Nowa fala zachorowań w Europie. „Supergrypa” budzi coraz większy niepokój

Wielka Brytania zmaga się z falą zachorowań na grypę określaną przez tamtejszą służbę zdrowia jako supergrypa która w ciągu jednego tygodnia spowodowała wzrost hospitalizacji o pięćdziesiąt pięć procent do średnio dwóch tysięcy sześćuset sześćdziesięciu pacjentów dziennie. To najwyższy poziom zachorowań o tej porze roku w historii brytyjskiej służby zdrowia NHS która ogłosiła stan krytyczny w niektórych szpitalach i apeluje aby odwiedzać bliskich tylko w przypadkach zagrożenia życia. W niektórych szkołach zachorowało ponad dwieście pięćdziesiąt uczniów i pracowników co zmusiło władze do zamknięcia całych placówek. Sytuacja porównywana jest do czasów pandemii COVID dziewiętnaście a w Londynie hospitalizacje potroiły się w ciągu miesiąca. Eksperci ostrzegają że przeniesiony wariant grypy zidentyfikowany jako A H3N2 lub podkład K szybko stał się dominującym szczepem który ewoluował tworząc odmianę poważniejszą i bardziej zaraźliwą niż wersja zawarta w tegorocznej szczepionce. Coraz więcej Polaków również zapada na grypę co pokazują najnowsze dane Centrum e Zdrowie: na początku listopada odnotowano siedem przypadków na sto tysięcy mieszkańców a obecnie liczba ta wzrosła do szesnastu na sto tysięcy. Europejskie Centrum ds Zapobiegania i Kontroli Chorób przewiduje że przed nami poważniejszy sezon grypowy a szczyt jeszcze nie jest widoczny.

Dwa tysiące sześćset sześćdziesięciu hospitalizowanych dziennie rekord historyczny

Portal Alert Medyczny przekazał że w Wielkiej Brytanii nasila się fala zachorowań na grypę a liczba hospitalizacji wzrosła w ciągu tygodnia o ponad połowę. NHS informuje że obecny poziom zachorowań jest najwyższy o tej porze roku w historii brytyjskiej służby zdrowia. Jednocześnie rośnie liczba pacjentów z norowirusem a szpitalne oddziały ratunkowe notują rekordowe obłożenie. Dodatkowo od siedemnastego grudnia planowany jest pięciodniowy strajk lekarzy rezydentów co jeszcze bardziej komplikuje sytuację. Według władz NHS sytuacja zbliża się do najtrudniejszego scenariusza zimowego jakiego obawiano się od lat.

Portal Polish Express wyjaśnia że hospitalizacje z powodu grypy wzrosły w tydzień o pięćdziesiąt pięć procent do średnio dwóch tysięcy sześćset sześćdziesięciu pacjentów dziennie co jest najwyższym wynikiem o tej porze roku w historii. Norowirus notuje trzydzieści pięć procent wzrost hospitalizacji a równoległa fala infekcji zwiększa presję na szpitale pracujące w warunkach zimowego obciążenia. Oddziały ratunkowe odnotowały dwa przecinek trzydzieści pięć miliona wizyt w listopadzie a karetki interweniowały osiemset dwa tysiące pięćset dwadzieścia pięć razy. To tempo które przerasta możliwości NHS a pandemia COVID dziewiętnaście nauczyła systemy zdrowia pracy w trybie kryzysowym ale obecna fala grypy jest szybka chaotyczna i dotyka zwłaszcza najmłodszych i najstarszych pacjentów którzy wymagają dłuższej i bardziej intensywnej hospitalizacji.

W niektórych szkołach doszło do dramatycznej sytuacji która zmusiła władze do ich zamknięcia. Portal Wiadomości WP podał że w szkole St Martin’s w Caerphilly w Południowej Walii zamknięto szkołę po tym jak zachorowało ponad dwieście pięćdziesiąt uczniów i pracowników. Sytuacja porównywana jest do czasów pandemii COVID dziewiętnaście kiedy placówki edukacyjne musiały być zamykane na tygodnie lub miesiące. W Londynie władze zalecają noszenie masek w zatłoczonych miejscach a eksperci ostrzegają że fala zachorowań osiągnęła rekordowy poziom i szczyt jeszcze nie jest widoczny. Do tego dochodzi równoczesny wzrost przypadków RSV syncytialny wirus oddechowy i norowirusa a także niedobory kadrowe w NHS które nie zostały rozwiązane po pandemii.

Wariant H3N2 ewoluował szczepionka może być mniej skuteczna

Portal Tiger’s Media ostrzega że choć nie jest to oficjalne określenie wirusa termin supergrypa opisuje infekcję która powoduje że bezprecedensowa liczba osób wymaga leczenia szpitalnego. Służby zdrowia ostrzegają że przeniesiony wariant grypy zidentyfikowany jako A H3N2 lub podkład K szybko stał się dominującym szczepem grypy w całej Wielkiej Brytanii. Podtyp H3N2 reprezentuje jeden z trzech wirusów pierwotnych odpowiedzialnych za grypę sezonową ale eksperci ostrzegają że szczep ten ewoluował tworząc odmianę poważniejszą i bardziej zaraźliwą i że nie jest ona już bardzo podobna do wersji zawartej w tegorocznej szczepionce.

To oznacza że osoby które się zaszczepiły mogą mieć słabszą ochronę niż w poprzednich sezonach bo szczepionka została przygotowana na podstawie prognoz z początku roku a wirus zdążył już zmutować. Portal Świat Leku wyjaśnia że wirus wywołujący grypę to wirus z rodziny Orthomyxoviridae który występuje w trzech postaciach typ A typ B i typ C a z badań wynika że większość zachorowań jest skutkiem zakażenia się wirusami typu A i B. Każdego roku na rynku dostępne są szczepionki przeciw grypie o zaktualizowanym składzie ponieważ wirus grypy charakteryzuje się wysoką zmiennością. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia WHO czterowalentne szczepionki przeciw grypie przygotowane są na każdy sezon w oparciu o nowo pojawiające się mutacje.

Problem w tym że wirusy grypy mutują szybciej niż większość patogenów w tym SARS CoV 2 czy syncytialny wirus oddechowy RSV. Portal Zwrotnik Raka potwierdza że dlaczego szczepienia przeciw grypie trzeba powtarzać co roku to rezultat zdolności wirusów grypy do zmieniania się mutują one szybciej niż większość patogenów. Dlatego co roku na podstawie badań prowadzonych na całym świecie eksperci rekomendują nowy skład szczepionek. W sezonie dwa tysiące dwudziestym piątym dwa tysiące dwudziestym szóstym dostępne preparaty obejmują warianty H3N2 które dominują ale jeśli wirus ewoluował między momentem przygotowania szczepionki a sezonem zachorowań skuteczność może być niższa niż zwykle. To nie oznacza że szczepienie jest bezużyteczne bo nadal chroni przed ciężkim przebiegiem i powikłaniami ale może nie zapobiegać samemu zakażeniu.

Nagła wysoka gorączka bóle mięśni i czasem biegunka

Portal Polish Express wyjaśnia że objawy są typowe dla grypy: nagła wysoka gorączka bóle mięśni dreszcze kaszel osłabienie czasem nudności. Jednak wyjątkowo często dochodzi do powikłań u osób starszych oraz małych dzieci. To właśnie te dwie grupy zajmują najwięcej łóżek szpitalnych w brytyjskich placówkach. Portal Wiadomości WP dodaje że infekcja objawia się wysoką temperaturą kaszlem bólami głowy i ogólnym osłabieniem a u niektórych pacjentów występują także biegunka wymioty i bóle brzucha co może sugerować że to grypa jelitowa ale w rzeczywistości to ten sam wariant H3N2 który atakuje nie tylko drogi oddechowe ale także układ pokarmowy.

W Wielkiej Brytanii i Irlandii obserwuje się także zwiększoną liczbę zaostrzeń przewlekłych chorób oddechowych takich jak astma i POChP przewlekła obturacyjna choroba płuc oraz powikłań sercowych. Portal Szczepienia Przeciw Grypie ostrzega że powodem ciężkiego przebiegu grypy są powikłania pogrypowe między innymi zapalenie płuc zakażenie bakteryjne czy zaostrzenie dotychczasowych chorób przewlekłych. W ich następstwie może dojść do hospitalizacji a nawet do zgonu szczególnie u osób z grup ryzyka. Charakterystycznym dla grypy objawem jest brak lub rzadkie występowanie kataru i bólu gardła więc jeśli występują u nas wymienione powyżej objawy ale nie mamy ani kataru ani bólu gardła możemy z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć że dopadła nas grypa a nie przeziębienie.

Zakaźność rozpoczyna się już dzień przed wystąpieniem objawów i utrzymuje od siedmiu do dziesięciu dni co oznacza że możemy zarażać innych nawet nie wiedząc że jesteśmy chorzy. U osób z grup ryzyka seniorów kobiet w ciąży pacjentów przewlekle chorych ważne jest szybkie skontaktowanie się z lekarzem. Lekarz może rozważyć przepisanie leków przeciwwirusowych które są najskuteczniejsze w ciągu pierwszych czterdziestu ośmiu godzin od pojawienia się objawów. Natychmiastowej pomocy wymaga jeśli supergrypa łączy się z takimi objawami jak: trudności w oddychaniu ból w klatce piersiowej uporczywe wymioty niemożność zatrzymania płynów dezorientacja lub nietypowa senność u dzieci niebieskie zabarwienie warg lub twarzy. W takich przypadkach trzeba dzwonić po pomoc medyczną lub udać się na ostry dyżur.

W Polsce liczba zachorowań podwoiła się w miesiąc

Portal Wiadomości WP przekazał że coraz więcej Polaków zapada na grypę co pokazują najnowsze dane Centrum e Zdrowie. Na początku listopada odnotowano siedem przypadków na sto tysięcy mieszkańców a obecnie liczba ta wzrosła do szesnastu na sto tysięcy według danych cytowanych przez Fakt. To podwojenie liczby zachorowań w ciągu zaledwie miesiąca a Europejskie Centrum ds Zapobiegania i Kontroli Chorób ECDC przewiduje że przed nami poważniejszy sezon grypowy. Portal Szczepienia PZH podaje że w Polsce rejestruje się od kilkuset tysięcy do kilku milionów zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w zależności od sezonu epidemicznego a szczyt zachorowań ma miejsce zwykle między styczniem a marcem.

To oznacza że jesteśmy dopiero na początku sezonu grypowego a najgorsze może dopiero nadejść. Portal Zwrotnik Raka ostrzega że tradycyjnie szczyt zachorowań na grypę w Polsce przypada na okres styczeń marzec jednak w ostatnich sezonach znaczący wzrost liczby infekcji obserwowano już w grudniu. Dlatego zaszczepienie się jesienią daje największą szansę na skuteczną ochronę w czasie gdy ryzyko zakażenia jest największe. O tym jakie mogą być konsekwencje zlekceważenia tego faktu przekonaliśmy się dobitnie w minionym sezonie epidemicznym dwa tysiące dwudziestym czwartym dwa tysiące dwudziestym piątym kiedy szpitale były przeciążone pacjentami z grypą.

Co to oznacza dla ciebie

Jeśli jeszcze się nie zaszczepiłeś przeciw grypie zrób to jak najszybciej bo sezon grypowy właśnie nabiera rozpędu a szczepionka potrzebuje około dwóch tygodni aby wytworzyć pełną odporność. Portal Świat Leku informuje że szczepionki przeciw grypie na sezon dwa tysiące dwudziesty piąty dwa tysiące dwudziesty szósty są dostępne w ramach systemu refundacji. Pełna refundacja szczepionka bezpłatna przysługuje dzieciom po ukończeniu szóstego miesiąca życia do osiemnastu lat wszystkim osobom powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia oraz osobom z chorobami przewlekłymi. Dorośli w wieku osiemnaście sześćdziesiąt cztery lata płacą dopłatę dwadzieścia sześć złotych czterdzieści jeden groszy za Influvac Tetra i dwadzieścia sześć złotych osiemdziesiąt sześć groszy za Vaxigrip Tetra.

Program szczepień w NHS objął siedemnaście przecinek cztery miliona osób a brytyjska służba zdrowia apeluje o pilne szczepienia przed świętami aby ograniczyć ryzyko ciężkich przebiegów i hospitalizacji. W Polsce także warto się pospieszyć szczególnie jeśli należysz do grup ryzyka: seniorzy po sześćdziesiątym piątym roku życia dzieci od szóstego miesiąca życia osoby z chorobami przewlekłymi takimi jak astma POChP niewydolność układu krążenia choroby serca cukrzyca choroby neurologiczne kobiety w ciąży oraz pracownicy służby zdrowia przedszkoli żłobków szkół.

Portal Hiperpharm radzi że podstawą terapii grypy jest leczenie objawowe które obejmuje: odpoczynek w łóżku pomaga organizmowi zwalczyć infekcję a pozostanie w domu zmniejsza rozprzestrzenianie wirusa picie dużej ilości płynów w czasie choroby łatwo się odwodnić szczególnie jeśli występuje gorączka pocenie się lub wymioty leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe takie jak paracetamol ibuprofen nie należy stosować kwasu acetylosalicylowego u dzieci i młodzieży do ukończenia osiemnastego roku życia ze względu na ryzyko wystąpienia poważnych działań niepożądanych. Poza tym eksperci zalecają kilka prostych ale skutecznych działań: unikanie zatłoczonych słabo wentylowanych przestrzeni w okresie szczytu zachorowań noszenie masek w szpitalach i komunikacji publicznej szczególnie jeśli w domu są osoby z grup ryzyka częste mycie rąk i ograniczenie kontaktów towarzyskich gdy czujesz się chory.