Praca za granicą a podatek w Polsce. Kiedy musisz rozliczyć dochód w kraju?

Coraz więcej Polaków decyduje się na pracę za granicą – zarówno sezonowo, jak i w formie zdalnej. To korzystna forma zatrudnienia, ale niesie ze sobą także obowiązki wobec polskich urzędów. Przepisy podatkowe nie zawsze są intuicyjne, a jeden błąd może oznaczać kłopoty. Warto więc wiedzieć, kiedy i dlaczego mimo pracy za granicą nadal trzeba rozliczyć się z polskim fiskusem.

Pracujesz za granicą? To nie zwalnia cię z obowiązków wobec polskiego fiskusa

Coraz więcej Polaków decyduje się na pracę za granicą – zarówno sezonową, jak i zdalną. Niezależnie od formy zatrudnienia, w pewnych przypadkach konieczne może być rozliczenie dochodów również w Polsce. Kluczowe znaczenie ma tu tzw. rezydencja podatkowa, a także treść umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które Polska podpisała z wieloma krajami. Brak wiedzy w tym zakresie może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami – włącznie z zaległościami podatkowymi i karami finansowymi.

Czym jest rezydencja podatkowa?

O tym, czy musisz zapłacić podatek w Polsce, decyduje twoja rezydencja podatkowa. Zgodnie z polskim prawem podatkowym, osobą mającą rezydencję podatkową w Polsce jest ktoś, kto:

• posiada w Polsce centrum interesów życiowych lub gospodarczych (tzw. ośrodek interesów życiowych),
• przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Spełnienie przynajmniej jednego z tych warunków oznacza, że dana osoba podlega w Polsce tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu – czyli musi rozliczyć w kraju całość swoich dochodów, również tych zagranicznych.

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – kiedy mają zastosowanie?

Polska zawarła z wieloma państwami umowy, które mają zapobiec sytuacji, w której ten sam dochód zostaje opodatkowany podwójnie – raz za granicą, a drugi raz w Polsce. Każda umowa przewiduje jedną z dwóch metod:

• Metoda wyłączenia z progresją – najczęściej stosowana. Dochód uzyskany za granicą nie podlega opodatkowaniu w Polsce, ale wpływa na ustalenie stopy procentowej dla opodatkowania dochodów krajowych.
• Metoda proporcjonalnego odliczenia – dochód zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce, ale można od podatku polskiego odliczyć podatek zapłacony za granicą.

To, która metoda zostanie zastosowana, zależy od konkretnej umowy zawartej między Polską a danym krajem. Warto znać jej zapisy lub skonsultować się z doradcą podatkowym.

Praca zdalna i sezonowa – jakie obowiązki?

Pracując zdalnie dla zagranicznego pracodawcy, ale przebywając fizycznie w Polsce, bardzo często pozostajesz polskim rezydentem podatkowym i musisz rozliczyć swój dochód w kraju. W przypadku pracy sezonowej za granicą – np. przez kilka miesięcy w roku – sytuacja jest bardziej złożona i zależy od długości pobytu, miejsca zamieszkania i centrum interesów życiowych.

W każdej sytuacji, jeżeli otrzymujesz dochody z zagranicy, powinieneś uwzględnić je w rocznym zeznaniu PIT, najczęściej na formularzu PIT/ZG.

Zaniedbania mogą kosztować

Nieujawnienie dochodów z zagranicy może skutkować karą za zaległość podatkową, odsetkami i wszczęciem postępowania przez urząd skarbowy. Urzędy coraz częściej korzystają z systemów wymiany informacji między państwami i łatwiej niż kiedyś identyfikują osoby pracujące za granicą bez stosownego rozliczenia.

Jeśli pracujesz poza granicami kraju, nie oznacza to, że polski fiskus traci cię z oczu. Kluczowe znaczenie ma ustalenie rezydencji podatkowej i znajomość przepisów międzynarodowych. Zasada jest prosta: im wcześniej poznasz swoje obowiązki, tym większe szanse, że unikniesz problemów z urzędem skarbowym.