Ogromna liczba kontroli. Będzie zmiana prawa i… jeszcze więcej kontroli?

W ostatnim czasie kontrole z ZUS znacząco wzrosły. Kontrolerzy coraz częściej wykrywają nieuczciwe praktyki zatrudnionych, którzy idą na zwolnienie, choć wcale chorzy nie są. Eksperci zastanawiają się czy po zmianach przepisów, które planuje rząd, kontroli nie będzie jeszcze więcej.

„Rzeczpospolita” zwraca uwagę na znaczący wzrost liczby kontroli zwolnień lekarskich przeprowadzanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Z danych uzyskanych przez dziennik wynika, że w 2023 roku przeprowadzono 461,2 tys. takich weryfikacji, co stanowi wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim, kiedy to liczba kontroli wyniosła 429,9 tys. Ta tendencja wskazuje na stopniowe zbliżanie się do poziomu kontroli obserwowanego przed pandemią COVID-19.

Analiza pokazuje również, że ZUS z intensywnością wykrywa przypadki nadużywania zwolnień lekarskich. W roku 2023 wydano blisko 21 proc. więcej decyzji o wstrzymaniu wypłaty zasiłków chorobowych niż w roku 2012, co podkreśla rosnącą skuteczność działań kontrolnych.

Planowane zmiany w wypłacie wynagrodzenia chorobowego

Rząd rozważa przekazanie ZUS-owi obowiązku wypłaty wynagrodzenia chorobowego od pierwszego dnia nieobecności pracownika w pracy, zmieniając dotychczasową praktykę, gdzie za pierwsze 33 dni nieobecności odpowiadał pracodawca. Ta zmiana może być korzystna dla przedsiębiorstw, jednak eksperci wyrażają obawy, że może to prowadzić do wzrostu liczby kontroli zwolnień lekarskich przez ZUS, zwłaszcza w przypadku krótkoterminowych absencji.

Łukasz Kozłowski z Federacji Przedsiębiorców Polskich w wypowiedzi dla „Rzeczpospolitej” zauważa, że choć do tej pory ZUS koncentrował się głównie na długotrwałych absencjach, po zmianie przepisów może dojść do intensyfikacji kontroli także w przypadku krótszych nieobecności. Istnieje obawa, że zwiększone koszty działań kontrolnych mogą zniwelować potencjalne korzyści z tej zmiany.

Oczekiwania wobec ZUS

Na chwilę obecną ZUS nie przedstawił oficjalnego stanowiska odnośnie do planowanych zmian i ich potencjalnego wpływu na liczbę przeprowadzanych kontroli zwolnień lekarskich. Wzrost liczby weryfikacji oraz efektywność w wykrywaniu nadużyć wskazują jednak na to, że system kontroli jest coraz bardziej rozwinięty i skuteczny.

Eksperci i przedsiębiorcy z niecierpliwością oczekują dalszych informacji oraz szczegółów dotyczących wprowadzenia i realizacji zmian w systemie wynagrodzeń chorobowych. Rząd będzie musiał znaleźć równowagę między zapewnieniem środków na ochronę zdrowia pracowników, a utrzymaniem efektywności systemu ubezpieczeń społecznych bez nadmiernego obciążania zarówno przedsiębiorstw, jak i budżetu państwa.