki będą mogły pozostać w Polsce i korzystać ze świadczeń przez kolejnych pięć miesięcy. Dla tych, którzy nie spełnią wymogów, może to być ostatni okres na dostosowanie się do nowych zasad.

Portal Warszawawpigulce.pl ostrzega przed „prawną próżnią”, która może entstać, jeśli ustawa nie zostanie uchwalona na czas. Tysiące rodzin znalazłoby się bez dostępu do podstawowych świadczeń społecznych i opieki zdrowotnej.

Ograniczenia w opiece zdrowotnej

Nowe przepisy wprowadzają również zmiany w dostępie do bezpłatnej służby zdrowia. Portal Pulshr.pl informuje, że rząd chce ograniczyć katalog świadczeń finansowanych z Funduszu Pomocy dla obywateli Ukrainy.

Celem jest zapobieżenie nadużyciom polegającym na przyjazdach do Polski wyłącznie w celach leczniczych. Zmiany nie będą dotyczyć dzieci i młodzieży do 18. roku życia, które zachowają pełen dostęp do opieki medycznej.

Minister Krzysztof Gawkowski ostrzegał, że prezydenckie weto oznacza też wstrzymanie finansowania internetu satelitarnego Starlink dla Ukrainy. Portal TVN24 podaje, że może to wpłynąć na wsparcie łączności dla walczącej Ukrainy.

Reakcje na zmiany

Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk skrytykowała pomysł prezydenta, argumentując, że „800 plus to pieniądze dla dzieci” i nie można karać najmłodszych za sytuację zawodową rodziców. Portal Forsal.pl cytuje jej słowa o konieczności wsparcia wszystkich dzieci uczących się w polskich szkołach.

Z kolei przedstawiciele ukraińskiej społeczności mówią o „kolosalnym ciosie” dla rynku pracy i gospodarki Polski. Portal WP Finanse przytacza opinię, że zmiany mogą skłonić wykwalifikowanych pracowników do wyjazdu z Polski.

Premier Donald Tusk zapewnił jednak, że „nie będziemy się kłócić” w tej sprawie, bo rząd sam planował podobne zmiany. Portal Super Express podkreśla, że propozycja prezydenta jest „zbieżna z deklaracjami rządu”.

Nowe zasady 800 plus dla cudzoziemców to przełomowa zmiana w polskiej polityce społecznej. Choć mają zwiększyć integrację i ograniczyć nadużycia, mogą też wykluczyć tysiące rodzin z systemu wsparcia. Kluczowe będzie tempo uchwalenia ustawy i jej praktyczna realizacja przez polską administrację.