A co to właściwie jest smog i jakie stanowi zagrożenie?

Co to jest smog? Smog brzmi strasznie. Odbieramy to słowo w kategoriach zdrowotnych. Czujemy zagrożenie dla nas i naszych dzieci. Wiemy, że to cichy zabójca i ma dużo czasu oraz wiele różnych sposobów, by nas unicestwić. Zazwyczaj w męczarniach. Lista chorób wywoływanych przez smog jest bardzo długa, słuszne są też obawy, że pochłania więcej ofiar niż zabójcza komunikacja. Dokładne poznanie tego zjawiska pozwala jednak na walkę z nim i na ochronę przed jego zgubnym działaniem.

Smog łączy w sobie kilka zjawisk jednocześnie. Warto sobie uzmysłowić, że sprzyja mu niekorzystne ukształtowanie terenu (niecki, gęsta zabudowa) oraz że wywołują go określone zjawiska pogodowe.

Otóż zazwyczaj temperatura powietrza spada ze wzrostem wysokości. Wtedy cieplejsze powietrze zalegające przy ziemi, jako lżejsze, w sposób naturalny unosi się do góry. Nazywa się to konwekcją i umożliwia wentylację naszych miast i wiosek. W pewnych sytuacjach, zazwyczaj w wyżach, dochodzi jednak do odwrócenia tego zjawiska, wtedy temperatura rośnie ze wzrostem wysokości. Fizycy nazywają to inwersją. W takiej sytuacji zimne powietrze przy ziemi przykryte jest grubą pierzyną powietrza ciepłego. Tak jak długo będzie okrywała nas owa pierzyna, tak długo będziemy mieli do czynienia ze smogiem!

Oczywiście kluczowe jest zanieczyszczenie powietrza. Spaliny, dymy przemysłowe oraz te z domowych kotłowni, zwłaszcza gdy spala się w nich śmieci i plastiki, zasilają przyziemną warstwę powietrza w bardzo toksyczne zanieczyszczenia. Dodatkowo w mroźne dni te zanieczyszczenia osadzają się na kondensacie pary wodnej zawartej w powietrzu lub wręcz na kryształkach lodu powstałych przez zamarznięcie owego kondensatu. Bezwietrzna pogoda potęguje to zjawisko. Dlatego miasto okryte smogiem wygląda, jakby było oblane rdzawym mlekiem.

Ten opis wyjaśnia dlaczego ze smogiem walczymy tylko co jakiś czas. Tylko czasami dochodzi do inwersji temperatury i wtedy go obserwujemy. Jednakże brak troski o jakość otaczającego nas powietrza jest procesem ciągłym. Niestety przeciwdziałanie temu wykracza poza możliwości jednostki. Wymaga to współdziałania wielu podmiotów i stosownej legislacji. To jest już niestety temat polityczny. To co jednak możemy zrobić, to nagłaśnianie zagrożenia, pokazywanie go i jego skutków. Możemy też wpływać na polityków, by skutecznie zwalczyli to zagrożenia. W ten sposób mogą być ocalone miliony ludzi na całym świecie.

Autorem tekstu, grafik i filmów jest Warszawa Lata