Znany profesor ostrzega: to odbije się na naszych dzieciach

Prof. dr hab. Tomasz Rostkowski, uznany ekspert w dziedzinie ekonomii, przedstawił alarmującą diagnozę polskiego systemu emerytalnego. W rozmowie z „Warszawą w Pigułce” argumentuje, że bez likwidacji i odbudowy systemu, nasze dzieci znajdą się w bardzo trudnej sytuacji.

Profesor Rostkowski argumentuje, że próby naprawy istniejącego systemu, takie jak podniesienie wieku emerytalnego czy zwiększenie składek, mogą przynieść jedynie krótkoterminowe korzyści dla obecnych emerytów, jednocześnie pogarszając sytuację przyszłych pokoleń. Jego zdaniem, utrzymanie status quo prowadzi do „pasożytowania na swoich dzieciach i wnukach”, co jest nie do przyjęcia zarówno z moralnego, jak i ekonomicznego punktu widzenia.

„Kochasz siebie – podnieś wiek emerytalny i składki. Kochasz swoje dzieci – sprzeciw się utrzymaniu obecnego systemu i domagaj się zbudowania go na nowo” – apeluje profesor. Ekspert zwraca uwagę na fakt, że obecne składki i wiek emerytalny są nieadekwatne do realiów demograficznych i ekonomicznych kraju. Jego zdaniem, każda próba łagodnej reformy systemu może jedynie pogłębić istniejący kryzys, nie rozwiązując fundamentalnych problemów.

Chociaż profesor Rostkowski nie przedstawił konkretnej alternatywy dla obecnego systemu, jego wypowiedź powinna zainicjować szeroką debatę publiczną na temat przyszłości emerytur w Polsce. Eksperci wskazują na potrzebę analizy różnych modeli emerytalnych stosowanych na świecie i ich potencjalnej adaptacji do polskich warunków.

Wśród możliwych rozwiązań wymienia się m.in. wprowadzenie systemu kapitałowego, zwiększenie roli prywatnych oszczędności emerytalnych, czy stworzenie hybrydowego modelu łączącego elementy systemu repartycyjnego i kapitałowego.

Jakie są pomysły na przemodelowanie obecnego systemu emerytalnego?

W Polsce dyskusje na temat reformy systemu emerytalnego toczą się od lat, a różne propozycje mają na celu zapewnienie stabilności finansowej systemu oraz adekwatności świadczeń emerytalnych. Żaden z nich nie jest jednak w pełni odpowiedzią na obawy Profesora Rostkowskiego.

1. Podniesienie wieku emerytalnego: Jednym z najczęściej omawianych rozwiązań jest podniesienie wieku emerytalnego. Pomysł ten ma na celu wydłużenie okresu aktywności zawodowej i tym samym zwiększenie wpływów do systemu emerytalnego.
2. Wprowadzenie dobrowolnych ubezpieczeń dodatkowych: Zwiększenie roli dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnych, takich jak Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) i Pracownicze Programy Emerytalne (PPE), ma na celu zachęcenie obywateli do samodzielnego oszczędzania na emeryturę.
3. Zróżnicowanie składek emerytalnych: Propozycje te obejmują wprowadzenie różnorodnych stawek składek emerytalnych w zależności od zarobków lub formy zatrudnienia, co ma na celu zwiększenie wpływów do systemu emerytalnego i jego stabilizację.
4. Zmiany w systemie OFE (Otwarte Fundusze Emerytalne): Przesunięcie części środków z OFE na Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) lub do ZUS w celu zmniejszenia ryzyka inwestycyjnego i zapewnienia większej stabilności systemu.
5. Zwiększenie roli Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK): Wzmocnienie i promowanie PPK jako dodatkowego filaru systemu emerytalnego, który ma na celu zwiększenie oszczędności emerytalnych pracowników.
6. Zrównoważenie budżetu ZUS: Wprowadzenie reform mających na celu zmniejszenie deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na przykład poprzez zwiększenie składek lub wprowadzenie nowych źródeł finansowania.
7. Reforma systemu świadczeń przedemerytalnych: Zmiany w systemie świadczeń przedemerytalnych, takie jak zmniejszenie liczby osób uprawnionych do wcześniejszych emerytur, w celu wydłużenia okresu składkowego.
8. Promowanie dłuższej aktywności zawodowej: Wprowadzenie ulg podatkowych i innych zachęt dla osób, które zdecydują się kontynuować pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego.
9. Wprowadzenie emerytury obywatelskiej: Pomysł wprowadzenia emerytury obywatelskiej, czyli gwarantowanej minimalnej emerytury dla wszystkich obywateli, finansowanej z budżetu państwa.
10. Edukacja finansowa: Zwiększenie świadomości finansowej społeczeństwa poprzez kampanie edukacyjne, które mają na celu zachęcenie do oszczędzania na emeryturę.