W przyszłym roku nowe prawo. Rząd wstrzyma wypłaty 800 plus dla tych dzieci
W 2025 roku w życie wchodzi powszechna weryfikacja obowiązku świadczeń 800 plus. Rząd wstrzyma wypłaty 800 plus dla niektórych dzieci. Najprawdopodobniej w tym celu zostanie wprowadzony nowy system.
Wprowadzenie obowiązku edukacyjnego dla dzieci z Ukrainy wpłynęło na system przyznawania świadczenia 800 plus. Od września 2024 roku liczba uczniów z Ukrainy w polskich szkołach wzrosła o 33 tysiące, a jednocześnie liczba beneficjentów programu zmniejszyła się o 20 tysięcy. To efekt zmian, które powiązały prawo do świadczenia z uczęszczaniem dziecka do polskiego systemu edukacji. Jednocześnie, w odpowiedzi na niedawne pytanie ZUS przyznaje, że zajmie się weryfikacją przyznanych świadczeń dopiero od września 2025 roku.
Obowiązek szkolny jako kluczowy warunek
Zgodnie z nowymi przepisami, wszystkie dzieci uchodźców z Ukrainy muszą uczęszczać do polskich szkół podstawowych, przedszkoli i placówek ponadpodstawowych, aby ich rodziny mogły nadal korzystać z programu 800 plus. Jedynym wyjątkiem są uczniowie kończący naukę w ukraińskich szkołach online, co pozwala im dokończyć edukację w ich rodzimym systemie. W praktyce oznacza to, że ukraińskie dzieci, które wcześniej nie były zapisane do polskich szkół, teraz muszą do nich dołączyć.
Rząd wstrzyma wypłaty 800 plus dla tych dzieci
ZUS przyznał, że powszechna weryfikacja tego czy dziecko uczęszcza do szkoły czy też nie odbędzie się dopiero we wrześniu 2025 roku. Szczegóły kontroli nie są jeszcze znane. Spekuluje się, że przy składaniu wniosku system sam automatycznie sprawdzi czy obowiązek jest realizowany, a jeżeli to zawiedzie, rodzic sam doniesie lub prześle zaświadczenie.
Na razie szerokie kontrole obecnie trwającej edycji 800 plus nie zostały jeszcze przeprowadzone. Nie znaczy to jednak, że nie wpłynęło to na liczbę beneficjentów. Zmiana zasad już przyniosła zauważalne skutki. Jak podaje Ministerstwo Edukacji Narodowej, od początku roku liczba dzieci objętych programem 800 plus zmniejszyła się o 20 tysięcy. Nie wiadomo czy to efekt nowych przepisów, które umożliwiły weryfikację czy po prostu rodzice sami rezygnowali ze świadczenia. Według wiceszefowej MEN Joanny Muchy, takie zmiany są konieczne, aby lepiej zarządzać wydatkami państwa i zapewnić, że świadczenia trafiają do uprawnionych rodzin.
Rekordowa liczba ukraińskich uczniów w polskich szkołach
Od września liczba dzieci obcokrajowców uczących się w polskim systemie edukacyjnym wzrosła o 33 tysiące. Rosnąca liczba uczniów to nie tylko wyzwanie logistyczne dla szkół, ale także szansa na lepszą integrację najmłodszych uchodźców w polskim społeczeństwie.
W ciągu ostatnich dwóch lat liczby te podlegały jednak dynamicznym zmianom, niezależnym od systemu świadczeń. W 2022 roku łączna liczba dzieci wynosiła 200 tysięcy, rok później spadła, by w 2024 roku wynieść 185 tysięcy.
800 plus pod ostrzałem opinii publicznej
Pomimo ogromnej popularności programu 800 plus, jego przyszłość budzi kontrowersje. Jak wynika z najnowszych badań opinii publicznej, ponad połowa Polaków (53,7%) chciałaby ograniczenia lub całkowitej likwidacji świadczenia. Z kolei 40,6% badanych popiera utrzymanie programu, a część z nich postuluje nawet jego dalsze zwiększenie. Dyskusja o programie 800 plus podkreśla napięcia między rosnącymi kosztami państwa a potrzebą wsparcia rodzin w trudnych czasach.
Połączenie obowiązku szkolnego dla dzieci z Ukrainy z programem 800 plus przyniosło istotne zmiany w polskim systemie edukacyjnym i świadczeniach socjalnych. Rosnąca liczba ukraińskich uczniów w polskich szkołach to krok w kierunku integracji, ale także wyzwanie dla systemu oświaty. Z kolei spadek liczby beneficjentów programu 800 plus pokazuje, że nowe zasady skutecznie weryfikują prawo do świadczeń. Jak długo te rozwiązania będą efektywne, pozostaje pytaniem na przyszłość.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.