„Tobie Polsko. Zawsze Wierny” Czy Ukraińcy po wojnie odsłonią lwy na cmentarzu Orląt Lwowskich?

Lwów to dla Polaków miejsce szczególne – miasto Semper Fidelis – Zawsze Wierne. To za to miasto przelał krew kwiat polskiej inteligencji. To tam znajduje się miejsce nazywane świętym (Campo Santo). Mowa oczywiście o cmentarzu Orląt Lwowskich. Znajdują się tam zasłonięte przez Ukraińców pomniki – dwa lwy, niegdyś na tarczach miały napisy – „Zawsze wierny. Tobie Polsko”. Gdy byliśmy tam w grudniu ludzie składali kwiaty i znicze przed skrzyniami z pomnikami. Widok był bardzo smutny. Dawał nam odczuć, że ani naszych pomników ani nas nikt we Lwowie już nie chce. Lwy świadczą o polskości Lwowa, o jego historii, która jest taka, ze Lwów przed wojną zamieszkiwali w większości Polacy, a przed zaborami było to miasto polskie. 

Cmentarz Obrońców Lwowa, znany także jako Cmentarz Orląt Lwowskich – autonomiczna część cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie. Zajmuje odrębne miejsce – stoki wzgórz od strony Pohulanki. Znajdują się na nim mogiły uczestników wojny polsko-ukraińskiej o Lwów i Galicję Wschodnią, a także wojny polsko-bolszewickiej, poległych w latach 1918–1920 lub zmarłych w latach późniejszych.

Często nazywany jest Cmentarzem Orląt, gdyż część spośród pochowanych tam prawie 3000 żołnierzy to Orlęta Lwowskie, czyli młodzież szkół średnich i wyższych oraz inteligencja. Nazywany on był przez Polaków miejscem świętym (Campo Santo).

Pomnik Chwały

Poniżej Kaplicy Obrońców Lwowa i Katakumb wzniesiono z kamienia polańskiego monumentalny Pomnik Chwały. Miał on kształt wielkiej, łukowej gloriety (12 kolumn), wypukłej w kierunku pagórkowatej Pohulanki.

Wejścia doń od południa strzegły dwa kamienne lwy, z których jeden miał na tarczy napis: „Zawsze wierny”, drugi zaś: „Tobie Polsko”. Nad sklepioną bramą środkową, ku której zbiegały się oba skrzydła kolumnady, wyryto łaciński napis: „Mortui sunt ut liberi vivamus” (Polegli, abyśmy żyli wolni). Po przeciwnej stronie pomnika znajdowała się płaskorzeźba, przedstawiająca miecz na tle pięknej ornamentacji. Skrzydła pomnika zamknięte były potężnymi pylonami.

16 grudnia 2015 roku lwy wywiezione z Cmentarza w latach 70. XX wieku powróciły przed Pomnik Chwały. Przewidywano ich renowację w 2016 roku.

W styczniu 2016 roku Lwowska Rada Obwodowa zwróciła się do ukraińskiej policji o sprawdzenie, czy ustawione na powrót przed Łukiem Chwały posągi lwów nie posiadają „antypaństwowego charakteru”. Po tej interwencji lwy obudowano skrzyniami z płyt OSB, w których znajdują się do dziś. Obawy radnych dotyczyły głównie wymowy historycznych napisów: „Zawsze wierny” i „Tobie Polsko”, widniejących niegdyś na tarczach trzymanych przez lwy, mimo że zostały one zlikwidowane przez władze sowieckie jeszcze w latach 40. XX wieku, a strona polska nie planowała ich odnowienia.
Lwy trzykrotnie zostały odsłonięte. W lipcu 2018 roku grupa młodych turystów z Polski zdemontowała osłony. Jednego z nich zatrzymała policja, a sąd ukarał go grzywną. W grudniu 2018 roku policja zatrzymała kolejnych 4 polskich obywateli próbujących powtórzyć ten czyn. Z kolei w marcu 2019 roku skrzynie osłaniające posągi całkowicie zerwała wichura, jaka przeszła przez Lwów.

Jakie będą dalsze losy lwów? Czy Polacy, którzy mimo czystek etnicznych zdecydowali się pozostać we Lwowie i ci, którzy tam wracają, bo czują jego polskość doczekają się tego gestu ze strony Ukrainy?

My na ratuszu w Warszawie zastępujemy swoją flagę, flagą ukraińską. Czy możemy liczyć na uszanowanie NASZEJ historii i wzajemność?