Gigantyczne kolejki i morze wniosków w urzędach. Czekają na nowe świadczenie
Nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami spotkało się z ogromnym zainteresowaniem społecznym, o czym świadczy duża liczba wniosków. Nie ma jednak kolejek w samych urzędach, bo świadczenie składa się elektronicznie. To WZON przeżywa teraz oblężenie. Wsparcie, które może sięgać nawet 3920 zł miesięcznie, ma na celu pomoc osobom wymagającym szczególnej opieki w codziennym funkcjonowaniu.
Kto może ubiegać się o świadczenie wspierające?
O przyznanie świadczenia wspierającego mogą starać się osoby pełnoletnie, u których orzeczono niepełnosprawność. Kluczowym dokumentem jest orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wydawane przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Orzeczenie to określa poziom potrzeby wsparcia w skali od 70 do 100 punktów.
- Etap 1 świadczenia wspierającego obejmie osoby z 87–100 pkt i działa od 2024 r.,
- Etap 2, 78–86 pkt – 2025 r.,
- Etap 3, 70–77 pkt – od 2026 r.
Kryteria przyznawania świadczenia wspierającego
Aby uzyskać świadczenie wspierające, należy spełnić następujące warunki:
- Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności – jest to podstawa do ubiegania się o wsparcie, potwierdzająca status osoby niepełnosprawnej i stopień niepełnosprawności.
- Odpowiedni poziom wsparcia – w zależności od liczby punktów przyznanych przez WZON, o świadczenie mogą ubiegać się:
- od początku 2024 roku – osoby z 87-100 punktami,
- od 2025 lub 2026 roku – osoby z niższą punktacją.
- Prawo do innych świadczeń – osoby, które po 31 grudnia 2023 r. będą uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, mogą otrzymać świadczenie wspierające już w 2024 roku, nawet przy punktacji od 70 do 76.
Wysokość świadczenia wspierającego
Kwota świadczenia wspierającego jest uzależniona od liczby punktów przyznanych przez WZON i stanowi określony procent renty socjalnej, która od marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł.
Oto zestawienie wysokości świadczenia w zależności od punktacji:
- 95-100 pkt. – 220% renty socjalnej,
- 90-94 pkt. – 180% renty socjalnej,
- 85-89 pkt. – 120% renty socjalnej,
- 80-84 pkt. – 80% renty socjalnej,
- 75-79 pkt. – 60% renty socjalnej,
- 70-74 pkt. – 40% renty socjalnej.
Oznacza to, że maksymalna kwota świadczenia wspierającego może wynieść aż 3920 zł miesięcznie.
Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające?
Proces ubiegania się o świadczenie wspierające składa się z dwóch etapów. Najpierw osoba z niepełnosprawnością musi uzyskać od WZON decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Następnie, na podstawie tej decyzji, należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wniosek o wypłatę świadczenia.
Aby ubiegać się o świadczenie wspierające, osoba z niepełnosprawnością musi złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Warunkiem koniecznym jest posiadanie statusu osoby z niepełnosprawnością potwierdzonego jednym z poniższych dokumentów:
- orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu – wydane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
- orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydane przez lekarzy orzekających w ZUS,
- orzeczenie o inwalidztwie – wydane przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
WZON wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż na 7 lat.
Składanie wniosku do ZUS
Po otrzymaniu decyzji WZON i niezłożeniu od niej odwołania, osoba z niepełnosprawnością może przystąpić do drugiego etapu, czyli złożenia wniosku do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego.
Tutaj kolejek i odległych terminów już nie będzie, bo wniosek można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:
- Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
- Portal Emp@tia,
- Bankowość elektroniczną.
W przypadku złożenia wniosku przez bank lub portal Emp@tia przez osobę nieposiadającą profilu na PUE ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie założy taki profil na podstawie danych z wniosku.
Istnieje również możliwość złożenia wniosku do ZUS przez pełnomocnika.
Co istotne, do wniosku o świadczenie wspierające nie ma konieczności załączania decyzji wydanej przez WZON. Wszystkie niezbędne dane ZUS pozyskuje z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN), prowadzonego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS).
Redaktor naczelny portalu. Absolwent Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.