Znikną z domów Polaków. Nowe będą zakazane, od starych trzeba będzie płacić podatek
Przepisy o transformacji energetycznej zbliżają się wielkimi krokami. Nie dość, że nowych kotłów np. na gaz nie zainstalujemy, to od starych trzeba będzie zapłacić podatek. Będzie to ponad 1200 zł rocznie za możliwość korzystania z urządzeń.
Transformacja energetyczna w Unii Europejskiej wkracza w nową fazę. Od 2025 roku państwa członkowskie będą musiały wstrzymać dotacje na zakup kotłów gazowych, a do 2030 roku wprowadzić zakaz ich montażu w nowych budynkach. Do 2040 roku ogrzewanie gazowe ma zniknąć z użytkowania. Dla Polski, gdzie ogrzewanie gazowe cieszy się dużą popularnością, te zmiany oznaczają konieczność szybkiego dostosowania.
Zakaz kotłów gazowych: harmonogram zmian
Unijna dyrektywa budynkowa wprowadza konkretne terminy dotyczące eliminacji kotłów gazowych:
- 2025 rok: Koniec dotacji na kotły gazowe.
- 2030 rok: Zakaz montażu kotłów gazowych w nowych budynkach.
- 2040 rok: Wycofanie istniejących urządzeń z użytkowania.
Minister przemysłu Marzena Czarnecka, mimo osobistego korzystania z pieca gazowego, zaleca inwestorom wybór rozwiązań zgodnych z zaleceniami Komisji Europejskiej. Chociaż modernizacja systemu grzewczego nie jest wymagana natychmiast, wybór ekologicznych alternatyw może być korzystny w dłuższej perspektywie.
Podatek od ogrzewania: konsekwencje systemu ETS2
Wdrożenie nowej wersji unijnego systemu ETS, czyli ETS2, wprowadzi „podatek od ogrzewania” w gospodarstwach domowych ogrzewających się paliwami kopalnymi. Choć opłaty będą formalnie ponoszone przez dostawców paliw, ich koszt zostanie przeniesiony na odbiorców końcowych. W efekcie wzrosną rachunki za ogrzewanie węglem, gazem ziemnym, gazem płynnym czy olejem opałowym.
Szacowana wysokość podatku wynosi obecnie 45 euro za tonę CO₂, co dla przeciętnego gospodarstwa domowego może oznaczać dodatkowy wydatek około 1200 zł rocznie. Nowe opłaty mają wejść w życie w 2027 lub 2028 roku, w zależności od cen gazu.
Ekologiczne alternatywy i wsparcie finansowe
Aby zmniejszyć koszty wynikające z nowych regulacji, warto rozważyć przejście na odnawialne źródła energii, takie jak pompy ciepła, panele fotowoltaiczne czy turbiny wiatrowe. Wybór tych technologii pozwoli nie tylko obniżyć rachunki za energię, ale również uniknąć dodatkowych opłat związanych z emisją CO₂.
Z pomocą w modernizacji systemów grzewczych przychodzą liczne programy wsparcia:
- Społeczny Fundusz Klimatyczny: Polska ma otrzymać do 20 miliardów euro na wsparcie rodzin mieszkających w budynkach o niskiej efektywności energetycznej. Dofinansowanie ma objąć do 100% kosztów modernizacji dla najuboższych gospodarstw.
- Program „Czyste Powietrze”: Oferuje dotacje na wymianę źródeł ciepła oraz termomodernizację budynków.
- Ulga termomodernizacyjna: Umożliwia odliczenie wydatków na modernizację od podstawy opodatkowania.
Popularność ogrzewania gazowego w Polsce
Mimo nadchodzących ograniczeń, ogrzewanie gazowe zyskało na popularności w ostatnich latach. Udział tego typu ogrzewania wzrósł z 31% do 37%. Jednocześnie zainteresowanie pompami ciepła, które są promowane jako ekologiczna alternatywa, spadło aż o 16 punktów procentowych. Ta zmiana może wynikać z wysokich kosztów zakupu i instalacji urządzeń opartych na odnawialnych źródłach energii.
Społeczne i gospodarcze konsekwencje zmian
Transformacja energetyczna niesie za sobą szereg wyzwań:
- Koszty dla gospodarstw domowych: Konieczność wymiany systemów grzewczych będzie szczególnie obciążająca dla rodzin o niskich dochodach.
- Rynek nieruchomości: Wartość budynków z nowoczesnymi systemami grzewczymi może wzrosnąć, pogłębiając nierówności społeczne.
- Zmiany w branży instalacyjnej: Firmy zajmujące się instalacją i serwisem kotłów gazowych będą musiały dostosować się do nowych realiów, co może stymulować rozwój sektora odnawialnych źródeł energii.
Świadomość ekologiczna i przyszłość energetyki
Unijne regulacje mogą przyczynić się do wzrostu świadomości ekologicznej w społeczeństwie. Zmiany te, choć trudne do wdrożenia, mogą poprawić jakość powietrza w Polsce i przyczynić się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. W dłuższej perspektywie pozytywnie wpłyną na zdrowie publiczne i stan środowiska naturalnego.
Wyzwania dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych
Dla wielu wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni modernizacja systemów grzewczych będzie wyzwaniem zarówno organizacyjnym, jak i finansowym. Konieczne będzie długoterminowe planowanie oraz pozyskiwanie środków na modernizację, co może wpłynąć na wzrost czynszów.
Podsumowanie
Unijna transformacja energetyczna stawia przed Polską szereg wyzwań, ale też otwiera nowe możliwości. Kluczowym elementem będzie skuteczne wykorzystanie dostępnych funduszy oraz edukacja społeczeństwa na temat korzyści płynących z ekologicznych rozwiązań. To krok w kierunku bardziej zrównoważonej i przyjaznej środowisku przyszłości.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.