Rząd wezwie 235 tysięcy osób. Na listach nawet 60-latkowie i kobiety z przydatnymi umiejętnościami

Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało rozporządzenie, które zmieni plany wielu Polaków na pierwszą połowę 2026 roku. Wezwanie otrzymają nie tylko 19-latkowie, ale też osoby z „kategorią D” i kobiety z określonymi kwalifikacjami.

16 stycznia 2026 roku wojsko ogłosi największą kwalifikację wojskową od lat. Zgodnie z rozporządzeniem opublikowanym w Dzienniku Ustaw, przed komisjami lekarskimi stanie około 235 tysięcy osób – o 5 tysięcy więcej niż w roku poprzednim.

To nie będzie typowa kwalifikacja skupiona na nastolatkach kończących szkołę średnią. MON sięgnie znacznie szerzej, wzywając osoby, które przez lata mogły czuć się bezpieczne.

Nie tylko 19-latkowie dostaną wezwanie

Główną grupą objętą kwalifikacją będą tradycyjnie mężczyźni urodzeni w 2007 roku, którzy w 2026 roku kończą 19 lat. To standardowa procedura, która obowiązuje od dekad.

Rozporządzenie obejmuje jednak znacznie szerszy krąg osób. Do komisji wojskowej zostaną wezwani także mężczyźni z roczników 2002-2006, którzy dotychczas nie mają określonej kategorii zdolności do służby wojskowej.

Szczególną grupą są osoby uznane w latach 2024-2025 za czasowo niezdolne do służby. Jeśli okres tej niezdolności kończy się przed zakończeniem kwalifikacji w 2026 roku, lub jeśli złożyli wniosek o zmianę kategorii zdolności – także otrzymają wezwanie.

Obowiązek dotyczy również osób o nieuregulowanym stosunku do służby wojskowej – aż do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 60 lat życia, jeśli nie posiadają określonej kategorii zdolności.

Kobiety też na celowniku wojska

Nowością w porównaniu z poprzednimi latami jest szersze objęcie kobiet obowiązkiem kwalifikacji wojskowej. Wezwanie otrzymają kobiety urodzone w latach 1999-2007, które posiadają kwalifikacje przydatne do służby wojskowej.

Dotyczy to również kobiet kończących w roku akademickim 2025/2026 studia na kierunkach lub naukę w zawodach wskazanych w przepisach do ustawy o obronie Ojczyzny. To oznacza, że na celowniku wojska znajdą się przede wszystkim medyczki, informatyczki czy specjalistki w innych dziedzinach strategicznych dla obronności.

System przewiduje też możliwość dobrowolnego zgłoszenia się na kwalifikację wojskową. Każda osoba, która ukończyła 18 lat, może sama zdecydować o przystąpieniu do komisji.

Kategoria D nie oznacza zwolnienia na zawsze

Wiele osób mylnie sądzi, że raz przyznana kategoria D oznacza trwałe zwolnienie z obowiązku obrony ojczyzny. To groźny błąd w myśleniu.

Kategoria D oznacza niezdolność do służby w czasie pokoju, ale nie w czasie wojny. W przypadku konfliktu zbrojnego osoby z tą kategorią, które posiadają przydatne kwalifikacje, mogą zostać powołane do służby w ramach uzupełnień.

Polskie prawo przewiduje cztery główne kategorie zdolności do służby: A (zdolny do czynnej służby), B (czasowo niezdolny), D (niezdolny w czasie pokoju) oraz E (trwale niezdolny). Tylko kategoria E oznacza całkowite zwolnienie z obowiązku służby wojskowej.

Obowiązek obrony ojczyzny trwa do końca roku kalendarzowego, w którym obywatel kończy 60 lat. Oznacza to, że nawet osoby po pięćdziesiątce mogą zostać wezwane do kwalifikacji, jeśli nie mają określonej kategorii zdolności.

Terminy i organizacja kwalifikacji

Rozporządzenie MON precyzyjnie określa harmonogram przyszłorocznej kwalifikacji. Termin ogłoszenia kwalifikacji wojskowej wyznaczono na 16 stycznia 2026 roku, a sama procedura będzie trwać od 2 lutego do 30 kwietnia 2026 roku.

Za organizację kwalifikacji odpowiadają wojewodowie i starostowie, natomiast za zapewnienie stawiennictwa – wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast. Oceny zdolności do służby dokonają wojewódzkie komisje lekarskie.

W całej Polsce będzie działać 391 komisji lekarskich. To znaczący wzrost w porównaniu z poprzednimi latami, co ma zapewnić sprawną obsługę zwiększonej liczby osób objętych kwalifikacją.

Co musisz zabrać na komisję

Osoby wezwane do kwalifikacji wojskowej muszą obowiązkowo zabrać ze sobą dokument tożsamości oraz otrzymane wezwanie. Potrzebna będzie także dokumentacja potwierdzająca wykształcenie, umiejętności i uprawnienia – na przykład prawo jazdy.

Równie ważna jest posiadana dokumentacja medyczna. Im więcej dokumentów medycznych zabierzesz, tym lepiej komisja będzie mogła ocenić twój stan zdrowia i przyznać odpowiednią kategorię.

Nie należy zgniatać ani uszkadzać otrzymanego wezwania – to oficjalny dokument, który musi być okazany komisji.

Co to oznacza dla ciebie?

Jeśli należysz do którejś z wymienionych grup, przygotuj się na wezwanie w pierwszej połowie 2026 roku. Nie ma możliwości uniknięcia komisji – zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny, niestawienie się bez uzasadnionej przyczyny może skutkować grzywną lub nawet przymusowym doprowadzeniem przez policję.

Brak stawienia się na kwalifikację lub odmowa przedstawienia wymaganych dokumentów może skutkować karą grzywny lub ograniczenia wolności.

Jeśli z ważnych przyczyn nie możesz stawić się w wyznaczonym terminie, niezwłocznie powiadom właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Kluczowe jest szybkie działanie – zwłoka może być traktowana jako uchylanie się od obowiązku.

Pamiętaj, że kwalifikacja wojskowa to nie powołanie do wojska. To procedura mająca na celu określenie twojej zdolności fizycznej i psychicznej do służby oraz przyznanie odpowiedniej kategorii. Wynik komisji może wpłynąć na twoje plany życiowe, szczególnie w kontekście ewentualnego konfliktu.

Jeśli masz problemy zdrowotne, zbierz pełną dokumentację medyczną. To może zadecydować o przyznaniu kategorii D lub E, która zwolni cię z obowiązku służby w czasie pokoju.

Kobiety z wykształceniem medycznym, technicznym czy informatycznym powinny spodziewać się szczególnego zainteresowania komisji. Twoje kwalifikacje mogą być uznane za strategiczne dla obronności kraju.

Jeśli jesteś po czterdziestce lub pięćdziesiątce i nigdy nie przechodziłeś kwalifikacji wojskowej, sprawdź swój status w ewidencji wojskowej. Obowiązek trwa do 60. roku życia, więc możesz zostać wezwany nawet w tym wieku.