Zlecasz przelew? Zaplanuj go tak, by w święta nie było przykrej niespodzianki

Grudniowa gorączka przedświąteczna sprawia że wiele osób odkłada regulowanie rachunków na ostatnią chwilę, nie zdając sobie sprawy że system bankowy podczas świąt Bożego Narodzenia pracuje w specjalnym trybie. Instytucje finansowe, w tym tak duże banki jak ING, otwarcie ostrzegają swoich klientów że przelewy zlecone w dniach świątecznych mogą dotrzeć do odbiorców nawet po pięciu dniach roboczych, co w praktyce oznacza możliwość poważnych problemów finansowych dla osób liczących na terminowe wpływy. System Elixir odpowiedzialny za rozliczanie przelewów międzybankowych zatrzymuje się w dni ustawowo wolne od pracy, a tegoroczny kalendarz układa się w sposób szczególnie niekorzystny dla przepływu pieniędzy między kontami. Jeśli planujesz w ostatnim tygodniu grudnia opłacić ważne rachunki, ratę kredytu hipotecznego czy wysłać pieniądze rodzinie, koniecznie przeczytaj ten artykuł. Dowiesz się dokładnie które dni są krytyczne dla przelewów, jak działa system rozliczeń bankowych podczas przerw świątecznych oraz jakie masz alternatywne metody na przekazanie gotówki gdy nie możesz czekać kilku dni na standardowy transfer.

Dlaczego przelewy w święta zajmują nawet pięć dni

Podstawowym mechanizmem odpowiedzialnym za opóźnienia jest system Elixir, czyli krajowy system rozliczeń międzybankowych obsługujący zdecydowaną większość przelewów między różnymi instytucjami finansowymi w Polsce. Ten system działa w oparciu o sesje rozliczeniowe, które odbywają się wyłącznie w dni robocze, co oznacza że dni ustawowo wolne od pracy automatycznie wstrzymują przepływ pieniędzy między bankami.

Problem w okresie Bożego Narodzenia 2025 roku polega na kumulacji dni wolnych. Wigilia 24 grudnia przypada w środę, po czym następują dwa dni świąteczne 25 i 26 grudnia oraz weekend 27-28 grudnia. To oznacza że przelew zlecony w środę 24 grudnia zostanie wprawdzie przyjęty przez system banku nadawcy i zaksięgowany jako operacja oczekująca, ale faktyczne wysłanie środków do banku odbiorcy nastąpi dopiero w poniedziałek 29 grudnia, gdy system Elixir wznowi działanie po pięciodniowej przerwie.

Szczegółowe zasady działają następująco: gdy zlecasz przelew w Wigilię, twój bank odnotowuje transakcję i pobiera środki z twojego rachunku, jednak nie może ich fizycznie przesłać do banku odbiorcy z powodu zamkniętych sesji rozliczeniowych. Pieniądze pozostają w systemie bankowym w stanie zawieszenia, a odbiorca nie ma do nich dostępu przez cały okres świąt i weekendu. Dopiero gdy w poniedziałek 29 grudnia system Elixir uruchomi pierwszą sesję rozliczeniową, nastąpi masowe przetwarzanie wszystkich transakcji zgromadzonych podczas przerwy.

Godzina zaksięgowania środków na koncie odbiorcy w tym poniedziałku zależy od harmonogramu konkretnego banku, ale zazwyczaj dzieje się to w godzinach popołudniowych lub wieczornych. Oznacza to że jeśli ktoś liczy na otrzymanie pieniędzy z przelewu zleconego w Wigilię, będzie musiał czekać praktycznie do końca roboczego poniedziałku po świętach, czyli realnie prawie sześć dni kalendarzowych.

Co z przelewami na przełomie roku i w Trzech Króli

Komplikacje związane z systemem Elixir nie kończą się wraz z Bożym Narodzeniem, ale będą dotyczyć również przełomu roku oraz początku stycznia. Sylwester 31 grudnia wypada we wtorek, co oznacza że przelewy zlecone tego dnia tylko w określonych godzinach mają szansę na realizację jeszcze przed świętowaniem.

Banki ustalają konkretne godziny graniczne dla przelewów sylwestrowych. W przypadku ING Banku Śląskiego przelewy zlecone do godziny 11:30 w dniu 31 grudnia powinny zostać zrealizowane jeszcze tego samego dnia przed końcem sesji rozliczeniowej. Wszystkie transakcje złożone po tej godzinie oraz w Nowy Rok 1 stycznia będą musiały poczekać do kolejnego dnia roboczego, czyli 2 stycznia 2026 roku.

Kolejna pułapka czeka na początku stycznia. Święto Trzech Króli 6 stycznia również jest dniem ustawowo wolnym od pracy, co oznacza że przelewy zlecone tego dnia zostaną wysłane dopiero 7 stycznia. Dla osób planujących ważne płatności w pierwszym tygodniu stycznia ta informacja może być kluczowa, szczególnie jeśli termin płatności przypada właśnie na 6 stycznia.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą czy zarządzające płynnością finansową firmy powinny szczególnie uważnie śledzić kalendarz dni wolnych i planować przelewy zawczasu. Opóźnienie płatności dla kontrahenta może skutkować naliczeniem odsetek za zwłokę, utratą rabatów za terminową płatność czy nawet problemami z ciągłością dostaw.

Które przelewy działają normalnie mimo świąt

Nie wszystkie transakcje bankowe podlegają ograniczeniom systemu Elixir. Kluczową informacją dla klientów jest fakt że przelewy wewnętrzne, czyli operacje między kontami w ramach tego samego banku, są realizowane bez żadnych opóźnień nawet w dni świąteczne. ING Bank Śląski oficjalnie potwierdził że transfery między kontami klientów tej instytucji będą działać normalnie 24, 25 i 26 grudnia.

Oznacza to że jeśli chcesz przekazać pieniądze rodzinie na święta i wszyscy posiadacie konta w tym samym banku, możesz zrobić to bezpiecznie nawet w Wigilię bez obawy o opóźnienia. Podobnie działają zlecenia stałe ustawione na konta wewnętrzne, które zostaną zrealizowane zgodnie z harmonogramem niezależnie od dni wolnych.

Kolejnym rozwiązaniem omijającym problemy z Elixirem są przelewy natychmiastowe, które funkcjonują w oparciu o system Express Elixir działający całodobowo przez siedem dni w tygodniu włącznie ze świętami. Przelewy natychmiastowe kosztują zazwyczaj kilka złotych więcej niż standardowe transfery, ale gwarantują dotarcie środków do odbiorcy w ciągu maksymalnie kilkunastu sekund. Nie wszystkie banki oferują przelewy natychmiastowe do wszystkich instytucji, więc przed zleceniem warto sprawdzić czy twój bank obsługuje tę formę transferu do banku odbiorcy.

Trzecią metodą są płatności mobilne typu BLIK, które działają w czasie rzeczywistym niezależnie od sesji Elixir. BLIK pozwala na przekazanie pieniędzy bezpośrednio na numer telefonu odbiorcy, który następnie może wypłacić gotówkę w bankomacie lub zaakceptować przelew w swojej aplikacji mobilnej. Jest to szczególnie wygodne rozwiązanie dla młodszych użytkowników przyzwyczajonych do bankowości mobilnej.

Co to oznacza dla ciebie

Jeśli masz zaplanowane ważne płatności w ostatnim tygodniu grudnia, absolutnie nie zostawiaj ich na ostatnią chwilę. Przelewy za media, czynsz, ratę kredytu czy opłaty za ubezpieczenia powinny zostać zlecone najpóźniej do 23 grudnia, aby mieć pewność że dotrą do odbiorców jeszcze przed świętami. Pamiętaj że opóźnienie płatności może skutkować odsetkami karnymi, utratą zniżek za terminowość lub w skrajnych przypadkach nawet wpisem do rejestru dłużników.

Sprawdź harmonogram swoich zobowiązań finansowych na grudzień i styczeń. Jeśli jakiekolwiek płatności przypadają na dni 24-26 grudnia, 31 grudnia – 1 stycznia lub 6 stycznia, przesuń zlecenie przelewu na dni wcześniejsze. Lepiej zapłacić kilka dni za wcześnie niż ryzykować problemy z odbiorcą środków, który nie otrzyma pieniędzy w terminie.

Osoby otrzymujące przelewy od innych powinny poinformować nadawców o ryzyku opóźnień. Jeśli sprzedajesz coś przez internet i kupujący chce zapłacić przelewem w ostatnim tygodniu grudnia, uprzedź go że pieniądze mogą dotrzeć z kilkudniowym opóźnieniem i rozważ zaproponowanie płatności BLIK lub przelewu natychmiastowego jako alternatywę.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą kluczowe jest zaplanowanie płynności finansowej uwzględniając świąteczne opóźnienia. Jeśli liczysz na wpływ od kontrahenta który ma przekazać pieniądze w ostatnim tygodniu grudnia, skontaktuj się z nim zawczasu i ustal czy może zrobić to wcześniej. Brak środków na koncie w krytycznym momencie może uniemożliwić realizację własnych zobowiązań i uruchomić efekt domina problemów finansowych.

Rozważ skonfigurowanie przelewów natychmiastowych w swoim banku jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś. Sprawdź w aplikacji mobilnej lub bankowości internetowej czy twoja instytucja oferuje taką funkcję i jakie są koszty. Dodatkowe kilka złotych za przelew natychmiastowy może być doskonałą inwestycją w sytuacji gdy potrzebujesz pilnie przekazać komuś pieniądze w święta.

Zapisz lub zrób zrzut ekranu kalendarza dni wolnych i godzin granicznych dla przelewów. W okresie świątecznym łatwo stracić orientację co do bieżącej daty i zapomnieć że następny dzień jest wolny od pracy. Świadomość harmonogramu sesji rozliczeniowych pozwoli ci uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.