Bez tego nie oddasz towaru ani go nie zareklamujesz. Fiskus ostrzega, by zwrócić uwagę
Wielu klientów restauracji nie przywiązuje wagi do rodzaju otrzymanego rachunku. Krajowa Administracja Skarbowa ostrzega jednak przed rosnącą praktyką wydawania paragonów kelnerskich lub całkowitego pomijania wydawania paragonów fiskalnych. Taka praktyka może narazić klientów na problemy przy ewentualnej reklamacji.

Fot. Warszawa w Pigułce
Jak odróżnić paragon fiskalny od kelnerskiego?
Choć oba dokumenty mogą wyglądać podobnie, istnieją istotne różnice. Paragon fiskalny to jedyny prawnie uznawany dowód zakupu, który powinien zawierać:
- Wyraźne oznaczenie „paragon fiskalny” – to podstawowy znak rozpoznawczy.
- Dane przedsiębiorcy, w tym numer identyfikacji podatkowej (NIP).
- Unikalny numer transakcji i numer kasy fiskalnej.
- Wyszczególnione kwoty podatku VAT.
Paragon kelnerski to jedynie wydruk wewnętrznego systemu restauracyjnego, który nie ma mocy prawnej. Brakuje w nim kluczowych elementów, takich jak numer NIP czy wyszczególnienie podatku VAT. Nie jest on traktowany jako dowód zakupu i nie daje klientowi podstaw do reklamacji.
WAŻNE: Paragon kelnerski może być wystawiony na życzenie klienta jako informacja o zamówieniu, natomiast paragon fiskalny powinien być wydawany obowiązkowo.
Co, jeśli nie otrzymamy żadnego paragonu?
Brak paragonu może oznaczać, że transakcja nie została zarejestrowana. To nie tylko pozbawia klientów prawa do zwrotu i reklamacji, ale także sprzyja unikaniu podatków przez przedsiębiorców.
W restauracjach problem może wydawać się mniej istotny, ale jeśli kupujemy droższy sprzęt elektroniczny, meble czy AGD, brak paragonu może stać się poważnym utrudnieniem w razie awarii lub konieczności reklamacji. Tylko paragon fiskalny stanowi podstawę do dochodzenia roszczeń konsumenckich.
Nieuczciwi przedsiębiorcy i kary
Przedsiębiorcy, którzy nie wydają paragonów fiskalnych, narażają się na surowe sankcje. Kary za unikanie fiskalizacji transakcji wynoszą od 200 do nawet 4000 złotych. W skrajnych przypadkach mogą zostać wszczęte postępowania karno-skarbowe, które mogą skutkować jeszcze poważniejszymi konsekwencjami prawnymi.
Ministerstwo Finansów od 2004 roku prowadzi kampanię „Weź paragon”, której celem jest edukacja konsumentów i zwiększenie świadomości na temat obowiązków przedsiębiorców. Regularne kontrole skarbowe obejmują restauracje, bary i inne punkty usługowe, by sprawdzić, czy obowiązek wydawania paragonów fiskalnych jest przestrzegany.
Co zrobić, jeśli nie otrzymamy paragonu fiskalnego?
Jeśli sprzedawca nie wydaje paragonu fiskalnego, warto:
- Poprosić o jego wystawienie – czasem jest to zwykłe niedopatrzenie.
- Zwrócić uwagę na sytuację innych klientów – jeśli nikt nie otrzymuje paragonów, może to wskazywać na nieuczciwe praktyki.
- Zgłosić nieprawidłowość do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) – można to zrobić anonimowo poprzez formularz na stronie internetowej KAS.
Dlaczego to ważne?
Nieuczciwi sprzedawcy, którzy nie ewidencjonują transakcji, nie tylko unikają podatków, ale także pozbawiają budżet państwa środków na edukację, służbę zdrowia i infrastrukturę. Każdy paragon fiskalny to nie tylko dowód zakupu, ale także element uczciwej konkurencji – firmy, które rozliczają się zgodnie z prawem, nie powinny być w gorszej sytuacji niż te, które unikają obowiązków podatkowych.
Paragon fiskalny to gwarancja legalnej transakcji i ochrona praw konsumenta. Warto upewnić się, że go otrzymujemy – nie tylko w restauracji, ale także podczas zakupów w sklepach czy korzystania z usług. Jeśli sprzedawca nie wydaje paragonów, warto to zgłosić – dzięki temu przyczyniamy się do eliminowania nieuczciwych praktyk i dbamy o własne prawa jako konsumenci.
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.